Nowości wydawnicze

Michał Bronikowski, Ireneusz Cichy, Michał Klichowski, Agnieszka Kruszwicka, Sara Wawrzyniak, Andrzej Rokita, Metoda mini-EduBall. Wychowanie i rozwój dziecka w świetle odkryć neuronauki (2022).

Książka powstała jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie społeczne dotyczące odpowiedniego przygotowania do życia przyszłych pokoleń młodych ludzi. Autorzy w ciekawy sposób omawiają w niej złożone zagadnienia z zakresu rozwoju i wychowania dziecka. Zachęcają też do sięgania po nowe metody mogące wspomóc nauczycieli i wychowawców w pracy nad kształtowaniem u najmłodszych uczniów kluczowych umiejętności i kompetencji stanowiących podstawę odnoszenia danych sukcesów edukacyjnych i życiowych. Jedną z propozycji jest oparta na znanej od 20 lat idei EduBall i najnowszych odkryciach neuronauki metoda mini-EduBall, która doskonale wpisuje się w koncepcję lekcji integrującej aktywność fizyczną z dydaktyką. Gry i zabawy z wykorzystaniem piłek mini-EduBall, oddziałując na motorykę małą, mogą efektywnie wspierać procesy poznawcze zachodzące w mózgu. Dzięki wprowadzeniu elementów zabawy dzieci uczą się i rozwijają w sposób holistyczny.

Publikację wzbogacają przykłady atrakcyjnych zabaw, ćwiczeń i gier z piłkami eduball, które mogą stać się doskonałą pomocą dydaktyczną w prowadzeniu zajęć z edukacji polonistycznej i matematycznej, a także w nauczaniu języków obcych i doskonaleniu wiedzy ogólnej obejmującej takie dziedziny, jak przyroda, ekologia, geografia czy chemia.

ISBN 978-83-64354-70-0
Spis treści i Wprowadzenie

Katarzyna Kisiel-Sajewicz (red.), Metody diagnostyczne wykorzystywane w programowaniu fizjoterapii (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu, nr 140, 2021)

Celem monografii jest przybliżenie wiedzy na temat wybranych metod, które można z powodzeniem wykorzystywać w programowaniu procesu fizjoterapii. W pierwszym rozdziale objaśniono zagadnienia związane z oceną właściwości fizjologicznych mięśni szkieletowych poprzez badanie ich czynności bioelektrycznej i mechanomiograficznej. Omówiono dwie metody diagnostyczne: elektromiografię pozwalającą rejestrować sygnały elektryczne w mięśniach i mniej znaną mechanomiografię służącą do oceny właściwości mechanicznych mięśni. Drugi rozdział porusza temat badań termowizyjnych, które pozwalają na rejestrację i analizę dynamiki zmian powierzchniowej temperatury badanego ciała i stwarzają możliwości zaobserwowania zmian odbiegających od stanu fizjologicznego wyrażającego się zmiennym przepływem naczyniowym. Trzeci rozdział poświęcony jest wydolności tlenowej zarówno u osób zdrowych, jak i osób z niepełnosprawnością. Poruszono też zagadnienia dotyczące pomiaru progu anaerobowego i mocy krytycznej, a także maksymalnego i szczytowego pomiaru poboru tlenu jako „złotego standardu” oceny zdolności wysiłkowej. Czwarty rozdział dotyczy programowania fizjoterapii na podstawie mocy i wydolności beztlenowej u osób z niepełnosprawnością ruchową, głównie poruszających się na wózkach inwalidzkich (z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, porażeniem mózgowym oraz po amputacjach kończyn).

ISBN 978-83-64354-68-7
dostępna w IBUK
Przedmowa, spis treści

Małgorzata Sobera (red.), Hipokinezja – efekt pandemii COVID-19 (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu, nr 139, 2021)

Opracowanie zostało zainspirowane wciąż trwającą pandemią i obserwowanymi problemami związanymi z ograniczeniem aktywności fizycznej. Pozycja ta jest adresowana do studentów akademii wychowania fizycznego i szkół kształcących przyszłych nauczycieli wychowania fizycznego oraz instruktorów sportu i rekreacji, a także do trenerów personalnych i uczestników lub przyszłych uczestników zajęć z zakresu aktywności fizycznej świadomych zagrożeń zdrowotnych wynikających z ograniczenia ruchu. W rozdziale pierwszym przedstawiono historię pandemii COVID-19 w Polsce oraz analizuje dane epidemiologiczne dotyczące innych krajów. Bogaty zbiór doniesień naukowych z lat 2020 i 2021 został opracowany pod kątem skutków zdrowotnych hipokinezji w różnych grupach wiekowych i społecznych. Osobna część rozdziału poświęcona jest zaleceniom WHO i innych organizacji w zakresie przeciwdziałania negatywnym skutkom nieodpowiedniego odżywiania się i hipokinezji. W drugim rozdziale opisano wybrane aspekty zaburzeń rozwoju psychomotorycznego dzieci ze szczególnym uwzględnieniem dysharmonii rozwojowych w dobie hipokinezji. Zaproponowano test przydatny do rzetelnej oceny rozwoju psychomotorycznego dzieci przedszkolnych oraz terapię łagodzącą dysharmonię u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Trzeci rozdział porusza temat aktywności elektrycznej mięśni i możliwości wykorzystania zaawansowanych technik statystycznych do oceny jakości, struktury i funkcji mięśni. W czwartym rozdziale poruszono zagadnienia aktywności fizycznej i jej znaczenia w czasie pandemii. Część pracy poświęcona jest charakterystyce biegu na orientację jako formy aktywności fizycznej możliwej do realizacji w czasie obowiązujących restrykcji epidemicznych.

