dr hab. Anna Skrzek, prof. nadzw.

Prorektor ds. Nauczania

ul. Banacha 11, 51-617 Wrocław

tel. (+48.71) 347 31 66

fax: (+48.71) 348 31 25

e–mail: anna.skrzek@awf.wroc.pl

doc. dr Marek Lewandowski

Wydział Wychowania Fizycznego

al. I.J. Paderewskiego 35, 51-612 Wrocław

tel. (+ 48.71)

fax: (+ 48.71)

e-mail: marek.lewandowski@awf.wroc.pl

dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Wydział Fizjoterapii

al. I.J. Paderewskiego 35, 51-612 Wrocław

tel. (+ 48.71)

fax: (+ 48.71)

e-mail: ewa.demczuk-wlodarczyk@awf.wroc.pl

I. INFORMACJE OGÓLNE

Pakiet informacyjny adresowany jest do kandydatów na studia oraz do studentów innych uczelni krajowych i zagranicznych pragnących zaliczyć część swoich studiów w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Pakiet zawiera informacje o Wrocławiu, Akademii, jej strukturze i działalności, a przede wszystkim o studiach prowadzonych w uczelni, zasadach rekrutacji na studia oraz zasadach studiowania.

1. System ECTS

System ECTS, opracowany w późnych latach osiemdziesiątych przez Komisję Wspólnoty Europejskiej, służy ułatwieniu dostępu do pełnej informacji o programach studiów prowadzonych w uczelniach, a przez to zwiększeniu i usprawnieniu międzyuczelnianej i międzynarodowej wymiany studentów. Określony w systemie ECTS sposób pomiaru i oceny wiedzy, kompetencji i umiejętności zdobytych przez studenta, wyrażony w punktach ECTS, umożliwia rozpoznanie i uznanie programu studiów zaliczonego w uczelni partnerskiej, krajowej bądź zagranicznej.

System ECTS, pierwotnie opracowany dla mobilności studentów – transferu punktów ECTS, został następnie dopracowany do roli akumulacji punktów przez studenta w procesie kształcenia. Akronim ECTS jest nadal stosowany, chociaż oznacza aktualnie the European Credit Transfer and Accumulation System.

Pakiet Informacyjny ECTS jest podstawowym dokumentem systemu ECTS – the European Credit Transfer System – zawierającym pełną informację o Uczelni, jej strukturze i działalności, studiach i programach prowadzonych w Uczelni oraz o zasadach studiowania. Punkty ECTS są liczbą przyporządkowaną przedmiotowi odzwierciedlającą całkowity nakład pracy studenta (tj. udział w zajęciach oraz pracę własną w domu, bibliotece) potrzebny do zaliczenia przedmiotu, czyli do zdobycia wiedzy, umiejętności i kompetencji założonych w programie i celu realizacji przedmiotu. Student otrzymuje przypisaną przedmiotowi liczbę punktów ECTS po spełnieniu wszystkich, określonych w planie studiów i programie nauczania, wymagań oraz osiągnięciu właściwego poziomu założonych dla tego przedmiotu efektów kształcenia.

Liczba punktów ECTS przypisanych przedmiotom w semestralnym programie studiów wynosi około 30 (27-33), zaś w programie rocznym 60. Warunkiem zaliczenia semestru/roku studiów jest uzyskanie przez studenta liczby punktów wynikającej z planu studiów i programu nauczania, zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie studiów.

Liczba punktów ECTS wymagana do ukończenia studiów w AWF:

pierwszego stopnia wynosi 180

drugiego stopnia wynosi 120

2. Mobilność studentów

System ECTS opracowano pod kątem stworzenia przejrzystych zasad mobilności studentów, a w szczególności poznania oraz uznania (okresu) i programu studiów realizowanych przez studenta w uczelni partnerskiej. Celowi temu służą kluczowe dokumenty ECTS:

Pakiet informacyjny/katalog kursów. Pakiet informacyjny zawiera szeroki wachlarz danych o Uczelni, prowadzonych studiach i zasadach studiowania, realizowanych programach nauczania i warunkach zaliczania tych programów, a także praktyczne informacje o mieście, jego zasobach kulturowych i turystycznych, etc.

Formularz zgłoszeniowy (Application Form) z danymi personalnymi studenta niezbędnymi do zarejestrowania go w uczelni partnerskiej.

Porozumienie o programie zajęć (Learning Agrement) służy do zawarcia porozumienia między studentem i uczelniami: macierzystą i partnerską o programie realizowanym przez studenta w uczelni partnerskiej i zasadach jego uznania i zaliczenia w uczelni macierzystej*/.

Wykaz zaliczeń (Transcript of records) stanowi potwierdzenie przez uczelnię partnerską zaliczenia przez studenta mobilnego programu. W dokumencie tym podany jest wykaz przedmiotów zaliczonych, wraz z ocenami i punktami ECTS uzyskanymi przez studenta**/.

Dowód zaliczenia przez uczelnię macierzystą programu realizowanego w uczelni partnerskiej (Proof of recognition). Dokument ten ma potwierdzić dotrzymanie przez uczelnię macierzystą warunków umowy zawartej w Porozumieniu o programie zajęć, poprzez wykazanie w nim przedmiotów i liczby punktów ECTS uznanych w karcie osiągnięć studenta.

Wszelkie zmiany wprowadzane do Porozumienia o programie zajęć, zwanym dalej Porozumieniem, przez którąkolwiek ze stron, wymagają formy pisemnej zatwierdzonej przez wszystkie strony porozumienia: studenta, uczelnię partnerską i uczelnię macierzystą. Uczelnia powinna dołożyć wszelkich starań, aby przy sporządzaniu Porozumienia nie dopuścić do powstania istotnych różnic programowych w stosunku do standardów kształcenia dla danego kierunku studiów. W przypadku, gdy różnic tych nie da się uniknąć, należy przed wyjazdem studenta do uczelni partnerskiej określić sposób i termin realizacji oraz zaliczenia różnic programowych.

Jeżeli wszystkie uzgodnione w Porozumieniu warunki zostaną przez studenta spełnione, okres studiów (przedmioty, zaliczenia, egzaminy, punkty ECTS) zostaną mu uznane i potraktowane jako równoważne z odpowiednim okresem studiów (przedmiotami, zaliczeniami, egzaminami, punktami) w uczelni macierzystej. Decyzję o tym, czy uzgodnione warunki zostały spełnione przez studenta, podejmuje dziekan uczelni macierzystej.

W przypadku stwierdzenia niezgodności między Porozumieniem o programie zajęć i Wykazem zaliczeń, decyzję, co do sposobu i zakresu zaliczenia programu i okresu studiów podejmuje dziekan uczelni macierzystej. Dziekan decyduje, czy niespełnienie warunków Porozumienia przez studenta stanowi podstawę do skreślenia go z listy studentów, czy skutkuje koniecznością zaliczenia przez studenta, w uczelni macierzystej, dodatkowych przedmiotów. Dziekan decyduje również o konieczności zwrotu przez studenta, części lub całości, otrzymanego grantu. Zwrot grantu nie będzie wymagany od studenta w przypadku zaistnienia okoliczności od studenta niezależnych, określanych jako „siły wyższe”. W takim przypadku konieczne jest uzyskanie pisemnej zgody od Agencji Narodowej na zaniechanie zwrotu grantu.

Wymiana studentów może być realizowana tylko i wyłącznie z uczelnią posiadającą KARTĘ ERASMUSA, ważną na dany rok akademicki, z którą została podpisana umowa bilateralna.

Student zakwalifikowany na wyjazd w ramach programu ERASMUS musi spełniać następujące kryteria formalne:

1) być obywatelem kraju uprawnionego do uczestnictwa w programie ERASMUS lub posiadać oficjalny status uchodźcy albo prawo stałego pobytu na terytorium danego kraju,

2) być oficjalnie zarejestrowanym na kierunku studiów prowadzącym do otrzymania tytułu licencjata/inżyniera lub magistra w uczelni będącej stroną niniejszej umowy,

3) być (w momencie wyjazdu) studentem co najmniej drugiego roku studiów pierwszego stopnia (pierwszego cyklu),

4) powinien znać język wykładowy wybranej uczelni na tyle, żeby móc uczestniczyć w zajęciach,

5) warunkiem koniecznym przy wyjeździe jest zaliczenie wszystkich przedmiotów na semestrach poprzedzających wyjazd.

Pobyt studenta w uczelni partnerskiej, w celu zrealizowania części studiów, nie może być krótszy niż 3 miesiące lub pełny, najkrótszy cykl kształcenia (np. trymestr lub semestr) i nie może być dłuższy niż 1 rok akademicki. Minimalny okres pobytu w uczelni partnerskiej odnosi się tylko do okresu studiowania i nie zawiera okresu czasu ewentualnego przygotowania językowego czy odbywania praktyki.

Z każdym studentem zakwalifikowanym na wyjazd w ramach programu ERASMUS zostaje sporządzona pisemna umowa o programie zajęć realizowanym w uczelni partnerskiej (Learning Agrement). Student zakwalifikowany do wyjazdu otrzyma Kartę Studenta Erasmusa dostarczoną uczelni przez Narodową Agencję.

Uczelnia przyjmująca nie może żądać od studenta opłat za naukę (czesne, wpisowe, opłaty egzaminacyjne, opłaty za korzystanie z laboratoriów, bibliotek itp.). Pobieranie pewnych niewielkich opłat (członkostwo w organizacjach studenckich, korzystanie z kserokopiarki itp.) jest dopuszczalne na warunkach identycznych, jakie obowiązują studentów lokalnych.

Wypłata wszelkich stypendiów krajowych (socjalnych, naukowych i innych), do których student nabył prawo przed wyjazdem, będzie kontynuowana w czasie pobytu studenta w uczelni partnerskiej. Student powinien mieć zagwarantowane prawo do ubiegania się o wypłatę powyższych świadczeń również po powrocie do uczelni macierzystej, a oceny uzyskane w uczelni partnerskiej przeliczone na skalę ocen obowiązującą w kraju, powinny być podstawą ubiegania się o stypendia za wyniki w nauce.

Student – po powrocie z uczelni partnerskiej – powinien złożyć we właściwym dziekanacie kartę zaliczeń (Transcript of Records) z uczelni przyjmującej (partnerskiej) oraz wypełnić Ankietę według wzoru dostarczonego przez uczelnię macierzystą.

II. INFORMACJE o UCZELNI
AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO we WROCŁAWIU

1. Wrocław, stolica Dolnego Śląska, jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych miast w Polsce. Położony u podnóża Sudetów, nad rzeką Odrą, poprzecinany jej licznymi dopływami i kanałami, jest wyjątkowym miastem 12 wysp i 112 mostów. Miasto, w swojej ponad tysiącletniej historii, kilkakrotnie zmieniało przynależność państwową rozwijając się pod panowaniem Piastów, królów Czech, Habsburgów, aby od 1945 roku budować pozycję ważnej polskiej aglomeracji. Bogata i burzliwa historia wpisała się w ocalałe pomniki architektury jak np: Ostrów Tumski – średniowieczny zespół architektury sakralnej, Ratusz – wspaniała budowla gotycka, Uniwersytet Wrocławski z barokową Aulą Leopoldyńską.

Dzisiaj Wrocław jest znaczącym ośrodkiem gospodarczym, kulturalnym i naukowym.

Wspaniała architektura i bogata oferta wydarzeń artystycznych przyciągają rzesze turystów. Do największych atrakcji kulturalnych należą: Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Wratislavia Cantans”, Festiwal „Jazz nad Odrą”, Dni Muzyki Starych Mistrzów, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Wrocławskie Spotkania Teatrów Jednego Aktora, a także wspaniałe spektakle wystawiane w kilkunastu teatrach, operze, operetce itd. Niewątpliwą atrakcją kulturalną Wrocławia jest Panorama Racławicka – gigantyczna rotunda mieszcząca obraz panoramiczny przedstawiający bitwę pod Racławicami z 4 kwietnia 1794 roku.

Wrocław jest liczącym się w kraju, a także Europie, ośrodkiem imprez wystawienniczych i targowych organizowanych w Hali Ludowej.

Wrocław jest czwartym co do wielkości miastem w Polsce, liczącym około 650 tysięcy mieszkańców. Należy do największych ośrodków uniwersyteckich w kraju. Dzięki studiującym w mieście stu czterdziestu tysiącom studentów Wrocław, mimo tysiącletniej historii, jest miastem młodym, tętniącym życiem przez 24 godziny na dobę. Doceniają i kochają to miasto zarówno jego mieszkańcy, jak również wizytujący je goście i turyści.

2. Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

Początki wrocławskiej Akademii Wychowania Fizycznego, obchodzącej w 2006 roku jubileusz sześćdziesięciolecia działalności, były bardzo skromne i wywodzą się z utworzonego, w ciężkich, powojennych miesiącach odbudowy miasta, rocznego kursu nauczycieli wychowania fizycznego. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu mgra Zbigniewa Skrockiego – organizatora kultury fizycznej na Ziemiach Odzyskanych oraz profesora Andrzeja Klisieckiego – Kierownika Zakładu Fizjologii Wydziału Lekarskiego, już w 1946 roku wspomniany roczny kurs przekształcono w trzyletnie Studium Wychowania Fizycznego (SWF) przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki. Profesor Andrzej Klisiecki, pierwszy dyrektor Studium obdarzył je mianem „Słonecznej Uczelni”. W 1950 roku SWF zostało przekształcone w Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego (Rozp. Rady Ministrów z dnia 5 lipca 1950 roku – Dz.U. Nr 29, poz. 273). Po sześciu latach działalności Szkoła opracowała nowe programy nauczania i wydłużyła cykl kształcenia do czterech lat, dzięki czemu zdobyła uprawnienia do nadawania swoim absolwentom dyplomu i tytułu magistra. W 1972 roku Szkoła uzyskała rangę i status Akademii Wychowania Fizycznego (Rozp. Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1972 roku – Dz.U. Nr 54, poz 350). Akademia Wychowania Fizycznego, z siedzibą we Wrocławiu, jest akademicką uczelnią publiczną, posiadającą osobowość prawną i działającą na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym ( Dz.U. Nr 164, poz. 1365).

Prężnie rozwijająca się Akademia, dzięki istotnym zmianom w strukturze organizacyjnej, poszerzaniu profili kształcenia i umacnianiu badań naukowych jest dzisiaj nowoczesną placówką szkolnictwa wyższego. Aktualnie kształcenie w Akademii odbywa się na czterech kierunkach studiów: wychowanie fizyczne, turystyka i rekreacja, sport oraz fizjoterapia.

W sześćdziesięcioletniej historii Uczelni, jej mury opuściło ponad 15 tysięcy absolwentów – magistrów w zakresie wychowania fizycznego, turystyki i rekreacji oraz fizjoterapii (rehabilitacji ruchowej). Ogromne rzesze słuchaczy studiów podyplomowych i kursów kwalifikacyjnych realizowanych w Akademii zdobyły uprawnienia trenerskie i instruktorskie w zakresie licznych dyscyplin szeroko pojętej kultury fizycznej.

Wśród absolwentów Akademii są nazwiska znanych olimpijczyków, mistrzów świata i Europy, jak np: Zbigniew Pietrzykowski (boks), Ryszard Szurkowski (kolarstwo), Ryszard Witke (narciarstwo), Urszula Włodarczyk (lekkoatletyka), Józef Zapędzki (strzelectwo), Leszek Antonowicz (akrobatyka); zasłużeni trenerzy: Kazimierz Górski (piłka nożna), Mieczysław Łopatka i Jerzy Świątek (koszykówka), Czesław Ptak (boks), Wiesław Błach (judo), Andrzej Kijowski (strzelectwo) i wielu innych.

Akademia posiada uprawnienia do doktoryzowania i nadawania stopnia doktora habilitowanego. Wypromowała już ponad 440 doktorów, 28 osobom przyznała stopień naukowy doktora habilitowanego.

Uczelnia zatrudnia 608 osób, w tym 310 nauczycieli akademickich – 25 profesorów tytularnych, 29 osób z tytułem doktora habilitowanego, 5 osób na stanowisku docenta, 132 adiunktów, 44 starszych wykładowców, 38 asystentów, 10 wykładowców, 20 instruktorów i 7 lektorów. W Akademii kształci się ponad 4000 studentów.

2.1. Nazwa i adres uczelni

Akademia Wychowania Fizycznego

al. Ignacego J. Paderewskiego 35

51-612 Wrocław

www.awf.wroc.pl

Rektorat

ul. Stefana Banacha 11, 51-617 Wrocław,

tel. + 48 (071) 347 31 14; 347 31 01

fax: + 48 (071) 348 25 27

e-mail: rektor@awf.wroc.pl

2.2. Władze uczelni

Rektor

Prof. dr hab. Juliusz Migasiewicz

e-mail: rektor@awf.wroc.pl

Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą

Prof. dr hab. Zofia Ignasiak

e-mail: prorektor.nauki@awf.wroc.pl

Prorektor ds. Nauczania

Dr hab. Anna Skrzek, prof. nadzw.

e-mail: prorektor.nauczania@awf.wroc.pl

Prorektor ds. Studenckich i Sportu Akademickiego

Dr Andrzej Rokita

e-mail: prorektor.sportu@awf.wroc.pl

2.3. Struktura uczelni

Wydział Wychowania Fizycznego

Kierunki studiów:

wychowanie fizyczne

turystyka i rekreacja

sport

Dziekanat

ul. Mickiewicza 98

51-684 Wrocław

tel: (+48-71) 347 34 38; 347 34 72; 347 34 28; 347 34 62

fax: (+48-71) 347 34 37

dziekanat.wf@awf.wroc.pl

Kierownik Dziekanatu

Mgr Elwira Świder

tel. (+48-71) 347 34 85

e-mail: elwira.swider@awf.wroc.pl

Dziekan

Prof. dr hab. Jan Chmura

tel. (+48-71) 347 35 08

e-mail: dziekan.wf@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Nauki

Dr hab. Małgorzata Słowińska-Lisowska, prof. nadzw.

tel. (+48-071) 347 34 25

e-mail: małgorzata.slowinska-lisowska@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Nauczania

Doc. dr Marek Lewandowski

tel: (+48-071) 347 34 27

e-mail: marek.lewandowski@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Studenckich

Dr Grzegorz Żurek

tel: (+48-71) 343 34 26

e-mail: grzegorz.zurek@awf.wroc.pl

Wydziałowy Koordynator ECTS

Doc. dr Marek Lewandowski

ul. Mickiewicza 98

51-684 Wrocław

tel: (+48-71) 347 34 27

e-mail: marek.lewandowski@awf.wroc.pl

Wydział Fizjoterapii

Utworzenie Wydziału Fizjoterapii na Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (AWF) poprzedzone było prawie 50-letnią historią nauczania fizjoterapii oraz badań naukowych w tym zakresie. Pierwsze wykłady z rehabilitacji ruchowej w Akademii prowadzone były od roku akademickiego 1952/1953. W 1960 roku utworzono Zakład Usprawniania Leczniczego, który w 1971 roku przekształcono w Zakład Rehabilitacji i Higieny. Wraz z rozwojem rehabilitacji i doskonaleniem jej metod znacznemu poszerzeniu uległ zakres kształcenia studentów i badań naukowych, co doprowadziło do uruchomienia w 1976 roku kierunku studiów „rehabilitacja ruchowa” i utworzenia Instytutu Rehabilitacji. Dalszy rozwój badań naukowych w zakresie rehabilitacji i kształcenie kadr pozwoliły na utworzenie w Akademii z dniem 1 października 1995 roku, na mocy decyzji Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki i Uchwały nr 133/95 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, Wydziału Rehabilitacji Ruchowej. Na skutek zniesienia przez Radę Główną kierunku studiów rehabilitacja ruchowa i utworzenia kierunku fizjoterapia Senat AWF dostosowując się do aktów ministerialnych uruchomił w 1998 roku studia na kierunku fizjoterapia i zmienił nazwę Wydziału Rehabilitacji Ruchowej na Wydział Fizjoterapii. W 2001 r. Centralna Komisja ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych przyznała Wydziałowi Fizjoterapii uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk o kulturze fizycznej.

Kierunek studiów: fizjoterapia

Dziekanat

al. Ignacego J. Paderewskiego 35 – Pawilon P4

51-612 Wrocław

tel: (+48-71) 347 30 82; 347 30 71

fax: (+48-71) 347 30 81

e-mail: dziekanat.fizjoterapii@awf.wroc.pl

Kierownik Dziekanatu

mgr Urszula Bartkiewicz

tel. (+48-71) 347 30 80

e-mail: urszula.bartkiewicz@awf.wroc.pl

Dziekan

Prof. dr hab. Marek Woźniewski

tel: (+48-71) 347 30 70

e-mail: marek.wozniewski@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Nauki

Prof. dr hab. Anna Jaskólska

Tel: (+48-71) 347 30 71

e-mail: anna.jaskolska@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Nauczania

Dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

tel: (+48-71) 347 30 72

e-mail: ewa.demczuk-wlodarczyk@awf.wroc.pl

Prodziekan ds. Studenckich

Dr Waldemar Andrzejewski

tel: (+48-71) 347 30 72

e-mail: waldemar.andrzejewski@awf.wroc.pl

Wydziałowy Koordynator ECTS:

Dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

tel: (+48-71) 347 30 72

e-mail: ewa.demczuk-wlodarczyk@awf.wroc.pl

2.4. Kalendarz roku akademickiego

Rok akademicki składa się z dwóch semestrów.

Semestr zimowy zaczyna się 28 września 2009 r.

Sesja egzaminacyjna na przełomie stycznia i lutego 2010 r.

Semestr letni: 15 lutego 2010 r.

Sesja egzaminacyjna czerwiec 2010 r.

Święta (narodowe, uniwersyteckie, religijne) oraz Dni Rektorskie

24.09.2009 Inauguracja roku akademickiego

22.10.2009 Święto Uczelni

01.11.2009 Wszystkich Świętych

11.11.2009 Święto Niepodległości

01.05.2010 Święto Pracy

03.05.2010 Dzień Konstytucji 3 Maja

Maj 2010 JUVENALIA

03.06.2010 Boże Ciało

21.12.2009-01.01.2010 Ferie zimowe

01.04.2010-07.04.2010 Ferie wiosenne

2.5. Kierunki studiów realizowane w Akademii Wychowania Fizycznego w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych

◘ wychowanie fizyczne – studia I i II stopnia

◘ turystyka i rekreacja – studia I i II stopnia

◘ sport – studia I stopnia

◘ fizjoterapia – studia I i II stopnia

2.6. Zasady przyjęć na studia

Do postępowania kwalifikującego na studia I stopnia może być dopuszczona osoba, która posiada świadectwo dojrzałości.

W przypadku osób kończących szkołę średnią za granicą wymagana jest nostryfikacja świadectwa ukończenia tej szkoły potwierdzająca uprawnienie (posiadacza) do podjęcia studiów wyższych. Nostryfikacji dokonuje kurator oświaty właściwy dla miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o nostryfikację świadectwa, a w przypadku braku miejsca zamieszkania – kurator oświaty właściwy ze względu na siedzibę instytucji, w której osoba zamierza złożyć świadectwo uzyskane za granicą, zwany dalej „organem nostryfikacyjnym”. Zaświadczenie wydane przez kuratora oświaty ważne jest łącznie z oryginałem nostryfikowanego świadectwa, lub jego duplikatem zalegalizowanym przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej urzędującego w państwie, w którym został wydany dokument.

Za równorzędne polskiemu świadectwu dojrzałości, bez obowiązku przeprowadzania nostryfikacji, uznaje się:

a) dyplomy IB (International Baccalaureate) wydawane przez organizację International Baccalaureate Organization w Genewie,

b) dyplomy EB (European Baccalaureate) wydawane przez Szkoły Europejskie zgodnie z Konwencją z dnia 21 czerwca 1994 r. o statusie Szkół Europejskich.

Szczegółowe zasady nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą określa Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 kwietnia 2006 roku (Dz.U. nr 63, poz. 442 i 443).

Do postępowania kwalifikującego do przyjęcia na II stopień studiów dopuszczona jest osoba, która posiada dyplom ukończenia studiów I stopnia (dyplom licencjata).

Szczegółowe zasady przyjęć na poszczególne kierunki i formy studiów w roku akademickim 2009/2010 określa Uchwała Nr 18/2008 Senatu AWF we Wrocławiu z dnia 29 maja 2008 roku zamieszczona na stronie internetowej Akademii: www.awf.wroc.pl

Obowiązuje elektroniczna rejestracja kandydatów – szczegóły www.awf.wroc.pl

2.7. Najważniejsze przepisy Uczelni

Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu jest uczelnią publiczną posiadającą osobowość prawną i działającą na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym (DZ.U. nr 164, poz. 1365).

