Doktorzy Honoris Causa
17 grudnia 2007 r.
„Prof. dr hab. inż. Tadeusz Michał Luty urodził się 16 września 1942 r. w Hucie Krzeszowskiej, ..." urokliwym i najstarszym zakątku gminy Harasiuki w województwie podkarpackim, miejscowości wymienianej już w dokumentach XVI wieku, kiedy to Stefan Batory nadał dobra krzeszowskie Janowi Zamoyskiemu. W okalających Hutę lasach „rozgrywały się dramaty ... zmagań powstańców, żołnierzy i partyzantów" z czasów powstania styczniowego i II wojny światowej. To tu - w samej Hucie Krzeszowskiej 15 września 1939 r. drugi batalion 73 pułku piechoty gen. bryg. Jana Sadowskiego zaatakował hitlerowców, zmuszając ich do wycofania się ze wsi. l tu właśnie - ośrodku wydobycia i przeróbki rudy darniowej, którą przetapiano w dymarkach opalanych drewnem z puszczy już w XVII i XVIII wieku - rozwinęły się zapewne chemiczne zainteresowania przyszłego Profesora chemii właśnie. Być może te fluidy skierowały go na studia w Politechnice Wrocławskiej na Wydziale Chemicznym, które ze specjalnością inżynieria chemiczna i tytułem mgr. inż. ukończył w 1965 r.
Mówi o sobie:...„Jestem fizykochemikiem, wychowankiem profesorów J.W. Rohledera, K. Pigonia i Z. Ruziewicza "...
Całe swoje życie zawodowe związał z Politechniką Wrocławską. Tu rozpoczął trudną, ale jakże fascynującą drogę nauczyciela akademickiego. Tu w szybkim tempie zdobywał kolejne stopnie wtajemniczenia. Już trzy lata po ukończeniu studiów obronił rozprawę doktorską (1968 r.). Kolejne cztery lata - i w 1972 r. habilitacja . Oba stopnie oczywiście na Wydziale Chemicznym. W 1980 r. - tytuł profesora nadzwyczajnego - zaś w 1988 zwyczajnego. Cała ta „wspinaczka" trwała 23 lata, wieńcząc jakże wiele trudów i obowiązków” (prof. dr hab. Henryk Sozański).
„Po doktoracie spędził szereg lat w ośrodkach naukowych zagranicznych: na Uniwersytetach w Edynburgu i w Nijmegen oraz w Laboratorium Neutronowym Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. Jako profesor wizytujący wykładał na uniwersytetach amerykańskich (Uniwersytet Stanu Nebraska - Lincoln, Uniwersytet Stanu Colorado - Fort Collins), francuskich (uniwersytety w Rennes i w Lilie) oraz japońskich (Uniwersytet Tokijski, Tokijski Instytut Technologiczny oraz Instytut Nauk Molekularnych w Okazaki)” (prof. dr hab. Franciszek Ziejka).
„Dorobek naukowy Prof. T. Lutego jawi się imponująco. Zajmuje się badaniami z zakresu nauk o materiałach, fizykochemią układów molekularnych. Bada dynamikę, przejścia fazowe i transformacje (fotoindukowane i detonacje) w materiałach molekularnych - tak by przewidywać ich użyteczne właściwości. Rejestr ogłoszonych publikacji naukowych to ponad 150 pozycji. Pierwsza z nich to „Słownik polskiej terminologii chemicznej: Chemia czysta i wybrane dyscypliny pokrewne", której był współautorem (1975 r.). Większość prac opublikowano w renomowanych wydawnictwach i periodykach, głównie w języku angielskim. Niemało z nich to prace zbiorowe, będące efektem międzynarodowych badań, z udziałem najlepszych ośrodków i wybitnych specjalistów. Kompetentni recenzenci jednoznacznie oceniają, że wyniki tych badań mają wielkie znaczenie poznawcze i otwierają drogę do konkretnych rozwiązań aplikacyjnych w obrębie technik materiałowych i technologii przemysłowych. Pogląd, iż Prof. T. Luty jest światowym autorytetem w naukach o materiałach jest wśród elity uczonych z tych specjalności powszechny i niekwestionowany.
Równie aktywnie i efektywnie spełnia Pan Prof. T. Luty swoje powinności dydaktyczne. Jest kierownikiem Zakładu Fizyki Chemicznej w Instytucie Chemii Fizycznej i Teoretycznej. Wykłada chemię fizyczną, termodynamikę statyczną i fizykochemię ciała stałego dla studentów Wydziału Chemicznego i WPPT. Wykłady Profesora T. Lutego cieszą się u studentów wielkim powodzeniem. Nic w tym dziwnego - bo jak sam Profesor wyznaje, każde takie spotkanie to i dla niego mobilizujące przeżycie. Nic ze sztampy, wciąż coś nowego - właśnie z wyników badań, czy zagranicznych doświadczeń płynących ze wspólnych programów naukowych, wymiany dydaktycznej czy światowych kongresów. Z różnych stron świata i znakomitych ośrodków, m.in. Szkocji, Holandii, USA, Francji, Japonii czy byłego ZSRR. Związki mistrz - uczeń utrzymują się dłużej - „szkoła" Prof. T. Lutego ma znakomitą renomę. Efekt to m.in. sześciu wypromowanych doktorów. Jeden z wychowanków jest już profesorem...