ISBN 978-83-64354-67-0
dostępna w IBUK
Przedmowa, spis treści

Paweł A. Piepiora, Kompendium karate (2021)

Autor, sportowiec, zawodnik, trener i sędzia, wykorzystał swoje ponad trzydziestoletnie doświadczenie, wiedzę i umiejętności z zakresu różnych stylów karate. W poszczególnych rozdziałach Czytelnik znajdzie krótką historię i charakterystykę tej dyscypliny sportu, opis form i treningu karate, a także umiejętności fizycznych i mentalnych niezbędnych do jego uprawiania. Kompendium jest cennym źródłem informacji dla trenerów i instruktorów karate, pełnoletnich adeptów karate, kandydatów na trenerów i instruktorów karate, trenerów mentalnych i psychologów sportu, studentów nauk o kulturze fizycznej, nauczycieli, pedagogów oraz wychowawców.

ISBN 978-83-64354-65-2
Cena 35 zł + VAT
Spis treści

Jolanta Gnitecka, Bajki terapeutyczne dla dzieci chorych przewlekle. Studenci dzieciom. Skrypt do zajęć z pedagogiki specjalnej (2021)

Inspiracją do napisania niniejszego skryptu było założenie, że treści podane w formie bajki mogą pomóc w rozwiązywaniu problemów dzieci z chorobami przewlekłymi, a także w porządkowaniu trudnych pod względem emocjonalnym zmagań chorych dzieci i ich rodzin. Treści zawarte w skrypcie zostały podzielone na trzy części. Pierwsza zawiera informacje o tym, czym jest choroba przewlekła i jakie są jej konsekwencje dla dziecka i jego rodziny. Druga część dotyczy bajkoterapii. W trzeciej znalazły się przykłady nowatorskich bajek terapeutycznych napisanych przez studentów, którzy w trakcie zajęć poznali liczne trudności dzieci chorych przewlekle.

ISBN 978-83-64354-61-8
Cena: 18 zł + VAT
Spis treści i Wprowadzenie

Gabriel Łasiński, Sprawne działania indywidualne i zespołowe. Ujęcie prakseologiczno-systemowe (2021)

Przedmiotem niniejszej pracy są działania (celowe zachowania) indywidualne i zespołowe podejmowane w różnych obszarach i formach aktywności ludzkiej – rozpatrywane ze względu na ich sprawność/efektywność. Zespoły w prakseologii stanowią odmienną od grup formę zbiorowości, wyodrębnioną ze względu na jakościowy, a nie ilościowy (grupy) podziałał zadań. Autor przyjął perspektywę prakseologiczno-systemową jako najbardziej dla tak sformułowanego przedmiotu badań reprezentatywną. Poruszane w pracy zagadnienia oscylują wokół problematyki uwarunkowań sprawności/efektywności działań indywidualnych i zespołowych oraz sposobów ich usprawniania. Obszarem szczególnych odniesień interpretacji zjawisk i wskazań prakseologicznych są sport i biznes.

Wśród nowych aspektów pracy, odróżniających ją od klasycznych ujęć prakseologicznych, należy wymienić przede wszystkim:

• wyeksponowanie myślenia systemowego, z podkreśleniem znaczenia sprzężeń zwrotnych oraz podejścia sytuacyjnego w usprawnianiu i projektowaniu działań;
• włączenie metod heurystycznych w rozwiązywanie problemów praktycznych;
• opisanie roli emocji, myślenia i podświadomości w podejmowaniu decyzji i sposobach realizacji działań wykonawczych;
• wyeksponowanie problematyki aksjologii prakseologicznej (ocen sprawnościowych) w ocenach działań zarówno indywidualnych, zespołowych, jak i organizacyjnych;
• uwzględnienie problematyki działań zespołowych (współdziałań) i rozwijania zespołów;
• odniesienie się do potencjału indywidualnego i zespołowego oraz uwarunkowań jego ujawniania.

Praca przedstawia prakseologię w jej współczesnym ujęciu – jako prakseologię stosowaną, naukę praktyczną, umożliwiającej projektowanie nowoczesnych i efektywnych systemów działania w różnych organizacjach społecznych i biznesowych.