Podstawowym aktem wewnątrzuczelnianym regulującym działalność Akademii jest Statut Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu uchwalony przez Senat Akademii (Uchwała nr 96/2007 z dnia 20 grudnia 2007 roku) i zatwierdzony przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Prawa i obowiązki studenta związane z tokiem studiów określa Regulamin Studiów w AWF uchwalony przez Senat Akademii (Uchwała nr 13/2009 Senatu Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu z dnia 26 marca 2009 r.) i zatwierdzony przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Sprawy nieujęte w ramach w/w aktów wewnątrzuczelnianych regulowane są poprzez Zarządzenia Rektora.

Do podstawowych obowiązków studenta należy przestrzeganie Regulaminu Studiów i innych przepisów uczelnianych.

2.8. Prawa i obowiązki studenta związane z tokiem studiów oraz szczegółowe zasady studiowania określa Regulamin Studiów w AWF umieszczony na stronie: www.awf.wroc.pl. Okresem zaliczeniowym studiów jest semestr. Podstawą zaliczenia semestru jest zaliczenie przedmiotów i uzyskanie liczby punktów ECTS określonych w planie i w programie studiów danego semestru. Podstawą zaliczenia semestru przez studenta uczestniczącego w wymianie międzynarodowej jest zrealizowanie programu określonego w Porozumieniu o programie zajęć.

Egzamin jest sprawdzianem poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych przez studenta w zakresie określonym przez program przedmiotu.

Przy zaliczeniach i egzaminach stosuje się następującą skalę ocen:

◘ oceny pozytywne

bardzo dobry .......5.0

dobry plus .......4.5

dobry .......4.0

dostateczny plus .......3.5

dostateczny .......3.0

◘ ocena negatywna

niedostateczny .......2.0

Skala ocen systemu ECTS (A,B,C,D,E,F,X,F) stosowana jest wyłącznie przy transferze ocen uzyskanych przez studenta AWF w uczelni partnerskiej na polską skalę ocen oraz przy transferze polskich ocen zdobytych w AWF przez studenta uczelni partnerskiej.

Skala ocen ECTS:

Ocena ECTS	Ocena polska	Definicja
A	5.0	[bardzo dobry] – wybitne osiągnięcia, wykraczające poza program, – wyniki z dopuszczeniem jedynie drugorzędnych błędów
B	4.5	[dobry plus] – powyżej przeciętnego standardu, z pewnymi błędami
C	4.0	[dobry] – osiągnięcia zgodne ze standardami, – solidna praca z szeregiem zauważalnych błędów
D	3.5	[dostateczny plus] – zadowalające wyniki, ale ze znacznymi brakami
E	3.0	[dostateczny] – praca/wyniki spełniają minimalne wymagania
F	2.0	[niedostateczny] – zaliczenie przedmiotu możliwe po uzupełnieniu podstawowych braków w opanowaniu materiału

Do indeksu obok oceny przyjętej w regulaminie studiów wpisuje się stopień ECTS - np. 5.0^A, który ma jedynie charakter informacyjny i nie zastępuje oceny wystawionej przez wykładowcę.

III. INFORMACJE o STUDIACH

1. Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA

1.1. Struktura studiów i forma studiowania

Studia I i II stopnia w formie stacjonarnej i niestacjonarnej.

UWAGA: w roku akademickim 2009/2010 realizowany jest program V roku jednolitych studiów magisterskich

1.2. Cele zawodowe i edukacyjne kształcenia

Absolwent studiów I stopnia na kierunku Fizjoterapia uzyskuje wykształcenie i przygotowanie zawodowe – zgodnie z wymogami obowiązującymi w ochronie zdrowia – do pracy z pacjentem w zakresie fizjoterapii. Posiada wiedzę i umiejętność do:

– kształtowania, podtrzymywania i przywracania sprawności i wydolności osób w różnym wieku utraconej lub obniżonej wskutek różnych chorób lub urazów

– nienagannego wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych

– dostosowywania swych działań do celów rehabilitacji w ramach funkcjonowania zespołów rehabilitacyjnych,

– kontrolowania efektywności procesu fizjoterapii

– do podjęcia studiów drugiego stopnia.

Absolwent studiów II stopnia uzyskuje wykształcenie i przygotowanie zawodowe – zgodnie z wymogami obowiązującymi w ochronie zdrowia – do samodzielnej pracy z pacjentem w zakresie fizjoterapii oraz uprawnienia do podjęcia specjalizacji z zakresu fizjoterapii. Posiada wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania badań z zakresu diagnostyki funkcjonalnej, planowania i kontrolowania efektywności procesu rehabilitacji medycznej, prowadzenia badań i włączenia się w pracę zespołów badawczych, kierowania zespołem terapeutycznym, organizacji i zarządzania placówkami prowadzącymi działalność fizjoterapeutyczną, szkolenia zawodowego w zakresie podstawowych procedur fizjoterapeutycznych i nauczania przedmiotów zawodowych. Jest przygotowany do kontynuacji edukacji na studiach trzeciego stopnia (doktoranckich).

1.3. Diagram semestralny studiów I stopnia

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK I, SEMESTR 1 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Anatomia prawidłowa człowieka (cz. 1)	15	30	45	4R	E
2.	Biofizyka	15	15	30	3	E
3.	Biologia medyczna	15	15	30	3	E
4.	Ekologia	15	15	30	2	Zo
5.	Etyka	15	15	30	2	Zo
6.	Fizjoterapia ogólna	30	30	60	4	Zo
7.	Gimnastyka		15	15	1	Zo
8.	Zespołowe gry sportowe		15	15		Zo
9.	Historia filozofii	15		15	1	Zo
10.	Kształcenie ruchowe i meto-dyka nauczania ruchu (cz. 1)	15	15	30	1	Zo
11.	Kwalifikowana pierwsza pomoc medyczna	15	15	30	2	Zo
12.	Socjologia	15	15	30	2	E
13.	Technologia informacyjna	15	15	30	2	Zo
14.	Praktyka: Kliniczna		80	80	3	Zo
Razem		180	290	470	30	Zo

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK I, SEMESTR 2 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Anatomia prawidłowa człowieka (cz. 2)	15	30	45	5R	E
2.	Anatomia rentgenowska		15	15	1	Zo
3.	Biochemia	15	30	45	4	E
4.	Fizykoterapia (cz. 1)	15	45	60	4R	E
5.	Kinezyterapia (cz. 1)	15	45	60	4R	E
6.	Kształcenie ruchowe i meto-dyka nauczania ruchu (cz. 2)	15	15	30	1	Zo
7.	Lekkoatletyka		15	15	1	Zo
8.	Pływanie		15	15		Zo
9.	Psychologia	15	30	45	3	E
10.	Przedmiot do wyboru		30	30	1	Zo
11.	Praktyka w pracowni fizykoterapii		100	100	3	Zo
12.	Praktyka w pracowni kinezyterapii		100	100	3	Zo
Razem		90	470	560	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK II, SEMESTR 3 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Biomechanika	15	30	45	4R	E
2.	Fizjologia (cz. 1)	15	45	60	5R	E
3.	Fizykoterapia (cz. 2)		45	45	4R	E
4.	Język obcy		45	45	1	Zo
5.	Kinezyterapia (cz. 2)	15	45	60	4R	E
6.	Kształcenie ruchowe i meto-dyka nauczania ruchu (cz. 3)	15	15	30	1	Zo
7.	Masaż leczniczy (cz. 1)	15	45	60	4R	E
8.	Pedagogika	15	15	30	2	Zo
9.	Przedmiot do wyboru		30	30	1	Zo
10.	Praktyka w pracowni fizykoterapii		60	60	2	Zo
11.	Praktyka w pracowni kinezyterapii		60	60	2	Zo
Razem		90	435	525	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK II, SEMESTR 4 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Fizjologia (cz. 2)	15	45	60	4R	E
2.	Język obcy		45	45	1	Zo
3.	Kinezyterapia (cz. 3)	15	30	45	4R	E
4.	Kształcenie ruchowe i meto-dyka nauczania ruchu (cz. 4)		30	30	1	Zo
5.	Masaż leczniczy (cz. 2)		30	30	3R	E
6.	Odnowa biologiczna	15	30	45	1	Zo
7.	Patologia ogólna	15	15	30	2R	E
8.	Kliniczne podstawy fizjoterapii w ortopedii, traumatologii i reumatologii	15	30	45	3R	Zo
9.	Kliniczne podstawy fizjoterapii w neurologii i neurochirurgii	15	15	30	2R	Zo
10.	Kliniczne podstawy w pediatrii i neurologii dziecięcej	15	15	30	2R	Zo
11.	Przedmiot do wyboru		30	30	1	Zo
12.	Praktyka w pracowni fizykoterapii		100	100	3	Zo
13.	Praktyka w pracowni kinezyterapii		100	100	3	Zo
Razem		105	515	620	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK III, SEMESTR 5 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	Ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Język obcy		30	30		E
2.	Kinezjologia	15	45	60		E
3.	Kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu		30	30		Zo
4.	Kliniczne podstawy fizjoterapii w kardiologii i pulmonologii	15	15	30		Zo
5.	Kliniczne podstawy fizjoterapii w chirurgii, ginekologii i położnictwie	15	15	30		Zo
6.	Kliniczne podstawy fizjoterapii w geriatrii i psychiatrii	15	15	30		Zo
7.	Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu: ortopedii i reumatologii	15	45	60		E
8.	Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu: wieku rozwojowym	15	45	60		E
9.	Przedmiot do wyboru		30	30		Zo
10.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		100	100		Zo
11.	Terapia manualna	15	30	45		Zo
12.	Zaopatrzenie ortopedyczne	15	15	30		Zo
Razem		120	415	535

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK III, SEMESTR 6 studia I stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	Ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu: traumatologii	15	30	45		E
2.	Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu: neurologii i neurochirurgii	15	45	60		E
3.	Fizjoterapia kliniczna w innych specjalnościach medycznych: kardiologii i pulmonologii	15	45	60		E
4.	Fizjoterapia kliniczna w innych specjalnościach medycznych: geriatrii i psychiatrii	15	45	60		E
5.	Fizjoterapia kliniczna w innych specjalnościach medycznych: chirurgii, ginekologii i położnictwie	15	30	45		Zo
6.	Fizjoterapia kliniczna w innych specjalnościach medycznych: onkologii i medycynie paliatywnej	15	30	45		Zo
7.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		100	100		Zo
8.	Psychomotoryka		30	30		Zo
Razem		90	355	445

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

1.4. Diagram semestralny studiów II stopnia

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK I, SEMESTR 1 studia II stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	Ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Bioetyka	15	15	30	2	Zo
2.	Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (cz. 1)	15	30	45	4	E
3.	Fizjologia stosowana	15	45	60	5R	E
4.	Historia rehabilitacji	15	15	30	2	E
5.	Metodologia badań naukowych	15	30	45	3R	Zo
6.	Metody specjalne fizjoterapii (cz. 1)		30	30	3	Zo
7.	Sport osób niepełnosprawnych	15	45	60	4	E
8.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		100	100	4	Zo
9.	Praktyka proseminarium		60	60	3	Zo
Razem		90	370	460	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK I, SEMESTR 2 studia II stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	ogółem		(Zo lub E)
1.	Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (cz. 2)	15	30	45	4	E
2.	Metody specjalne fizjoterapii (cz. 2)		30	30	3	Zo
3.	Pedagogika specjalna	15	15	30	1	Zo
4.	Podstawy informatyki i statystyki medycznej		15	15	1	Zo
5.	Protetyka i ortotyka	15	15	30	1	Zo
6.	Przedmiot do wyboru		30	30	1	Zo
7.	Psychologia kliniczna i psychoterapia	15	15	30	2R	E
8.	Socjologia niepełnosprawności i rehabilitacji	15	15	30	1	Zo
9.	Sterowanie ruchem człowieka	15	45	60	4R	E
10.	Seminarium magisterskie1		30	30	1R	Zo
11.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		150	150	5	Zo
12.	Praktyka magisterska (cz. 1)		30	30	6	Zo
Razem		90	420	510	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK II, SEMESTR 3 studia II stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	Ogółem		(Zo lub E)
1.	Aktywność ruchowa adaptacyjna	15	30	45	3R	Zo
2.	Demografia i epidemiologia	15		15	1R	Zo
3.	Diagnostyka funkcjonalna i programowanie fizjoterapii (cz. 3)	15	45	60	5R	E
4.	Dietetyka	15	15	30	1R	Zo
5.	Genetyka	15	15	30	1R	Zo
6.	Medycyna fizykalna i balneoklimatologia	15	45	60	4R	E
7.	Metody specjalne fizjoterapii (cz. 3)		30	30	3R	Zo
8.	Przedmiot do wyboru		30	30	1R	Zo
9.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		100	100	4	Zo
10.	Praktyka magisterska (cz. 2)		30	30	6	Zo
11.	Seminarium magisterskie2					Zo
12.	Zarządzanie i marketing	30		30	1R	Zo
Razem		120	340	460	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

Kierunek

FIZJOTERAPIA

ROK II, SEMESTR 4 studia II stopnia, stacjonarne i niestacjonarne

		Liczba godzin		Liczba		Forma
Lp.	Nazwa przedmiotu	w semestrze		Godzin	ECTS	zaliczenia
		W	ćw	Ogółem		(Zo lub E)
1.	Dydaktyka fizjoterapii	15	30	45	3R	Zo
2.	Ekonomia i systemy ochrony zdrowia		15	15	1R	Zo
3.	Farmakologia	30		30	1R	Zo
4.	Filozofia	15	15	30	1R	Zo
5.	Metody specjalne fizjoterapii		30	30	3R	E
6.	Neurofizjologia	15	30	45	4R	E
7.	Prawo	30		30	1R	Zo
8.	Przedmiot do wyboru		30	30	1R	Zo
9.	Praktyka fizjoterapia kliniczna		100	100	4	Zo
10.	Praktyka magisterska (cz. 3)		30	30	8	Zo
11.	Seminarium magisterskie2					Zo
12.	Zdrowie publiczne	15	15	30	3R	E
13.	Egzamin dyplomowy magisterski					E
Razem		120	295	415	30

Legenda: w – wykład, ćw – ćwiczenia, Zo – zaliczenie na ocenę, E – egzamin.