Do tak wielu obowiązków i godności dochodzi wszak jeszcze jedna: tytuł doktora honoris causa znakomitej, znanej w świecie szkoły - Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.
Honor ten wynika również ze stosunku Pana Profesora do kultury fizycznej i szeroko rozumianego sportu - jak też bardzo bliskich i życzliwych odniesień Rektora Politechniki i Przewodniczącego Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola do spraw i ludzi AWF. Dokumentuje to bliska współpraca, uczestnictwo w jakże wielu przedsięwzięciach uczelnianych, wspieranie inicjatyw, pomoc w sytuacjach tego wymagających. Cenione zasługi ma Profesor we wspomaganiu rozwoju sportu akademickiego - tak w macierzystej Uczelni, której studenci odnosili i odnoszą wiele sukcesów również na arenach olimpijskich, jak też w całym środowisku akademickim Wrocławia. Wszystko świadczy o tym, iż Pan Profesor Tadeusz Luty godnie postrzega nauki o kulturze fizycznej w zbiorowości nauk. Dawał temu poglądowi wyraz niejednokrotnie - w różnych gremiach, różnych okazjach i okolicznościach” (prof. dr hab. Henryk Sozański).
„Prof. zw. dr hab. Tadeusz Luty jest znanym w środowisku akademickim fizykochemikiem, od pięciu lat rektorem Politechniki Wrocławskiej. Od pięciu lat jest przewodniczącym Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola. Od dwóch lat kieruje pracami Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. W 2006 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego (d. Akademii Rolniczej) we Wrocławiu, zaś w bieżącym roku - Medal I klasy od senatu Politechniki w Pradze. Posiada wiele wyróżnień międzynarodowych i krajowych. Nagrody za osiągnięcia naukowe przyznały Mu m.in.: Polskie Towarzystwo Chemiczne, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (czterokrotnie), Polska Akademia Nauk (dwukrotnie), a także Japanese Society for Promotion of Science. W 1994 roku Polskie Towarzystwo Chemiczne przyznało Mu medal im. Jana Zawidzkiego.
Prof. Luty zapisał ważną kartę w historii Politechniki Wrocławskiej, ale także Wrocławia i Dolnego Śląska. Był inicjatorem powołania do życia na tej uczelni Centrum Materiałów Zaawansowanych i Nanotechnologii, którym kierował w l. 2000-2002. Doprowadził do wzniesienia przy Wybrzeżu Wyspiańskiego pięknego gmachu Zintegrowanego Centrum Studenckiego Politechniki Wrocławskiej. Odegrał ważną rolę w dziele integracji środowiska uczelni z Dolnego Śląska. Rozliczne Jego zabiegi o promocję nie tylko w Polsce ale w całej Europie tego środowiska doprowadziły do tego, że najprawdopodobniej w ciągu roku-dwóch zaowocują one powołaniem do życia we Wrocławiu Europejskiego Instytutu Technologicznego. Pełniąc od dwóch lat funkcję przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. Luty dał się poznać jako niestrudzony orędownik zmian w naszym szkolnictwie wyższym, zwiększenia nakładów finansowych na naukę i szkolnictwo wyższe, ochrony akademickich wartości. Nade wszystko prowadzi On nieustanną batalię o modernizację naszego szkolnictwa wyższego.
Jako były przewodniczący KRASP z wielkim uznaniem odnoszę się do aktywnej działalności prof. Tadeusza Lutego na arenie międzynarodowej. Chodzi w tym wypadku nie tylko o podtrzymywanie i rozwijanie współpracy KRASP z istniejącymi w kilkudziesięciu krajach Europy organizacjami rektorów. Chodzi tu nade wszystko o Jego udział w pracach European University Association (EUA), głównego partnera rozmów Komisji Europejskiej w sprawach przyszłości szkolnictwa wyższego i nauki w Europie. Członkiem tej największej w Europie organizacji rektorów szkół wyższych (skupiającej ok. 700 rektorów!) prof. Luty jest od lat pięciu. Od dwóch lat jest członkiem Prezydium tej organizacji a także członkiem Komisji Statutowej i Komisji ds. Badań Naukowych EUA. W bieżącym, 2007 roku, wszedł On w skład Rady Zarządzającej Wspólnego Centrum Badawczego Unii Europejskiej (Board of Governors of Joint Research Centre). Uważam, że podejmowane przez Niego zabiegi o promocję na arenie międzynarodowej polskiego szkolnictwa wyższego zasługują na najwyższe uznanie” (prof. dr hab. Franciszek Ziejka).
Prof. dr hab. inż. Tadeusz Luty jest żonaty (małżonka Jolanta, mikrobiolog), ma zamężną córkę (Anna, zięć Adam Frąckiewicz, oboje lekarze) oraz dwoje wnuków (Piotr i Ewa) i psa (Baks).
29 listopada 2007 roku Senat naszej Uczelni podjął uchwałę (nr 88/2007) o nadaniu prof. zw. dr hab. inż. Tadeuszowi Lutyemu doktoratu honoris causa Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.