ISBN 978-83-64354-60-1
Cena: 47 zł + VAT
Spis treści i Wprowadzenie

Magdalena Gawrońska, Alicja Skiba, Agnieszka Wójcik-Grzyb, 50 łamańców językowych dla większych i mniejszych (2021)

Mówienie, chociaż czynność całkowicie naturalna dla zdrowego człowieka, wcale nie jest łatwą sztuką. Aby mowa była piękna, płynna i przede wszystkim wyraźna, musi być systematycznie ćwiczona. W książce omówiono pokrótce, jakie błędy popełniamy, mówiąc, opisano wady wymowy, które mogą być spowodowane złymi nawykami lub nieprawidłowościami budowy aparatu mowy, przedstawiono też kilka przykładowych ćwiczeń pomocnych w rozruszaniu narządów mowy. Główną część opracowania zajmują łamańce językowe będące doskonałym sposobem na poprawienie dykcji. Autorki przygotowały 50 takich zabaw słownych. Całość wzbogacają zabawne rysunki 5-letniej Poli.

Henryk Nawara, Agata Cooper, Badminton w szkole (2020)

Książka zawiera praktyczne wskazówki metodyczne oraz podstawowe wiadomości na temat techniki i taktyki gry w badmintona, sprzętu, przepisów i sędziowania, bezpieczeństwa podczas lekcji. Opracowanie uzupełnia zbiór ok. 170 gier i zabaw uatrakcyjniających zajęcia z wychowania fizycznego czy treningi. Autorzy wzbogacili pracę o treści ukazujące m.in. szeroki, zarówno społeczny, jak i zdrowotny, zakres oddziaływania badmintona na dzieci i młodzież szkolną. Publikacja jest podstawowym źródłem wiedzy o dyscyplinie dla studentów akademii wychowania fizycznego, może być też przydatnym kompendium dla nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów badmintona, fizjoterapeutów prowadzących zajęcia korekcyjne i usprawniające z dziećmi.

Anna Romanowska-Tołłoczko, Kompetencje miękkie – dyspozycje niezbędne do pracy w zawodach społecznych

Opracowanie stanowi bazę teoretyczną niezbędną do ugruntowania i dopełnienia wiedzy przekazywanej studentom podczas zajęć realizowanych w ramach przedmiotów warsztaty rozwoju kompetencji psychospołecznych oraz psychospołeczne uwarunkowania pracy z klientem. Jest także adresowane do osób zainteresowanych rozwojem osobistym, pragnących świadomie budować i ulepszać swoje kontakty z ludźmi. Książka składa się z 6 rozdziałów. W pierwszym autorka przedstawia koncepcje różnych autorów na temat elementów wchodzących w skład kompetencji psychospołecznych. W kolejnych rozdziałach omawia specyfikę oraz uwarunkowania umiejętności składowych tychże kompetencji. Wskazuje także narzędzia badawcze służące do pomiaru opisywanych właściwości. Ostatnia część dotyczy syndromu wypalenia zawodowego oraz znaczenia kompetencji miękkich w zapobieganiu i niwelowaniu jego skutków.

Aleksandra Stachoń, Otłuszczenie ciała i dystrybucja tłuszczu podskórnego jako wyznacznik poziomu sportowego zawodniczek i zawodników zespołowych gier sportowych (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu, nr 138, 2020)

Celem pracy było sprawdzenie, czy istnieje związek pomiędzy wielkością otłuszczenia i dystrybucją tłuszczu podskórnego a poziomem sportowym zawodniczek i zawodników zespołowych gier sportowych: koszykówki, piłki siatkowej, piłki ręcznej i piłki nożnej. Cechy otłuszczenia określono na podstawie bezpośredniego pomiaru grubości fałdów skórno-tłuszczowych w różnych miejscach ciała, wskaźników otłuszczenia, a także pomiaru ogólnej zawartości tłuszczu w masie ciała. Autorka opracowała również tzw. mapy otłuszczenia, czyli wykresy radarowe obrazujące wzorce otłuszczenia podskórnego badanych. Mapy te mogą posłużyć trenerom, dietetykom sportowym i naukowcom różnych dziedzin do oceny stopnia rozwoju otłuszczenia podskórnego w indywidualnych przypadkach, co może się przyczynić do zoptymalizowania treningu i programu żywieniowego w zespołowych grach sportowych.

Aneta Stosik, Współpraca w rywalizacji trenerów i instruktorów na rynku usług sportowo-rekreacyjnych (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu, nr 137, 2020)

Współpraca międzyorganizacyjna staje się ważnym instrumentem konkurowania. Branża sportowa, w tym usługi związane ze sportem i rekreacją, to szeroki rynek, na którym współdziałanie stanowi niejednokrotnie warunek rozwoju i przetrwania. Trenerzy i instruktorzy, aby zwiększyć efektywność podejmowanych działań i osiągnąć indywidualne cele, zaczynają konfrontować swoje zasoby i możliwości i angażują się we współpracę, czyli wymianę informacji i doświadczenia. Dzielenie się wiedzą, kompetencjami wpływa bezpośrednio na wzrost wartości usługi nie tylko dla klienta, ale również dla trenera i jego konkurenta.
Autorka porusza w monografii zagadnienia związane z paradoksem jednoczesnej rywalizacji i współpracy na rynku usług sportowych i rekreacyjnych. Wskazuje na specyfikę współpracy międzyorganizacyjnej na tle paradygmatu sieci oraz w kontekście kontraktów relacyjnych, charakteryzuje rynek usług sportowo-rekreacyjnych w Polsce w świetle najnowszych raportów, omawia wybrane aspekty społeczno-biznesowe. Przedstawia również pokrótce specyfikę zawodu trenera i instruktora sportu i rekreacji. Na podstawie badań własnych próbuje nakreślić determinanty współpracy z konkurencją wśród trenerów i instruktorów, ukazuje obszary nawiązywania tej współpracy, omawia korzyści i ograniczenia wynikające z koopetycji. W zakończeniu pracy znalazło się też  kilka rekomendacji mogących mieć wymiar uniwersalny dla każdego usługodawcy, który chce poprawić swoją konkurencyjność.