1.5. Wykaz przedmiotów do wyboru

Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne

Rok I, sem. 2

Anatomia na żywym człowieku

Antropologia_w_fizjoterapii

Biologiczne_podstawy_zachowań

Ekotoksykologia

Elementy_fitoterapii

Genetyka_medyczna

Rekreacyjne_formy_żeglarstwa_deskowego

Studium rodziny

Rok II, sem. 3

Anatomia_na_żywym_człowieku

Antropologia_w_fizjoterapii

Biologia_starzenia_się

Ćwiczenia_terapeutyczne_przy_muzyce

Elementy_filozofii_i_socjologii_zdrowia._Z_warsztatu_badawczego_socjologa

Praktyczne_wykorzystanie_diagnostyki_biochemicznej_w_fizjoterapii

Rok II, sem. 4

Biomechanika_ruchów_człowieka

Ćwiczenia_terapeutyczne_przy_muzyce

Emisja_głosu

Jazda_konna

Nauka_i_doskonalenie_pływania_osób_niepełnosprawnych

Teoria_i_praktyka_jazdy_konnej

Turystyka_kajakowa

Zabawy_i_gry_ruchowe

Rok III, sem. 5

Ciało_i_jego_wartość._Ujęcie_problemu_w_perspektywie_filozoficznej

Elementy_fitoterapii

Nauka_posługiwania_się_wózkiem_inwalidzkim

Propedeutyka_pływania_osób_niepełnosprawnych

Studium_rodziny

Taniec_towarzyszki_w_rehabilitacji_osób_niewidomych

Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne

Rok I, sem. 2

Ćwiczenia_siłowo-wytrzymałościowe_stosowane_w_treningu_osób_niepełnosprawnych

Nordic_Walking

Pływanie_korekcyjne

Programy_komputerowe_w_edycji_i_prezentacji_pracy_magisterskiej

Psychomotoryka_[cz._1]

Samotność:_wybór_czy_konieczność?_Jednostka_w_społeczeństwie_nowoczesnym_i_ponowoczesnym

Terenoterapia

Rok II, sem. 3

Elementy_filozofii_i_socjologii_zdrowia._Z_warsztatu_badawczego_socjologa

Etyczne_aspekty_rehabilitacji_seksualnej

Konkurencje_lekkoatletyczne_dla_osób_niepełnosprawnych

Psychomotoryka_[cz._2]

Zarządzanie_komercyjną_firmą_fizjoterapeutyczną

Rok II, sem. 4

Ćwiczenia_terapeutyczne_przy_muzyce

Elementy_filozofii_i_socjologii_zdrowia._Z_warsztatu_badawczego_socjologa

Etyczne_aspekty_rehabilitacji_seksualnej

Praktyczne_wykorzystanie_diagnostyki_biochemicznej_w_fizjoterapii

Psychomotoryka_[cz._3]

Studium_rodziny

Wybrane_koncepcje_prawdy_i_wolności

1.6. Alfabetyczna lista przedmiotów do wyboru

Anatomia na żywym człowieku

Antropologia w fizjoterapii

Biologia starzenia się

Biologiczne podstawy zachowań

Biomechanika ruchów człowieka

Ciało i jego wartość. Ujęcie problemu w perspektywie filozoficznej

Ćwiczenia siłowo-wytrzymałościowe stosowane w treningu osób niepełnosprawnych

Ćwiczenia terapeutyczne przy muzyce

Ekotoksykologia

Elementy filozofii i socjologii zdrowia. Z warsztatu badawczego socjologa

Elementy fitoterapii

Emisja głosu

Etyczne aspekty rehabilitacji seksualnej

Genetyka medyczna

Jazda konna

Konkurencje lekkoatletyczne dla osób niepełnosprawnych

Nauka i doskonalenie pływania osób niepełnosprawnych

Nauka posługiwania się wózkiem inwalidzkim

Nordic Walking

Pływanie korekcyjne

Praktyczne wykorzystanie diagnostyki biochemicznej w fizjoterapii

Programy komputerowe w edycji i prezentacji pracy magisterskiej

Propedeutyka pływania osób niepełnosprawnych

Psychomotoryka [cz. 1]

Psychomotoryka [cz. 2]

Psychomotoryka [cz. 3]

Rekreacyjne formy żeglarstwa deskowego

Samotność: wybór czy konieczność? Jednostka w społeczeństwie nowoczesnym

i ponowoczesnym

Studium rodziny

Taniec towarzyski w rehabilitacji osób niewidomych

Teoria i praktyka jazdy konnej

Terenoterapia

Turystyka kajakowa

Wybrane koncepcje prawdy i wolności

Zabawy i gry ruchowe

Zarządzanie komercyjną firmą fizjoterapeutyczną

1.7. Prezentacja przedmiotów do wyboru – w układzie alfabetycznym

ANATOMIA NA ŻYWYM CZŁOWIEKU

Katedra Biostruktury

Kierownik: prof. dr hab. Zofia Ignasiak

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: anatomia układu ruchu

Prowadzący: dr Grzegorz Żurek, dr Jarosław Domaradzki, dr Kamila Czajka, dr Paweł Posłuszny, dr Katarzyna Kochan-Jacheć, dr Jarosław Fugiel, mgr Katarzyna Prasał, mgr Jakub Pokrywka

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: umiejętność znalezienia na ciele człowieka możliwie wielu struktur anatomicznych ze szczególnym uwzględnieniem elementów aparatu ruchu. Ma to przygotować studenta do podstawowych zabiegów w zakresie gimnastyki korekcyjnej, masażu, terapii manualnej itp.

Program: zajęcia obejmują informacje głównie na temat biernego i czynnego układu ruchu oraz obwodowego układu nerwowego i układu krążenia, widzianego na ciele człowieka. Przedmiot ma więc za zadanie „przełożenie” wewnętrznych elementów ciała na powierzchnię i umiejętność ich wyczucia palpacyjnego, jak np. umiejętność znalezienia szpar stawowych, więzadeł, przyczepów mięśniowych itp.

Zalecana literatura:

Ignasiak Z., Żurek G. (red.), Anatomia na żywym człowieku. Urban&Partner 2004.
Tixa S., Atlas anatomii palpacyjnej. PZWL, 2008, cz. 1 i 2.
Ziółkowski M. (red.), Anatomia topograficzna człowieka. Volumed, Wrocław 1997.

ANTROPOLOGIA W FIZJOTERAPII

Katedra Motoryczności Sportowca

Kierownik: prof. dr hab. Jan Chmura

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: brak

Prowadzący: dr Justyna Andrzejewska, dr Jadwiga Pietraszewska, dr Krystyna Chromik

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie z wybranymi technikami pomiarowymi stosowanymi w badaniach człowieka żywego, sposobem organizacji pracy badawczej. Opanowanie praktycznych umiejętności wykonywania podstawowych pomiarów antropometrycznych. Metody opracowania danych pomiarowych. Interpretacja wyników badań.

Program: położenie punktów pomiarowych na człowieku żywym. Technika wykonywania pomiarów antropometrycznych. Pomiary bezpośrednie i pośrednie. Antroposkopia. Wskaźniki antropologiczne. Ocena asymetrii morfologicznej. Metody oceny postawy ciała. Modele składu tkankowego ciała. Metody pośrednie wyznaczania składu tkankowego i gęstości ciała. Zróżnicowanie budowy somatycznej. Dymorfizm płciowy. Teoretyczne i praktyczne aspekty oceny stanu zaawansowania w rozwoju człowieka.

Zalecana literatura:

Malinowski A., Bożiłow W., Podstawy antropometrii. Metody, techniki, normy. PWN, Warszawa-Łódź 1997.
Malinowski A., Wolański N., Metody badań w biologii człowieka. PWN, Warszawa 1988.

BIOLOGIA STARZENIA SIĘ

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Socha

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: wyjaśnienie wybranych problemów z biologicznych podstaw procesu starzenia. Zapoznanie słuchaczy z etapami przebiegu procesu starzenia na poziomie komórkowym, tkankowym, osobniczym i populacyjnym.

Program: podstawowe pojęcia – starzenie się, starość. Etapy starości. Teorie procesu starzenia. Genetyczne podłoże procesu starzenia. Starzenie się na poziomie komórkowym. Proliferacja, starzenie i śmierć komórek. Starzenie się skóry. Starzenie się mięśni szkieletowych. Starzenie się układu czerwonokrwinkowego. Starzenie się układu odpornościowego. Starzenie się układu nerwowego. Psychiczne oznaki procesu starzenia. Starzenie się na poziomie osobniczym. Charakterystyczne objawy procesu starzenia. Starzenie się kobiet i mężczyzn. Starzenie się na poziomie populacyjnym. Demograficzne aspekty procesu starzenia się i starości. Przestrzenne zróżnicowanie struktury wiekowej ludności świata. Struktura wiekowa społeczeństwa starego i młodego. Przyczyny i skutki starzenia się społeczeństw. Zróżnicowanie długości trwania życia w społeczeństwach młodych i starych. Długowieczność. Starzenie się w ujęciu ewolucyjnym. Czynniki przyspieszające i hamujące proces starzenia organizmu. Wczesne starzenie (progeria). Choroby wieku starczego. Zapobieganie starzeniu się – hipotezy i perspektywy.

Zalecana literatura:

Galus K., Geriatria. Wybrane zagadnienia. Urban&Partner, Wrocław 2007.
Grodziski T., Kocemba J., Skalska A. (red.), Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Via Medica 2007.
Srebro Z., Lach H., Genetyczne, epigenetyczne i bioenergetyczne mechanizmy starzenia się i nowotworów. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2000.
Szarota Z., Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki. Akademia Pedagogiczna, Kraków 2004.
Socha M., Corelations between selected fatness indices and total body FAT estimated by means of the impedancje metod. Anthropological Review 1999, 62: 25-34.
Socha M., Bolanowski M., Jonak W., Lewandowski Z., Otłuszczenie ogólne i dystrybucja tkanki tłuszczowej u mężczyzn w starszym wieku. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2007, 3(4): 73-78.

BIOLOGICZNE PODSTAWY ZACHOWAŃ

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: zaliczony przedmiot Biologia i Ekologia lub Ekologia i Ochrona Środowiska.

Prowadzący: dr Zdzisław Lewandowski, dr Dorota Jakubiec

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: poznanie podstawowych mechanizmów ekologii behawioralnej oraz biologicznych podstaw zachowania człowieka wynikających z ewolucji.

Program: podstawowe pojęcia socjobiologii, cechy uspołecznienia, pierwotne czynniki wywołujące ewolucję społeczną. Selekcja grupowa i altruizm, selekcja grupowa, krewniacza, zachowania altruistyczne. Rozwój i modyfikacja zachowania społecznego, uczenie się, socjalizacja, zabawa, tradycja, kultura, rytuał, religia. Agresja, agresja i konkurencja, granice agresji, przyczyny agresji, agresja ludzka. Systemy dominacji, role i kasty. Konflikt płci, proporcje płci, dobór płciowy, cechy epigamiczne. Opieka rodzicielska, systemy rozrodcze. Atrakcyjność interpersonalna, atrakcyjność fizyczna, piękno. Strategie doboru płciowego ludzi. Twarz – postrzeganie twarzy, symetria, atrakcyjność, podobieństwo.