Robert Dobrowolski, Ciało w estetyce nieświadomości (Studia i Monografie nr 136, 2020)

Ciało w estetyce nieświadomości to książka poświęcona zagadnieniom z zakresu tzw. somaestetyki, dziedziny, której perspektywa badawcza wyznaczona została przez estetyczne ujęcie problematyki psychocielesnej. Przeprowadzona w niej analiza estetycznych sposobów doświadczania popędowej natury ciała miała na celu przedstawienie procesów nieświadomości nie tylko w pozytywnym charakterze niezbędnego czynnika mentalno-fizycznego rozwoju, ale też ukazanie jej negatywnej roli, gdy to, co nieświadome staje się ukrytą przyczyną psychosomatycznych zaburzeń. Autor książki, opierając się na dokonaniach współczesnych psychoanalityków (Jacques Lacan, Julia Kristeva), w intensywnie zmysłowym i jednocześnie psychicznie wyzwalającym przeżywaniu dzieł sztuki dostrzegł szczególnie intersującą manifestację nieświadomych aspektów psychiczno-biologicznej natury człowieka. W tym artystyczno-estetycznym układzie odniesień odnajdą się czytelnicy, dla których kwestia mentalizacji psychosomatycznych zaburzeń wiąże się przede wszystkim z somaestetyczną pracą nad świadomością ciała, wśród nich nie powinno zabraknąć psychoterapeutów, arteterapeutów czy terapeutów zajęciowych.

Małgorzata M. Bogdan, Retoryka w turystyce. Perswazyjność wystąpień przewodników turystycznych (Studia i Monografie nr 135, 2019)

W monografii omówiono zagadnienia interdyscyplinarne, wśród których można wymienić aspekty pracy przewodników turystycznych, podstawy retoryczne w komunikacji interpersonalnej oraz systemowe ujęcie komunikacji interpersonalnej. Wyniki badań przedstawiono w uproszczonej formie (źródłowe nagrania audiowizualne, szczegółowa transkrypcja treści i analizy danych, w tym arkusze charakterystyk poszczególnych wycieczek, są dostępne u autorki). Dyskusja obejmuje próbę syntezy zgromadzonej wiedzy i przedstawienie implikacji mogących stanowić inspiracje dla kolejnych studiów nad procesami komunikowania publicznego w pracy przewodników turystycznych.

Jacek Borkowski, Bioenergetyka i biochemia tlenowego wysiłku fizycznego (dla studentów i trenerów oraz wszystkich tych, którzy są ciekawi, skąd bierze się energia do pracy mięśni), wyd. 3 popr. i uaktualnione (2019)

Wysiłek fizyczny może być energetycznie zasilany na kilka sposobów. Większości energii potrzebnej człowiekowi dostarczają przemiany tlenowe. Książka zawiera informacje na temat ATP, cyklu Krebsa, cyklu Corich, lipolizy i wielu innych reakcji niezbędnych do wytworzenia energii do pracy mięśni. Mimo iż publikacja jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów akademii wychowania fizycznego, trenerów i sportowców, każdy, kto interesuje się wysiłkiem fizycznym, znajdzie w niej coś ciekawego. W trzecim wydaniu uwzględnione zostały nowe odkrycia wyjaśniające mechanizmy lipolizy w tkance tłuszczowej i mięśniowej. Wzięto również pod uwagę najnowsze ustalenia na temat powiązania pomiędzy glikolizą a cyklem kwasu cytrynowego (Krebsa) oraz metabolizmu mleczanu w spoczynku, wysiłku i wypoczynku. Książkę uzupełniono o załącznik opisujący w skrócie wysiłkowe aspekty metabolizmu glukozy i glikogenu – glikolizę i szlak pentozofosforanowy.

Piotr Cych, Wybrane elementy stylu życia młodych sportowców z Dolnego Śląska
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 134, 2019)

Monografia poszerza wiedzę na temat wybranych aspektów stylu życia młodych dolnośląskich sportowców uprawiających bardzo różne dyscypliny sportu. Najwięcej miejsca poświęcono stosunkowi zawodników do używek, sposobom wykorzystania czasu wolnego, relacji z najbliższymi, miejscu nowoczesnych mediów w życiu badanych oraz ich podejścia do obowiązków szkolnych. Autor stawia pytanie, jak uprawianie sportu kwalifikowanego wpływa na styl i jakość życia młodych ludzi. Wyniki badań pokazują także, na ile sportowcy różnią się od uczniów szkół z Dolnego Śląska.