Zalecana literatura:

Wilson E.O., Socjobiologia. Zysk i S-ka, 2001.
Krebs J.R., Davies N.B., Wprowadzenie do ekologii behawioralnej. PWN, Warszawa 2001.
Goodall J., Przez dziurkę od klucza. Prószyński i S-ka, 1995.
Diamond J., Trzeci szympans. Państwowy Instytut Wydawniczy 1996.
Buss D.M., Psychologia ewolucyjna. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
Etcoff N., Przetrwają najpiękniejsi. Wszystko co nauka mówi o ludzkim pięknie. WAB, Cis, 2000.
Lewandowski Z., An evaluation of the influence of modifications of selected face elements on the reliability of composite drawings. Homo, 2004; v. 54, nr 3; s. 264-274.

BIOMECHANIKA RUCHÓW CZŁOWIEKA

Katedra Biomechaniki

Kierownik: dr hab. Alicja Rutkowska-Kucharska, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: zaliczenie przedmiotu Biomechanika

Prowadzący: prof. dr hab. Tadeusz Bober, dr inż. Alicja Dziuba, dr Bogdan Pietraszewski, dr Agnieszka Szpala, dr Adam Siemieński, dr hab. Jerzy Zawadzki

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zdobycie umiejętności wyboru właściwych, współczesnych metod pomiaru wielkości dynamicznych w odniesieniu do ruchów prostych (np. balistycznych) i złożonych (np. lokomocyjnych). Zrozumienie i nabycie umiejętności interpretacji zjawisk towarzyszących ruchom o naturze cyklicznej. Umiejętność interpretacji właściwości mięśni szkieletowych jako źródła energii mechanicznej zaangażowanej w ruchach ciała i części ciała człowieka. Poznanie podstawowych związków pomiędzy aktywnością elektryczną i mechaniczną mięśni szkieletowych w warunkach dynamiki.

Program: opóźnienie elektromechaniczne, kinematyka ruchów balistycznych w stawie o 1˚ swobody, maksymalna prędkość ruchu w wybranych stawach, zależność amplituda – częstotliwość w ruchach cyklicznych, zależność długość kroku – częstotliwość w chodzie, analiza przebiegu siły reakcji podłoża w chodzie, metody pomiaru zewnętrznej pracy i mocy mechanicznej w wybranych działaniach ruchowych, zależność prędkości ruchu w stawie i mocy od obciążenia zewnętrznego, charakterystyki energetyczne ruchów o realizacji wykorzystującej sekwencję rozciągnięcie – skurcz.

Zalecana literatura:

Biomechanika T., Biomechanika chodu i biegu. Studia i Monografie, AWF, Wrocław 1985, 8.
Zawadzki J., Strategia napędu mięśniowego w intensywnych ruchach cyklicznych przedramienia. Studia i Monografie, AWF, Wrocław 2005, 78.
Zatsiorsky V., Kinetics of human motion. Human Kinetics, Champaign IL, 2002.
De Luca C.J., The use of surface electromyography in biomechanics. Journal of Applied Biomechanics 1997, 13(2): 135-163.
Bober T. i wsp. Biomechanika. Wybrane zagadnienia, wyd. III. AWF, Wrocław 1990.
Bober T., Zawadzki J., Biomechanika układu ruchu człowieka. BK, Wrocław 2001.

CIAŁO I JEGO WARTOŚĆ.

UJĘCIE PROBLEM W PERSPEKTYWIE FILOZOFICZNEJ

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Katarzyna Salamon-Krakowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: ukazanie filozofii kultury fizycznej jako dyscypliny immanentnej dla samej filozofii, uwypuklenie roli, jaką filozofia kultury odgrywa w tworzeniu integralnego wizerunku człowieka. W obliczu XX-wiecznej filozofii nie sposób mówić o człowieku odzierając go z jego cielesnej powłoki, sprowadzając jego istotę wyłącznie do sfery duchowej. Współcześnie to właśnie kultura fizyczna zdaje się być najdoskonalszym wyrazem bogactwa możliwości psychofizycznych człowieka.

Program: problem ciała i cielesności w dziejach filozofii starożytnej, średniowiecze i renesans – deprecjacja i rehabilitacja ciała, filozofia nowożytna – problem psychofizyczny. Ciało a nowożytna koncepcja woli. Przedmiotowość i podmiotowość ciała ludzkiego w filozofii współczesnej. Miejsce ciała w pedagogice starożytnej Grecji. Rehabilitacja ciała i cielesności w filozofii św. Tomasza z Akwinu. Ciało ludzkie w kontekście zagadnienia godności bytu ludzkiego w renesansowym humanizmie. Ciało w perspektywie holistycznej antropologii Maxa Schellera. Pozycjonalność ciała ludzkiego – próba przezwyciężenia dualizmu kartezjańskiego. Wartość i godność ciała ludzkiego we współczesnej myśli chrześcijańskiej. Doświadczenie ciała własnego i cudzego. Ponowoczesność – skrajne uprzedmiotowienie ciała, czy ciało jako residuum wolności? Kultura fizyczna jako afirmacja i źródło wartości. Filozofia somatyczna Richarda Shustermana.

Zalecana literatura:

Bittner I., Bryk A., O sporcie i kulturze fizycznej, poezji i medycynie czyli o etosie ciała ludzkiego. Łódź 2003.
Chałupnik A., Jaworska J., Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa 2008.
Merleau-Ponty M., Fenomenologia percepcji, przeł. M. Kowalska, J. Migasiński, Warszawa 2001.
Nancy J., Corpus, przeł. M. Kwietniewska. Gdańsk 2002.
Shusterman R., O sztuce i życiu. Od poetyki hip-hopu do filozofii somatycznej, przeł. W. Małecki, Wrocław 2007.

ĆWICZENIA SIŁOWO-WYTRZYMAŁOŚCIOWE STOSOWANE

W TRENINGU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Jerzy Mysłakowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów ze specyfiką ćwiczeń siłowo-wytrzymałościowych w treningu osób niepełnosprawnych.

Program: metodyka rozwoju siły maksymalnej, metody – pliometryczna, koncentryczna, uderzeniowa. Kierunki rozwoju siły – zwiększenie masy mięśni (hipertrofia i hiperplazja mięśni, doskonalenie międzymięśniowej i wewnątrzmięśniowej koordynacji). Klasyfikacja ćwiczeń siłowych – obciążenie masy ciała, opór przedmiotów (ciężarki, sprężyny, gumy, sztanga). Rodzaje restytucji stosowanej w treningu siłowym (pełna, niepełna, superkompensacja). Czynniki decydujące w rozwoju siły – masa i budowa mięśni, aktywizacja jednostek motorycznych, czynniki psychiczne. Rola i znaczenie siły w życiu codziennym osoby niepełnosprawnej. Rodzaje siły – maksymalna, względna, wybuchowa, szybkościowa. Wytrzymałość siłowa. Zasady rozwoju siły i wytrzymałości pod względem wieku, płci i rodzaju dysfunkcji osoby niepełnosprawnej. Kontrola siły i wytrzymałości (testy: Coopera, „Eurofit”, Zuchowy i inne).

Zalecana literatura:

Maszczak T., Wychowanie fizyczne i sport dzieci specjalnej troski. AWF, Warszawa 1986.
Orzech J., Sobiecka J., Sport osób niepełnosprawnych. AWF, Kraków 1989.
Dziedzic J., Kultura fizyczna osób niepełnosprawnych – psychopedagogiczne i medyczne studium terminologii. AWF, Poznań 1996.
Naglak Z., Metodyka trenowania sportowca. AWF, Wrocław 1999.
Bolach E., Bolach B., Prystupa T., Wielkość obciążeń fizycznych stosowanych w treningu osób niepełnosprawnych uprawiających wyczynowo podnoszenie ciężarów w okresie przygotowania specjalnego. [w:] J. Migasiewicz, E. Bolach (red.) Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych. Monografia. Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wrocław; AWF, Wrocław 2008, t. 3, 129-140.

ĆWICZENIA TERAPEUTYCZNE PRZY MUZYCE

Katedra Lekkoatletyki i Gimnastyki

Kierownik: dr hab. Paweł Kowalski, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: brak

Prowadzący: dr Wojciech Biliński, mgr Janusz Pietrzyk, dr Bożena Siedlecka, dr Mariola Szymańska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: umiejętność wykorzystywania muzyki oraz różnych technik tanecznych w terapii, rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Program: zasady organizacyjne zajęć terapeutycznych przy muzyce. Podstawy teoretyczne terapii przez ruch przy muzyce (rodzaje i obszary zastosowania). Cechy muzyczno-ruchowe tańców – podstawowe zasady choreografii niezbędne w choreoterapii. Metodyka nauczania zasadniczych kroków tanecznych na przykładzie polki, walca oraz tańców narodowych. Podstawy teoretyczne rytmiki wg metody J. Dalcroze’a – zastosowanie metody w rytmikoterapii. Sfery oddziaływania rytmikoterapii. Wykorzystanie nietypowych przyborów w rytmikoterapii. Pedagogika zabawy (wykorzystanie muzyki i tańca) w pracy z pacjentem. Wykorzystanie tańców integracyjnych w terapii zajęciowej. Wykorzystanie tańców towarzyskich w terapii osób niepełnosprawnych (na przykładzie sportowego tańca na wózkach, tańca osób niedowidzących i niewidomych).

Zalecana literatura:

Janiszewski M., Przegląd wybranych form muzyczno-ruchowych przydatnych w kształtowaniu rozwoju fizycznego i rehabilitacji ruchowej. Akademia Muzyczna, Łódź 1989.
Lazar T., Choreoterapia jako element usprawnienia leczniczego. Wychowanie Fizyczne i Sport, 1965, nr 2.
Natanson T., Elementy muzykoterapii w kształceniu nauczycieli wychowania muzycznego. [w:] Z badań nad procesem kształcenia w zakresie wychowania fizycznego. Uniwersytet Śląski, Katowice 1989.
Siedlecka B., Biliński W., Taniec w edukacji dzieci i młodzieży. AWF, Wrocław 2003.

EKOTOKSYKOLOGIA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Socha

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: wyjaśnienie znaczenia właściwości wybranych związków chemicznych w określaniu ich roli w środowisku w kontekście ekologicznym. Określenie skutków oddziaływania ektotoksyn na organizmy żywe, populacje, zbiorowiska i cały ekosystem

Program: zakres badań ekotoksykologii; definicja trucizn, przyczyny i struktura zatruć; czynniki wpływające na toksyczność trucizn; główne typy zanieczyszczeń środowiskowych: ich wnikanie do środowiska, przemieszczanie się w środowisku, zaleganie i transformacja chemiczna i biotransformacja; skutki oddziaływań zanieczyszczeń na organizmy żywe, odporność na zanieczyszczenia; substancje pylicotwórcze – azbest, talk, węgiel; chemiczne zanieczyszczenia powietrza, wód i gleby; chemiczne zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych; toksyczność tworzyw sztucznych; bezpieczeństwo wyrobów kosmetycznych (surowców kosmetycznych i wyrobu gotowego); zanieczyszczenia i toksyny w żywności; toksyczność substancji uzależniających (naturalne pochodzne opium; substancje halucynogenne, rozpuszczalniki organiczne, wyroby tytoniowe); zatrucia lekami (skutki przedawkowania witamin, leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne), działanie rakotwórcze, teratogenne i embriotoksyczne leków.

Zalecana literatura:

Walter C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B., Podstawy ekotoksykologii. PWN, Warszawa 2002.
Seńczuk W., Toksykologia współczesna. PZWL, Warszawa 2005.
Zakrzewski S.F., Podstawy toksykologii środowiska. PWN, Warszawa 1995.
Laskowski R., Migula P., Ekotoksykologia od komórki do ekosystemu. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2004.

ELEMENTY FILOZOFII I SOCJOLOGII ZDROWIA.

Z WARSZTATU BADAWCZEGO SOCJOLOGA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: brak

Prowadzący: dr Elżbieta Wojtaś

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: przekazanie wiedzy o społeczno-kulturowych uwarunkowaniach zdrowia, choroby i niepełnosprawności oraz społeczno-kulturowych konsekwencjach choroby i niepełnospraw-ności w życiu jednostek, grup społecznych i całego społeczeństwa. Ważnym założeniem realizowanego programu jest przedstawienie metodologicznych założeń badań tego obszaru rzeczywistości ze szczególnym uwzględnieniem teoretycznych i metodologicznych podstaw przygotowania narzędzia badawczego oraz zależności występujących pomiędzy narzędziem badawczym a procesem konceptualizacji i operacjonalizacji badań.