Aleksandra Leśniewska, Trener personalny na rynku usług fitness
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 133, 2019)

Monografia jest jedną z pierwszych prac naukowych odnoszących się do badań nad kompetencjami zawodowymi wybranej grupy specjalistów fitness i może stanowić głos w dyskusji nad projektowaniem programów kształcenia w usługach fitness oraz standaryzowaniem zawodu trenera personalnego w Polsce.
W pracy zaprezentowano m.in. najnowsze badania w zakresie definiowania roli trenera personalnego, jego zadań i funkcji. Przedstawiono syntetyczny i komplementarny model kompetencji zawodowych trenerów personalnych, a także wstępną propozycję założeń projektowania ocen pracowniczych. Dokonano także opisu współczesnego rynku pracy w odniesieniu do branży fitness – charakterystyce poddano praktyki pracodawców w zakresie zatrudniania kadr trenerskich w organizacjach sportowo-rekreacyjnych, najczęstsze formy podejmowania współpracy oraz zidentyfikowane modele karier typowe dla tej grupy specjalistów. Przedstawione zostały wymagania formalne związane z nabywaniem kwalifikacji zawodowych w tej profesji oraz kwestie kształcenia zawodowego.

Rafał Hebisz, Kształtowanie i ocena wydolności fizycznej kolarzy górskich za pomocą treningów o różnej intensywności
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 132, 2019)

Celem pracy była ocena wpływu treningów glikolitycznych realizowanych w ciągu jednego roku na parametry wydolności tlenowej i beztlenowej mierzone za pomocą klasycznych testów wysiłkowych, a także analizy parametrów fizjologicznych, biochemicznych i fizycznych sprinterskiego treningu interwałowego u trenujących kolarzy górskich.

Agnieszka Surynt, Wrocławski program „Trener Osiedlowy” – ewaluacja wyników z lat 2003–2014 (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 131, 2019)

Celem pracy jest ocena skuteczności programu „Trener Osiedlowy” w odniesieniu do redukcji zachowań patologicznych wśród dzieci i młodzieży Wrocławia oraz ukazanie roli programu w budowaniu więzi i poczucia tożsamości mieszkańców lokalnych społeczności aglomeracji miejskich. W monografii poruszono zagadnienia dotyczące m.in.: zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży oraz poszukiwań skutecznych sposobów i strategii przeciwdziałania lub ograniczania rozmiarów używania substancji psychoaktywnych i stosowania przemocy w tych grupach, przeglądu definicji profilaktyki i promocji zdrowia oraz opisu polityki Urzędu Miejskiego Wrocławia na ich rzecz w środowisku wielkomiejskim, a także autorskiej propozycji „Wieloczynnikowego Modelu Środowiskowego – Sport 2014”.
Praca jest adresowana do pedagogów, trenerów, psychologów, jak również liderów promocji zdrowia oraz polityków, ponieważ ze względu na pełnioną rolę społeczną powinni oni mieć świadomość konieczności ograniczania rozmiarów używania substancji psychoaktywnych i przemocy wśród dzieci i młodzieży. Opracowanie należałoby również polecić pedagogicznemu środowisku uczelni wychowania fizycznego, dla którego program „Trener Osiedlowy” może być inspiracją do przeprowadzania istotnych zmian w podejściu do kształcenia przyszłych nauczycieli, trenerów i liderów rekreacji pracujących z młodzieżą.

Jolanta Barbara Jabłonkowska, Karolina Molendzka, Kim jest backpacker? Rozważania teoretyczne i koncepcyjne
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 130, 2018)

W pracy zarysowano historię kształtowania się backpackingu, opisano metodykę i styl jego uprawiania w krajach, gdzie jest on od dawna rozwiniętą gałęzią turystyki. Dokonano wielowątkowych studiów literatury przedmiotu, co pozwoliło na uwypuklenie najistotniejszych poglądów zagranicznych autorów na ten typ podróżowania. Podjęto także próbę ustalenia definicji oraz opisania psychograficznego modelu backpackera, analizując na podstawie wielu badań dane na temat ich pochodzenia, płci, wieku, wykształcenia, preferencji podróżniczych, długości odbywanych wypraw, wyboru miejsca noclegu i środka transportu, kosztów ponoszonych w związku z wyjazdem, sposobów spędzania czasu wolnego w podróży, motywacji do podejmowania tego rodzaju wypraw oraz korzyści z nich płynących. Przedstawiono także historyczne uwarunkowania kształtowania się backpackingu w Polsce oraz opisano cechy psychograficzne polskiego backpackera na podstawie danych zaczerpniętych z polskich źródeł naukowych i popularyzatorskich.

Robert Gajda, Anna Broniecka, Metodologia badań żywieniowych. Przewodnik do ćwiczeń (2018)

Dynamicznie rozwijający się rynek żywności oraz łatwy dostęp do nowych produktów spożywczych utrudniają precyzyjne oszacowanie podaży energii i poszczególnych składników odżywczych. Znajomość sposobów oznaczeń analitycznych, jak również szacowania wielkości spożycia żywności oraz preferencji i nawyków żywieniowych jest niezbędna do określenia adekwatności spożycia oraz ułatwia komponowanie indywidualnych zaleceń żywieniowych.

W tej perspektywie kształcenie specjalistów w zakresie żywienia i suplementacji w sporcie powinno wiązać się z interdyscyplinarnym podejściem do wiedzy i umiejętności oraz dawać gruntowne podstawy naukowe w zakresie m.in. metodologii badań żywieniowych. Z tą myślą powstał niniejszy skrypt. W opracowanym przewodniku do ćwiczeń uwzględniono 6 obszernych tematycznie zagadnień, dotyczących m.in. metod badania sposobu żywienia i stanu odżywienia człowieka. Zaproponowane ćwiczenia mają charakter obliczeniowy i empiryczny. Niektóre z nich wymagają posiadania podstawowych informacji z zakresu żywienia człowieka i dietetyki. 

Ryszard Jasiński, Znaczenie czynności mięśni w odpływie żylnym z kończyny górnej (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 129, 2018)

Zagadnienia dotyczące zmienności połączeń oraz funkcjonalności żył powierzchownych kończyny górnej w okolicy dołu łokciowego wciąż stanowią otwarty temat badawczy. Badania tej części układu naczyniowego koncentrują się na kwestiach związanych z zakrzepicą żył, obrzękami limfatycznymi lub niedokrwieniem. Poza obszarem zainteresowania pozostaje problematyka funkcjonowania układu żylnego również w aspekcie remodelingu żył powierzchownych oraz sprawności pompy żylnej kończyn górnych.
Autor podjął próbę oceny wpływu ściśle określonych uprawianą dyscypliną sportową czynności mięśni kończyny górnej u młodych mężczyzn na odpływ krwi żylnej. Analiza miała dać odpowiedzi na pytania, czy istnieje związek między odpływem żylnym z kończyny górnej a czynnością jej mięśni, czy zachodzi związek między odpływem żylnym z kończyny górnej a typem połączeń między jej żyłami powierzchownymi, jakie parametry czynności mięśni kończyny górnej wykazują największy związek z odpływem żylnym, a jakie z typem połączeń między jej żyłami powierzchownymi. Badania przeprowadzono m.in. w grupie zawodników dyscyplin sportowych bardzo mocno obciążających kończyny górne: kulturystyka, judo, podnoszenie ciężarów, wspinaczka skałkowa, kajakarstwo, wioślarstwo, piłka ręczna, sporty walki.

Artur Struzik, Sztywność kończyn dolnych człowieka przejawiana podczas skoków pionowych na maksymalną i zadaną wysokość (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 128, 2018)

Pojęciowy i metodologiczny chaos powstały wokół pojęcia sztywności kończyn dolnych zdecydowanie utrudnia usystematyzowanie wiedzy oraz porównanie wyników uzyskiwanych przez różnych autorów. W pracy podjęto próbę ujednolicenia stosowanych pojęć oraz przedstawiono metodologię wyznaczania sztywności kończyn dolnych podczas skoków pionowych CMJ na podstawie nachylenie krzywej F(∆l), która to metoda nie powinna wzbudzać wątpliwości, jeśli chodzi o poprawność stosowania oraz oddawać faktyczny charakter pseudo-sztywności. Badana sztywność kończyn dolnych nie jest bowiem sztywnością rozumianą w ścisłym znaczeniu jej definicji ze względu na dużą rolę innych czynników (tj. bezwładność i tłumienie) mających wpływ na związek F(∆l), zwłaszcza w czasie trwania stanów przejściowych. Dlatego zgodnie z podziałem Latasha i Zatsiorskyego (1993) sztywność powinna być określana w zastosowaniu do organizmów żywych jako pseudo-sztywność. W niniejszej pracy (pseudo) sztywność kończyn dolnych rozumiana jest jako stosunek zmiany wartości siły reakcji podłoża do odpowiadającej jej „zmiany długości sprężyny” reprezentującej kończyny dolne.
Celem pracy jest określenie norm wartości sztywności kończyn dolnych podczas pojedynczych skoków pionowych na maksymalną (hmax) oraz zadaną wysokość (25% hmax, 50% hmax i 75% hmax) dla młodych, zdrowych i nietrenujących sportu osób. Szczególną uwagę zwrócono na fazy zamachu i odbicia, które są w głównej mierze odpowiedzialne za wysokość skoku.

Sławomir Winiarski, Wskaźnik jakości ruchu w ocenie chodu osób o różnym poziomie sprawności ruchowej (Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 127, 2018)

Z wykorzystaniem analizy składowych głównych oraz autorskiej aplikacji komputerowej wyliczono wskaźnik jakości ruchu (WJR) dla osób o różnym poziomie sprawności ruchowej – zdrowych oraz po alloplastyce stawu biodrowego – w sześciu okresach badawczych w obserwacji rocznej. WJR ma moc dyskryminacyjną i klasyfikacyjną – istotnie statystycznie różnicuje chód osób o różnym poziomie sprawności ruchowej oraz zmiany w ogólnej jakości ruchu. Przeprowadzone testy weryfikacyjne WJR obliczonego dla chodu grupy kobiet i mężczyzn uczestniczących w programie rehabilitacji wykazały, że jest on rzetelny i powtarzalny.
Niniejsza praca wpisuje się w nowy wątek badań nad stworzeniem obiektywnych metod oceny jakości ruchu. Komponenty WJR mogą być wyselekcjonowane spośród zbioru dowolnych zmiennych, przy zachowaniu odpowiednich założeń i warunków. Dlatego WJR wraz z wyselekcjonowanymi zmiennymi może stać się miarą postępu w rehabilitacji pacjenta lub miarą doskonalenia techniki sportowej zawodnika. WJR wraz z wyodrębnionymi budującymi go zmiennymi może się okazać przydatnym narzędziem oceny postępów rehabilitacji dla wszystkich klinicystów zajmujących się usprawnianiem chodu oraz monitoringiem procesu rehabilitacji.