Program: socjologiczne badania nad współczesnością. Pojęcia, etapy rozwoju i społeczne funkcje. Wybrane metody i techniki badań socjologicznych. Teoretyczne podstawy przygotowania narzędzia badawczego. Konceptualizacja badań a narzędzie badawcze. Przygotowanie kwestionariusza socjologicznego oraz sprawdzanie narzędzia badawczego w pilotażu. Wady pytań kwestionariuszowych. Socjologiczne wymiary zdrowia ludzkiego. Kontrowersje wokół pojęcia zdrowia. Wieloaspektowość pojęcia zdrowia – trudności i rozbieżności definicyjne. Wielowymiarowy charakter zdrowia ludzkiego. Mobilność edukacyjno-zawodowa osób niepełnosprawnych – przegląd badań socjologicznych pod kątem zastosowanego narzędzia badawczego. Problemy społeczne Wrocławia. Analiza najnowszych wyników badań socjologicznych dotyczących: zjawiska bezrobocia – aspekty ekonomiczne, społeczne i przestrzenne, miejskich enklaw ubóstwa, dostępności placówek pomocy społecznej, uwarunkowań społeczno-przestrzennych niepełnosprawności, zagrożeń przestępczością i poczucie bezpieczeństwa w przestrzeni miejskiej, społeczno-przestrzennych uwarunkowań konsumpcji alkoholu, papierosów i narkotyków przez młodzież gimnazjalną. Przygotowanie poprawnego narzędzia badawczego do zbadania problemów mieszczących się w zakresie tematycznym tego przedmiotu.

Zalecana literatura:

Babbie E., Badania społeczne w praktyce. Warszawa 2003.
Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy. Przygotowanie i sprawdzanie narzędzia badawczego. Wrocław 1984.
Lutyński J., Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia. Łódź 2000.
Kłopot S.W., Skiba W. (red.), Atlas problemów społecznych Wrocławia. Wrocław 2006.
Ostrowska A., Sikora J., Gonciarz B., Osoby niepełnosprawne w latach dziewięćdziesiątych. Warszawa 2001.
Kolejne numery czasopisma: „Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna”.

ELEMENTY FITOTERAPII

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: wiedza z zakresu biologii, fizjologii.

Prowadzący: dr Lucyna Górska-Kłęk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z leczniczym wpływem wybranych ziół na organizm człowieka.

Program: biologiczne podstawy wiedzy o roślinach leczniczych. Diagnostyczne elementy roślin leczniczych i surowców roślinnych, zasady nomenklatury botanicznej. Pozyskiwanie roślin. Wprowadzenie do fitoterapii. Fitoterapia schorzeń układów oraz schorzeń o podłożu zapalnym. Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej. Przykłady wykorzystania roślin leczniczych przez fizjoterapeutę.

Zalecana literatura:

Strzelecka H., Kowalski J., Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN, Warszawa 2000.
Broda B., Zarys botaniki farmaceutycznej, wyd. IV. PZWL, Warszawa 2002.
Broda B., Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. PZWL, Warszawa 2000.
Lutomski J., Alkiewicz J., Leki roślinne w profilaktyce i terapii. PZWL, Warszawa 1993.

EMISJA GŁOSU

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Barbara Ratajczak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: uczestniczenie w zajęciach powinno mieć wpływ na – prawidłowy oddech (nabycie umiejętności posługiwania się podczas mowy oddechem przeponowym), dobrze postawiony głos, prawidłową dykcję (również znajomość norm i zasad szeroko rozumianej kultury żywego słowa), nabycie umiejętności posługiwania się środkami ekspresji oraz interpretowania tekstu poprzez wyrażenie własnych emocji interpretatora.

Program: obejmuje nabywanie umiejętności oddychania dolno żebrowo-przeponowego, ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych, ćwiczenia głosowo-oddechowe, ćwiczenia głosowe, ustalanie własnej średnicy, tzw. fonacja ziewna, ćwiczenia głosowe uświadamiające pracę rezonatorów twarzy i klatki piersiowej, ćwiczenia wyrazistej artykulacji, ćwiczenia dykcyjne oraz w akcentowaniu i recytacji różnych tekstów (interpretacja).

Zalecana literatura:

Gawrońska M., Podstawy wymowy i impostacji głosu. AWF, Wrocław 2001.
Kram J., Zarys żywego słowa. Warszawa 1981.
Markowski A., Jak dobrze mówić i pisać po polsku. Warszawa 2000.
Toczyska B., Sarabanda w chaszczach. Gdynia 1996.
Toczyska B., Elementarne ćwiczenia dykcji. Gdańsk 1998.
Walczak-Deleżyńska M., Aby język giętki…, Wrocław 2001.

ETYCZNE ASPEKTY REHABILITACJI SEKSUALNEJ

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Rafał Bugaj

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: zapoznanie z zaburzeniami seksualnymi w różnych rodzajach niepełnosprawności i w wybranych chorobach przewlekłych. Poznanie niektórych metod rehabilitacji seksualnej oraz ich ocena z różnych perspektyw moralnych.

Program: seksualność ludzka a różnice kulturowe. Godność, autonomia i prywatność osób niepełnosprawnych a ich życie intymne. Seksualność niepełnosprawnych intelektualnie, ruchowo, sensorycznie. Pojęcie i historia rehabilitacji seksualnej. Problemy intymne i rehabilitacja seksualna pacjentów onkologicznych, kardiologicznych oraz zaopatrzonych w stomię. Zaburzenia seksualne po urazach rdzenia kręgowego.

Zalecana literatura:

Imieliński K., Medycyna i seks. Warszawa 1987.
Imieliński K., Zarys seksuologii i seksiatrii. Warszawa 1982.
Larkowa H., Człowiek niepełnosprawny. Warszawa 1987.
Lew-Starowicz Z., Terapia seksualna. Warszawa 1997.
Lew-Starowicz Z., Seks w kulturach świata. Warszawa 1990.
Czasopismo „Integracja”.

GENETYKA MEDYCZNA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Socha, mgr Wiesława Jonak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie słuchaczy z osiągnięciami współczesnej genetyki medycznej, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów molekularnych leżących u podstaw patogenezy chorób genetycznych.

Program: podstawy genetyki klasycznej – zjawisko dziedziczności i zmienności organizmów; zachowanie genów w populacji; podstawy genetyki molekularnej: ekspresja genów, metody analizy DNA; częstość mutacji u człowieka; metody badania chromosomów; genetyczne obciążenia populacji; mechanizmy powstawania, podział i częstość występowania chorób uwarunkowanych genetycznie; czynniki genetyczne w patogenezie wybranych chorób; genetyczne uwarunkowania podatności na nowotwory u ludzi; znaczenie badań genetycznych w nowotworach; genetyczne aspekty starzenia się organizmu; zmienność genetyczna a czynniki środowiska zewnętrznego; diagnostyka chorób genetycznych – diagnostyka prenatalna, populacyjne badania przesiewowe, poradnictwo.

Zalecana literatura:

Boczkowski K. (red.), Zarys genetyki medycznej. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 1990.
Connor M., Ferguson-Smith M., Podstawy genetyki medycznej. PZWL, Warszawa 1998.
Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.L., Genetyka, krótkie wykłady. PWN, Warszawa 2000.
Literatura naukowa – aktualne artykuły.
Czasopisma: „Kosmos”, „Świat Nauki”, „Wiedzy i Życie”.

JAZDA KONNA

Katedra Turystyki i Rekreacji

Kierownik: dr hab. Wojciech Wiesner, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Jacek Grobelny

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: doskonalenie podstawowych elementów wyszkolenia jeździeckiego. Wyposażenie studentów w umiejętności jeździeckie na poziomie umożliwiającym kształcenie w kierunku instruktora rekreacji ruchowej ze specjalnością hipoterapia.

Program: doskonalenie dosiadu anglezowanego, ćwiczebnego i półsiadu we wszystkich chodach. Doskonalenie współdziałania pomocami we wszystkich chodach. Podstawy jazdy konnej bez siodła. Podstawy lonżowani koni i koni z jeźdźcem. Analiza dosiadu i współdziałania pomocami studentów – materiały video z zajęć praktycznych.

Zalecana literatura:

Hoffmann K., Jazda konna. SiT, Warszawa 1989.
Müseler W., Nauka jazdy konnej. PWRiL, Warszawa 1993.
Paalman A., Jeździectwo – skoki przez przeszkody. Zakład Treningowy Koni, Zbrosławice 1979.

KONKURENCJE LEKKOATLETYCZNE

DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Jerzy Mysłakowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z konkurencjami lekkoatletycznymi uprawianymi przez osoby niepełnosprawne z różnymi dysfunkcjami.

Program: zapoznanie się ze specyfiką dyscypliny. Klasyfikacja funkcjonalna (grupy i klasy startowe) w lekkoatletyce w zależności od rodzaju schorzenia i wielkości dysfunkcji. Przepisy i regulaminy w konkurencjach lekkoatletycznych. Konkurencje biegowe dla osób niewidomych i niedowidzących. Konkurencje biegowe dla niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami. Wyścigi na wózkach. Konkurencje skocznościowe (w dal, trójskok, wzwyż) dla osób niewidomych i niedowidzących. Konkurencje skocznościowe dla osób z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu (skróty kończyn, zaniki mięśniowe, porażenia mózgowe i inne). Konkurencje rzutowe (oszczepem, dyskiem, pchnięcie kulą) dla osób amputowanych w obrębie kończyny górnej, kończyn dolnych, porażeń mózgowych. Konkurencje rzutowe (oszczepem, dyskiem, maczugą, pchnięcie kulą) dla osób z paraplegią, tetraplegią.

Zalecana literatura:

Beck J., Sport w rehabilitacji inwalidów. AWF, Warszawa 1977.
Bolach E., Wyniki pchnięcia kulą, rzutem oszczepem, dyskiem wykonywanego w różnych pozycjach wyjściowych przez zawodniczkę z wysoką amputacją ud. [w:] J. Orzech, J. Sobiecka (red.) Sport osób niepełnosprawnych w różnych grupach wiekowych. AWF, Warszawa 1985, 125-154.
Orzech J., Sobiecka J., Sport osób niepełnosprawnych. AWF, Kraków 1989.
Bolach E., Specyfika strzelectwa sportowego niepełnosprawnych zawodników. Młoda Sportiwna Nauka Ukraini. Derżawnyj Komitet Mołodiżnoj Politiki Sportu i Turizma Ukrainy, Ukraińska Akademia Nauk Nacjonalnego Progresu, Olimpijska Akademia Ukrainy, Lwiwskij Derżawnij Institut Fiziczeskoj Kulturi, Ukraina, Lwiw, 10-20.

NAUKA I DOSKONALENIE PŁYWANIA

OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Wojciech Seidel

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem dotyczącym nauki i doskonalenia pływania osób niepełnosprawnych.

Program: zasady bezpieczeństwa w pracy z osobami niepełnosprawnymi w basenie. Zapoznanie się z techniką wchodzenia do basenu i opuszczania go oraz poruszania się po obiekcie przez osoby niepełnosprawne, będących z różnymi dysfunkcjami (laski, kule, wózki). Pływalność ciała oraz nauka utrzymywania się na powierzchni wody przez osoby niepełnosprawne. Zapoznanie się z formami bezpiecznego oddychania w wodzie przez osoby niepełnosprawne. Sposoby zmian pozycji w wodzie z wykorzystaniem technik rotacyjnych. Nauka przybierania prawidłowej postawy ciała w wodzie w leżeniu na plecach i na brzuchu. Zapoznanie się z podstawowymi ćwiczeniami stosowanymi we wstępnym etapie nauczania osób niepełnosprawnych w zależności od rodzaju i wielkości dysfunkcji. Nauka poruszania się w wodzie w leżeniu na plecach i na brzuchu bez użycia sprzętu z wykorzystaniem elementarnych ruchów pływackich. Nauka i doskonalenie pływania stylami: klasycznym, dowolnym, grzbietowym i motylkowym u osób niepełnosprawnych. Nauka i doskonalenie nawrotów i skoków do wody w zależności od rodzaju i wielkości dysfunkcji. Różnice w metodyce treningu sportowego pomiędzy osobami pełnosprawnymi i niepełnosprawnymi.