Anna Romanowska-Tołłoczko, Kompetencje psychospołeczne studentów – kandydatów na nauczycieli wychowania fizycznego
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 126, 2018)

Celem poznawczym pracy jest diagnoza kompetencji psychospołecznych kandydatów na nauczycieli wychowania fizycznego oraz określenie związków między elementami składowymi tych kompetencji. Cel praktyczny to wykorzystanie uzyskanych wyników do wskazania możliwości systemowego rozwijania osobistych oraz interpersonalnych umiejętności studentów przygotowujących się do pracy pedagogicznej.

W książce wiele uwagi poświęcono m.in. omówieniu kompetencji, wymagań i trudności związanych z wykonywaniem zawodu nauczyciela. Skupiono się też na psychospołecznych determinantach efektywności zawodowej nauczyciela, przedstawiono strukturę przyjętego modelu kompetencji psychospołecznych oraz dokonano obszernej charakterystyki komponentów wchodzących w skład tychże kompetencji.

Krzysztof Kałużny, Unihokej. Edukacja sportowa gracza (2018)

Unihokej to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się, a zarazem najmłodszych zespołowych gier sportowych. Niniejsza publikacja ma być vademecum nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów i trenerów, którzy pragną nauczać dzieci i młodzież gry w unihokeja, oraz podręcznikiem dla studentów realizujących kurs podstawowy, jak również program w ramach specjalizacji instruktorskiej z unihokeja. Celem pracy było uporządkowanie i wzbogacenie wiedzy z zakresu nauczania gry w unihokeja, w tym: dostarczenie podstawowych informacji na temat zespołowych gier sportowych; opisanie struktury czynności ruchowej zawodników; podział i charakterystyka działań indywidualnych, grupowych i zespołowych w ataku i obronie; przedstawienie przykładowych ćwiczeń.

Jolanta Barbara Jabłonkowska, Backpackerzy polscy a zagraniczni Wieloaspektowe studium porównawcze
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 125, 2017)

Celem całego przedsięwzięcia badawczego było sportretowanie współczesnego backpackera polskiego i zagranicznego przez scharakteryzowanie jego wielowymiarowej podmiotowości oraz opisanie stosowanych przez niego praktyk podróżniczych. Opis wybranego środowiska ludzi skupionych wokół backpackingu ujęto zatem w trzech zasadniczych aspektach. Po pierwsze – w zakresie socjodemograficznym, po drugie – w zakresie świadomościowym (kluczowym wątkiem badawczym uczyniono refleksję nad aksjonormatywnymi elementami, które zawierają się w tożsamościowych narracjach backpackerów) i po trzecie – w aspekcie praktyk podróżniczych skoncentrowano się na scharakteryzowaniu sposobów i form organizacji podróży przez backpackerów jako specyficznej kategorii ruchu turystycznego.

Agnieszka Chwałczyńska, Wskaźnik tłuszczowo-beztłuszczowy zależny od wieku  jako nowe narzędzie oceny masy ciała
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 124, 2017)

Jednym z najpoważniejszych problemów XXI wieku jest nieprawidłowa masa ciała człowieka. Według niektórych autorów problem ten może dotyczyć nawet 90% ludności. Dotychczas stosowane metody oceny masy ciała są niesatysfakcjonujące, gdyż opierają się przede wszystkim na wartościach wysokości i masy ciała. Celem przeprowadzonych badań było opracowanie wskaźnika pozwalającego na ocenę masy ciała kobiet w zależności od wieku badanej, występowania nieprawidłowości masy ciała  i możliwości określenia skuteczności zajęć z zakresu aktywności fizycznej w procesie terapeutycznym lub profilaktycznym zmierzającym do poprawy komponent składu ciała. Do opracowania wskaźnika uwzględniającego zawartość masy tkanki tłuszczowej i masy tkanki beztłuszczowej niezbędna była ocena segmentowego składu ciała kobiet w zależności od wieku oraz wskaźnika BMI.

Bartosz Bolach, Sprawność fizyczna i postawa ciała uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w wieku 9-15 lat z uwzględnieniem aspektów socjodemograficznych na przykładzie wybranych placówek szkolno-wychowawczych w Polsce i w Czechach
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 123, 2017).

Pojęcie niepełnosprawności intelektualnej jest bardzo szerokie, ponieważ nie jest to choroba, tylko stan, który trwa przez całe życie. Niepełnosprawność intelektualna, oprócz sfery umysłowej, obejmuje również sfery rozwoju emocji, uspołecznienia i sprawności fizycznej. Jest to stan, który dzięki różnym zabiegom można poprawiać, ale którego nie da się wyeliminować. Jego poprawę można uzyskać przez stosowanie różnych bodźców. Jednym z nich jest systematyczna aktywność ruchowa, która pozwala podnieść poziom sprawności zarówno fizycznej, jak i psychicznej oraz skorygować postawę ciała. Przekłada się to na funkcjonowanie społeczne i wpływa korzystnie na adaptację w środowisku.
Celem podjętych badań było, po pierwsze, określenie poziomu sprawności fizycznej oraz rodzaju postawy ciała dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim (9–15 lat), po drugie, ocena programów wychowania fizycznego w wybranych szkołach specjalnych dolnośląskich i szkołach specjalnych w kraju południowoczeskim (Jihočeský kraj) z uwzględnieniem aspektów socjodemograficznych uczących się w tych szkołach dzieci.

Teresa Sławińskia-Ochla, Jarosław Fugiel, Paweł Posłuszny, Kamila Czajka, Motoryczność człowieka (Wydawnictwo MedPharm Polska, 2017)

• Słowo wstępne - prof. dr hab. Teresa Sławińska Ochla
  

Praktyczny podręcznik, kompendium wiedzy teoretycznej i praktycznej, który przekazuje cenne informacje w sposób przystępny dla odbiorcy. Książka napisana jest przez pracowników naukowo-dydaktycznych Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, specjalistów z zakresu antropomotoryki, anatomii funkcjonalnej, fizjoterapii. Są oni także byłymi sportowcami, a obecnie trenerami i instruktorami z wieloletnim doświadczeniem w swojej dziedzinie.

Treści zamieszczone w podręczniku przydatne będą zarówno amatorom aktywnego stylu życia jak i profesjonalistom. Kierowane są zatem do nauczycieli, trenerów, instruktorów, fizjoterapeutów i wszystkich zainteresowanych zagadnieniami motoryczności człowieka w sporcie i rekreacji ruchowej. Doskonale posłuży studentom Akademii Wychowania Fizycznego oraz studiującym nauki biologiczne i dziedziny wykorzystujące wiadomości z zakresu motoryczności człowieka. Treść wzbogacona o najnowsze wyniki badań obejmuje zagadnienia teorii motoryczności, aktywności i sprawności fizycznej, składu ciała, dietetyki oraz testowania sprawności fizycznej i motorycznej.

Lucyna Górska-Kłęk, ABC Zielonej opieki (Biblioteka Nestora, 2016)

Ukazała się nowa ksiązka pt. „ABC ZIELONEJ OPIEKI” z serii „Biblioteka Nestora”  autorstwa dr Lucyna Górskiej – Kłęk  z Zakładu Biologii Człowieka AWF Wrocław. Publikacja stanowi próbę przybliżenia czytelnikowi korzyści płynących z kontaktu z przyrodą i rozwiązań dostępnych w ramach „zielonej opieki”. Zawarto w niej szereg wskazówek i porad, w jaki sposób planować i wdrażać koncepcje zagospodarowania terenów zielonych (w tym terenu Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu), tak żeby służyły poprawie zdrowia. Omówiono m.in. ogrody o funkcjach terapeutycznych wraz z przykładami, gatunki roślin wykorzystywane w hortiterapii, znaczenie roślin w pomieszczeniach, gospodarstwa „opiekuńcze”.  Skierowana jest do szerokiego grona odbiorców - seniorów i ich rodzin, ale również do kadr służb społecznych m.in. fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, lekarzy, architektów, pracowników socjalnych, pielęgniarek środowiskowych, opiekunów.
Publikacja została sfinansowana przez Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej w nakładzie 5 tys egzemplarzy.

Agnieszka Jastrzębska, Zależność reakcji fizjologicznej od rytmu i obciążenia w pracy na cykloergometrze u osób nietrenujących
(Studia i Monografie AWF we Wrocławiu nr 119, 2016)

Celem pracy jest ocena wpływu rytmu pedałowania w pracy na cykloergometrze rowerowym na wielkość reakcji fizjologicznej oraz określenie poziomu  regulacji czynności krążeniowo-oddechowych podczas wysiłków submaksymalnych, lekkich i umiarkowanych, wykonywanych bez obciążenia zewnętrznego oraz z obciążeniem rzędu 100 W i 150 W. Dodatkowo autorka zamierza znaleźć odpowiedź na pytanie, czy istnieje bezpośrednia zależność pomiędzy zmiennością rytmu skurczów mięśniowych w pracy na cykloergometrze a zmiennością reakcji krążeniowo-oddechowych oraz metabolizmem wysiłkowym.

Ziemowit Bańkosz, Tenis stołowy. Trening z wykorzystaniem dużej liczby piłek. Zbiór ćwiczeń (2015)

Książka zawiera opis podstawowych zagadnień dotyczących przygotowania tenisisty stołowego oraz zbiór ponad 100 ćwiczeń, które dzięki formie „na wiele piłek” można stosować w treningu w czasie szeroko rozumianego przygotowania zawodników tenisa stołowego. Sprawdzone w praktyce i przedstawione w niniejszej pracy zestawy ćwiczeń zostały opracowane niemal w całości na podstawie doświadczeń i przemyśleń autora.