Zalecana literatura:

Bolach E., Analiza techniki pływania oraz trening sportowy osób obustronnie amputowanych w obrębie uda. [w:] Biuletyn Informacyjny. Centrum Naukowo-Badawcze Spółdzielni Inwalidów 1988, 1 (84), 58-75.
Bolach E., Chilicki J., Wytrzymałość ogólna specjalna pływaków niepełnosprawnych i pełnosprawnych. Fizjoterapia 1994, t. 2, nr 4, 40-44.
Bolach E., Analiza techniki pływania zawodnika obustronnie amputowanego w obrębie przedramienia. Kwartalnik Naukowy AWF, Wrocław 1994, nr 2, 13-47.
Bolach E., Analiza techniki pływania jednostronnie amputowanego w obrębie uda. Fizjoterapia 1995, t. 3, nr 4, 36-42.
Bolach E., Motywacje do uprawiania pływania sportowego przez osoby niepełnosprawne. Fizjoterapia 1996, t. 4, nr 1-2, 89-97.
Bolach E., Pływanie sportowe i rehabilitacyjne paraplegików. [w:] J. Ślężyński (red.) Sport szansą życia niepełnosprawnych. PSON, Kraków 1997.
Pawlak M., Metodyka nauczania pływania dzieci niesłyszących. Seminarium „Sport dla wszystkich osób niepełnosprawnych”. Lider 2002, nr 6, 12.
Czabański B., Wiesner W., Zatoń K., Uczenie się i nauczanie pływania. [w:] B. Czabański, M. Fiłon, K. Zatoń (red.) Elementy teorii pływania. AWF, Wrocław 2003, 111-181.

NAUKA POSŁUGIWANIA SIĘ WÓZKIEM INWALIDZKIM

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Bartosz Bolach

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z metodyką nauczania techniki jazdy na wózku inwalidzkim w różnych sytuacjach życiowych (samoobsługi, poruszania się w domu, terenie otwartym, pokonywanie przeszkód oraz doskonaleniu jazdy, np. w piłce koszykowej).

Program: wózek inwalidzki, jako proteza czynnościowa. Trening samoobsługi osób poruszających się na wózku. Umiejętność przemieszczania się i zmiany pozycji tułowia z podłoża osób poruszających się na wózku. Przesiadanie się z wózka na krzesło, kozetkę itp. i z powrotem. Przemieszczanie się z wózka na podłoże i „wchodzenie” na wózek oraz „przechodzenie” z wózka do samochodu i z powrotem. Metodyka nauczania techniki jazdy na wózku inwalidzkim. Metodyka nauczania techniki jazdy na wózku. Wjazd i zjazd ze schodów przodem i tyłem. Wpływ wysiłku fizycznego na organizm oraz przeciążenia kończyn górnych u osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Doskonalenie jazdy na wózku w różnym terenie. Doskonalenie techniki jazdy na wózku w sporcie osób niepełnosprawnych (p.koszykowa).

Zalecana literatura:

Bolach E., Technika jazdy na wózku inwalidzkim zawodników grających w piłkę koszykową. [w:] Współczesne Zagadnienia Rehabilitacji Medycznej. Zeszyty Naukowe AWF, Wrocław 1985, 83-90.
Tasiemski T., Testy samoobsługi i techniki jazdy na wózku jako elementy diagnostyki funkcjonalnej osób z urazem kręgosłupa. Postępy Rehabilitacji 1998, t. XII, z. 1, 93-104.
Tasiemski T., Efektywność systemu Aktywnej Rehabilitacji w usprawnianiu samoobsługi i lokomocji osób po urazach rdzenia kręgowego. Postępy Rehabilitacji 1998, t. XII, z. 1, 67-80.
Tasiemski T., Usprawnianie po urazach rdzenia kręgowego. Trening samoobsługi i techniki jazdy wózkiem inwalidzkim. PZWL, Warszawa 2001.

NORDIC WALKING

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Ryszard Jasiński

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: nauczanie podstawowych technik NW – poziom zdrowotny, poziom fitness, poziom sportowy. Zapoznanie z zasadami dotyczącymi właściwego doboru odpowiedniej techniki uwzględniając możliwości i ograniczenia trenujących. Wykorzystanie kijów w prowadzeniu: rozgrzewki, ćwiczeń siłowych, ćwiczeń koordynacyjnych, stretchingu i ćwiczeń rozluźniających oraz ćwiczeń w parach.

Program: podstawowe wiadomości dotyczące problematyki Nordic Walking (historia, cele i wartości treningu NW, charakterystyka sprzętu używanego w Nordic Walking. Wybrane zagadnienia teorii i metodyki treningu zdrowotnego. Podstawy organizacji plenerowych imprez sportowo-rekreacyjnych oraz grup ćwiczeniowych w różnym wieku. Praktyczne wykorzystanie w procesie treningu technik audiowizualnych. Podstawy dotyczące programowania obciążeń w treningu Nordic Walking ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa w różnych grupach wiekowych. Wykorzystanie w procesie treningu urządzeń typu sport-tester. Praktyczne wskazówki dotyczące organizacji oraz aktywne uczestnictwo w imprezie rekreacyjno-sportowej NW.

Zalecana literatura:

Snowless skiing–a New way to walk. University of California at Berkeley Wellness Letter, Nov 2005, vol. 22, issue 2, p. 6-6, 1/2p.
[Nordic walking. Also suitable in rehabilitation] Nordic Walking. Auch als Rehabilitationsmethode geeignet. (ger) By heine M, Sportverletzung Sportschaden: Organ Der Gesellschaft Für Orthopädisch-Traumatologische Sportmedizin [Sportverletz Sportschaden], 2003 Jun, vol. 17 (2).
Kocur P., Wilk M., Nordic Waling – nowa forma ćwiczeń w rehabilitacji. Rehabilitacja Medyczna 2006, t. 10, nr 2, s. 9-14, 9 fot., bibliogr. 26.
Kamień D., Nordic walking – zdrowo i na sportowo. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2006, nr 11-12, s. 58-64, 11 fot., 2 tab., bibliogr. 11 poz.

PŁYWANIE KOREKCYJNE

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Dominika Zawadzka

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: uzupełnienie wiedzy dotyczącej korekcji wad postawy.

Program: zajęcia teoretyczne, hospitacje zajęć z zakresu ćwiczeń korekcyjnych w wodzie, prowadzenie zajęć ze studentami, dziećmi.

Zalecana literatura:

Kutzner-Kozińska M., Proces korygowania wad postawy. AWF, Warszawa 2001.
Kasperczyk T., Wady postawy ciała – diagnostyka i korekcja. Kasper, Kraków 1998.

PRAKTYCZNE WYKORZYSTANIE DIAGNOSTYKI BIOCHEMICZNEJ W FIZJOTERAPII

Katedra Fizjologii i Biochemii

Kierownik: prof. dr hab. Marek Zatoń

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: znajomość podstawowych zagadnień z zakresu biochemii ogólnej.

Prowadzący: dr Ewa Bakońska-Pacoń

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: znajomość prawidłowych wartości podstawowych parametrów biochemicznych oznaczanych we krwi i innych materiałach biologicznych w różnych stanach fizjologicznych i patologicznych. Umiejętność oznaczania podstawowych parametrów biochemicznych prostymi metodami laboratoryjnymi: stężenia białka całkowitego, kreatyniny, cholesterolu, wybranych enzymów oraz oznaczania hematokrytu.

Program: zasady pracy w laboratorium, przepisy BHP. Podstawowy sprzęt laboratoryjny. Aparatura laboratoryjna. Zakres wartości referencyjnych jako układ odniesienia dla wyniku analizy. Podstawowe metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej – oznaczanie wybranych parametrów biochemicznych. Materiał biologiczny wykorzystywany w ocenie zmian wysiłkowych – charakterystyka, sposoby pobierania materiału biologicznego. Metody inwazyjne i nieinwazyjne. Diagnostyka hematologiczna. Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu. Podział diagnostyczny enzymów. Diagnostyka: zaburzeń gospodarki węglowodanowej, zaburzeń lipidowych. Diagnostyka stanu zapalnego. Diagnostyka laboratoryjna chorób układu moczowego. Diagnostyka biochemiczna nowotworów. Metody diagnostyczne oceny zaburzeń układu hormonalnego. Diagnostyka i monitorowania leczenia metabolicznych schorzeń kostnych. Diagnostyka funkcji układu immunologicznego. Komórki macierzyste.

Literatura:

Dembińska-Kieć , Nastalski J., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Urban&Partner, Wrocław 2005.
Hübner-Woźniak E., Ocena wysiłku fizycznego oraz monitorowanie treningu sportowego metodami biochemicznymi. Studia i Monografie, AWF, Warszawa 2006, 110.
Murray R.K. i wsp., Biochemia Harpera. PZWL, Warszawa 2007.
Angielski S., Jakubowski Z., Biochemia kliniczna. Perseusz, Gdańsk 1996.
Sztefko K., Wykłady monograficzne z diagnostyki laboratoryjnej, cz. 1 i 2. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2002, 2007.

PROGRAMY KOMPUTEROWE W EDYCJI I PREZENTACJI PRACY MAGISTERSKIEJ

Dział Nauczania

Kierownik: dr hab. Anna Skrzek, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr inż. Małgorzata Kołodziej

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: umiejętność redagowania dużych dokumentów, opracowanie graficzne i złożenie pracy magisterskiej przy użyciu typowego edytora tekstów (Word), arkusza kalkulacyjnego (Excel) i programu graficznego GIMP lub Picassa. Samodzielna prezentacja wyników w PowerPoint – poznanie podstawowych zasad projektowania grafiki prezentacyjnej i menedżerskiej oraz niektórych elementów „mowy ciała”.

Program: praca z edytorem tekstów – Word – zasady wprowadzania i formatowania tekstu, projektowanie tabel i wykresów, generowanie równań, stosowanie szablonów, tworzenie spisów (treści, tabel, ilustracji, odwołań do literatury), wstawianie obiektów z innych aplikacji. Excel – zasady wypełniania i formatowania arkusza, porządkowania danych, stosowanie funkcji i formuł matematycznych, generowanie wykresów, przygotowanie arkusza do druku, przenoszenie tabel i wykresów do Word’a. Obróbka obrazów przy pomocy programu graficznego. Zasady tworzenia poprawnej prezentacji, projektowanie i pokaz slajdów.

Zalecana literatura:

Kopertowska M., Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych (Przetwarzanie tekstów, Arkusze kalkulacyjne, Bazy danych, Grafika menedżerska i prezentacyjna). PWN S.A., Warszawa 2007.
Wojciechowski A., Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych (Usługi w sieciach informatycznych). PWN S.A., Warszawa 2007.

PROPEDEUTYKA PŁYWANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Wojciech Seidel

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: student powinien znać specyfikę pływania osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa w środowisku wodnym. Ponadto powinien znać podstawowe techniki poruszania się osób niepełnosprawnych w wodzie oraz techniki pływania sportowego w zależności od rodzaju dysfunkcji.

Program: zapoznanie się ze specyfiką pływania i zasadami bezpieczeństwa w środowisku wodnym. Nauka przybierania prawidłowej postawy osób niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami w wodzie w leżeniu przodem (na brzuchu) z użyciem dodatkowego sprzętu. Nauka przybierania prawidłowej postawy osób niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami w wodzie w leżeniu tyłem (na plecach) z użyciem dodatkowego sprzętu. Nauka poruszania się w wodzie w leżeniu przodem (na brzuchu) z wykorzystaniem dodatkowego sprzętu i elementarnych ruchów pływackich osób niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami. Nauka poruszania się w wodzie w leżeniu tyłem (na plecach) z wykorzystaniem dodatkowego sprzętu i elementarnych ruchów pływackich osób niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami. Zapoznanie się z różnymi sposobami oddychania przez osoby niepełnosprawne, w zależności od ich możliwości funkcjonalnych oraz bezpiecznymi sposobami zmian pozycji w wodzie z wykorzystaniem technik rotacyjnych. Nauka poruszania się osób niepełnosprawnych w wodzie techniką klasyczną w leżeniu przodem (na brzuchu) i tyłem przy użyciu dodatkowego sprzętu. Nauka poruszania się osób niepełnosprawnych w wodzie techniką klasyczną w leżeniu tyłem (na plecach) przy użyciu dodatkowego sprzętu.

Zalecana literatura:

Bolach B., Bolach E., Seidel W., Motywacje osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych do uprawiania pływania. [w:] E. Bolach i wsp. (red.) Ozdorowcza i Sportiwna Robota z Niepownosprawnimi. Dierżawnij Komitet Ukraini z Pitań Fizycznoj Kulturi i Sporta, Nacjonalnij Komitet Sportu Inwalidów Ukraini, Fond Socjalnego Zachistu Inwalidów, Ukrainski Fond „Rieabilitacjia Inwalidów”, Specjalna Olimpiada Ukraini, Olimpijska Akademija Ukraini, Lwiwskij Derżawnij Institut Fizicznoj Kulturi, Ukraina, Lwiw 2003, wipusk 1, 92-105.
Czabański B., Wiesner W., Zatoń K., Uczenie się i nauczanie pływania. [w:] B. Czabański, M. Fiłon, K. Zatoń (red.) Elementy teorii pływania. AWF, Wrocław 2003, 111-181.
Bolach E., Bolach B., Doliński A., Seidel W., Obciążenie fizyczne stosowane u pływaków niepełnosprawnych w podokresie przygotowania spcjalnego. [w:] J. Miagasiewicz, E. Bolach (red.) Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych. Monografia. Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wrocław, AWF, Wrocław 2004, t. 1, 145-154.
Zając A., Seidel W., Pływanie osób niepełnosprawnych – wyczyn czy rehabilitacja? [w:] III Zimowa Szkoła Sportów Wodnych, Ratownictwa, Rekreacji i Rehabilitacji w Wodzie. Sporty i Ratownictwo 2007, vol 1, 152-163.
Żurowska A., Seidel W., Porównanie wybranych aspektów sportu pływackiego osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych. [w:] IV Zimowa Szkoła Sportów Wodnych, Ratownictwa, Rekreacji i Rehabilitacji w Wodzie. Sporty Wodne i Ratownictwo 2008, vol 1, 48-56.

PSYCHOMOTORYKA [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Anna Konieczna

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zdobycie podstawowych wiadomości z terapii psychomotorycznej. Umiejętność zastosowania bilansu psychomotorycznego w celach diagnostycznych. Zdolność oceny rozwoju psychoruchowego dziecka.

Program: główne założenia terapii psychomotorycznej. Bilans psychomotoryczny. Rozwój psychomotoryczny i psycho-afektywny dziecka.

Zalecana literatura:

De Lubersac R., Terapia psychomotoryczna. Człowiek i Ruch, 2000, 1, 1.
Coeman A., Raulier H de Frahan M., De la naissance à la marche. ASBL Etoile d’herbe. Bruxelles 2004.
Konieczna A., Materiały szkoleniowe z Psychomotoryki z okresu studiów w roku akad. 2007/2008. Instytut Psychomotoryki, Wydział Medycyny, VI Uniwersytet Piotra i Marii Curie w Paryżu.
Piaget J., Inhelder B., Psychologia dziecka. Siedmioróg, Wrocław 1993.
Thomas N., Développement psychomoteur de l’enfant – cours magistraux de 1 ère année en psychomotoricité, année université 2007/2008. Université Paris-VI, Faculté Medecine Pierre et Marie Curie, Site Pitié Salpêtrière, Institut de Formation en Psychomotoricité.
Wallon P., Cambier A., Engelhart D., Rysunek dziecka. WsiP, Warszawa 1993.

PSYCHOMOTORYKA [cz. 2]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Anna Konieczna

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: umiejętność doboru metod psychomotorycznych w usprawnianiu pacjentów niepełnosprawnych fizycznie i/lub umysłowo. Zdolność wykorzystania zabaw w terapii psychomotorycznej.

Program: omówienie wybranych metod psychomotorycznych (główne założenia, wskazania, metodyka, dobór grupy). Rodzaje relaksacji. Eutonia. Dotyk terapeutyczny. Rola zabawy w procesie usprawniania psychoruchowego.

Zalecana literatura:

Alexander G., L’Eutonie – un chemin de développment personnel par le corps. TCHOU, Munich 1976.
De Lièvre B., Stres L., La psychomotricité au service de l’enfant. De Boeck&Belin, Bruxelles 2000.
Guiose M., Relaxations thérapeutiques. Heures de France, Paris 2007.
Konieczna A., Materiały szkoleniowe z Psychomotoryki z okresu studiów w roku akad. 2007/2008. Instytut Psychomotoryki, Wydział Medycyny, VI Uniwersytet Piotr i Marii Curie w Paryżu.
Bergès-Bounes M. et all., La relaxations thérapeutique chez l’enfant. Masson, Paris 2008.

PSYCHOMOTORYKA [cz. 3]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Anna Konieczna

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: umiejętność zastosowania mediatorów (pośredników) w terapii psychomotorycznej. Poznanie specyfiki pracy w ośrodkach dla osób niepełnosprawnych psycho-ruchowo.

Program: charakterystyka wybranych mediatorów i ich rola w terapii psychomotorycznej (koń – terapia z koniem [hipoterapia], taniec – choreoterapia, woda – hydroterapia, sztuka – arteterapia). Kompleksowość usprawniania osób niepełnosprawnych z wykorzystaniem metod psycho-motorycznych.

Zalecana literatura:

Giromini F., Cors et paroles sur le cors. Vernazobres-Greco, Paris 2001.
Konieczna A., Miejsce terapii z koniem w warsztacie fizjoterapeuty. Fizjoterapia 2002, t. 2, nr 10, s. 21-29.
Konieczna A., E.J., Arteterapia w teorii i praktyce. Impuls, Kraków 2006.
Potel C., Le cors et l’eau. Eres, Paris 2002.
Potecl C., Psychomotoricité: entre théorie et pratique. In Press, Paris 2008.

REKREACYJNE FORMY ŻEGLARSTWA DESKOWEGO

Katedra Turystyki i Rekreacji

Kierownik: dr hab. Wojciech Wiesner, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Edward Caban, dr Michał Załęski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: realizacja programu pozwala na bezpieczne organizowanie pływań i imprez rekreacyjnych z wykorzystaniem desek.

Program: organizacja i bezpieczeństwo pływań. Warunki optymalnej pracy żagla i kadłuba. Doskonalenie startu podstawowego i przygotowanie do startu z plaży. Doskonalenie sterowania kadłubem w kursach ostrych i pełnych. Zwrot na wiatr. Zwrot z wiatrem. Organizacja zabaw i imprez rekreacyjnych z wykorzystaniem desek windsurfingowych.

Zalecana literatura:

Błacha R., Bigiel W. (red.), Kultura fizyczna w środowisku przyrodniczym w okresie letnim. AWF, Wrocław 2005.
Caban E., Przewodnik do ćwiczeń z żeglarstwa deskowego. AWF, Wrocław 1996.
Prade E., Windsurfen – vom Anfänger zum Kőnner. BLV Verlagsgesellschaft, Zűrich 1980.
Achenbach R., Tourensurfen. Technik, Taktik, Tőrnvorschläge. Verlag Delius, Klasing+Co Bielefeld 1983.

SAMOTNOŚĆ: WYBÓR CZY KONIECZNOŚĆ?

JEDNOSTKA W SPOŁECZEŃSTWIE NOWOCZESNYM

I PONOWOCZESNYM

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Leszek Koczanowicz

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: umiejętność samodzielnej interpretacji zjawisk społecznych. Zdolność do interpretacji przemian statusu jednostki w nowoczesności.

Program: w trakcie zajęć studenci zapoznają się z głównymi koncepcjami nowoczesności i ponowoczesności w filozofii i socjologii. Będą analizowane takie koncepcje, jak „płynna nowoczesność”, „późna nowoczesność” czy „nowoczesność refleksyjna”. W oparciu o tę wiedzę na zajęciach będzie dyskutowana rola jednostki w nowoczesnym i ponowoczesnym społeczeństwie. Rozważane będą takie problemy, jak: nowy indywidualizm, egoizm, bycie singlem, nowa wspólnota, jednostka w społeczeństwie wielokulturowym, jednostka w okowach konsumeryzmu, życie w Internecie, przemiany życia intymnego, zanik więzi społecznych, czy powstawanie nowych związków, itp.

Zalecana literatura:

Baumann Z., Płynna nowoczesność. Wydawnictwo Literackie 2008.
Giddens A., Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. PWN, Warszawa 2007.
Taylor Ch., Etyka autentyczności. Znak 1996.
Trimberger E.K., Nowi singielka. WAB, Warszawa 2008.

STUDIUM RODZINY

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: brak

Prowadzący: dr Lucyna Górska-Kłęk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: przygotowanie studentów do lepszego zrozumienia problemów rodziny i podjęcia odpowiedzialnych działań na rzecz jej dobra zarówno w wymiarze osobistym, rodzinnym, jak i społecznym.

Program: fizyczne i psychologiczne aspekty różnić między kobietą a mężczyzną, rozwój i zagrożenia miłości, komunikacja w rodzinie, sposoby rozwiązywania konfliktów i zapobiegania kryzysom, biologia prokreacji – macierzyństwo, ojcostwo, rozwój dziecka w łonie matki, metody rozpoznawania płodności, odpowiedzialne rodzicielstwo, poród, naturalne karmienie, postawy rodzicielskie, bezdzietność, adopcja, wyjazdy zarobkowe, osoby starsze w rodzinie, profilaktyka uzależnień, obowiązki państwa wobec rodziny.

Zalecana literatura:

Fijałkowski W., Ekologia rodziny. 2001.
Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka. 2000.
Kramarek T., Naturalne planowanie rodziny. 2005.
Pisarski T., Położnictwo i ginekologia. 2003.

TANIEC TOWARZYSKI W REHABILITACJI

OSÓB NIEWIDOMYCH

Katedra Lekkoatletyki i Gimnastyki

Kierownik: dr hab. Paweł Kowalski, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Janusz Pietrzyk, dr Wojciech Biliński

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: teoria i metodyka tańców standardowych i latynoamerykańskich. Możliwości zastosowania tańców towarzyskich w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Podstawy metody W. Wróblewskiego nauczania tańców towarzyskich w zastosowaniu dla osób niedowidzących i niewidomych.

Program: podstawowe wiadomości o muzyce (metrum, rytm, melodia, tempo). Proste ćwiczenia rytmiczne z zastosowaniem instrumentów perkusyjnych, jako pomoc przy nauczaniu tańców towarzyskich. Podstawowe wiadomości dotyczące techniki tańców latynoamerykańskich i standardowych. Opanowanie proponowanych połączeń tanecznych. Wykorzystanie tablic (sześciopunktu W. Wróblewskiego) do nauczania tańców towarzyskich.

Zalecana literatura:

Siedlecka B., Biliński W., Taniec w edukacji dzieci i młodzieży. Podręcznik dla nauczycieli. AWF, Wrocław 2003.
Wieczysty M., Tańczyć może każdy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1986.
Wróblewski W., Taniec towarzyski w rehabilitacji osób niewidomych. Poznań 2005.

TEORIA I PRAKTYKA JAZDY KONNEJ

Katedra Turystyki i Rekreacji

Kierownik: dr hab. Wojciech Wiesner, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Jacek Grobelny

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: wyposażenie studentów w podstawowe umiejętności jeździeckie a także w wiedzę hippologiczną umożliwiającą kształcenie w kierunku instruktora rekreacji ruchowej ze specjalnością hippoterapia. Wykształcenie motywacji do samodzielnego doskonalenia umiejętności jeździeckich.

Program: pochodzenie i udomowienie koni. Podstawowe wiadomości o koniu. Podstawy hodowli koni w Polsce. Budownictwo dla koni. Żywienie koni. Stan zdrowia konia. Psychologia konia, zmysły koni. Choroby koni – objawy i pierwsza pomoc. Zarys historii jeździectwa na świecie i w Polsce. Podstawowe elementy wyszkolenia jeździeckiego. Dosiad i pomoce stosowane w jeździe konnej. Metodyka nauczania jazdy konnej. Organizacja sportu jeździeckiego w Polsce.

Zalecana literatura:

Gless K., 600 rad dla miłośników koni. PWRiL, Warszawa 1984.
Kotowski J.M., Warpechowska E., ABC jeździectwa. PWRiL, Warszawa 1987.
Müseler W., Nauka jazdy konnej. PWRiL, Warszawa 1993.
Paalman A., Jeździectwo – skoki przez przeszkody. Zakład Treningowy Koni, Zbrosławice 1979.
Suchorski J., Jeździectwo. PWRiL, Warszawa 1977.
Zwoliński J., Hodowla koni. PWRiL, Warszawa 1983.

TERENOTERAPIA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Lucyna Górska-Kłęk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z pojęciem i zasadami terenoterapii, sposobami zastosowania oraz efektami, jakie terapie oparte na kontakcie z przyrodą przynoszą pacjentom.

Program: wprowadzenie, cele lecznicze, rodzaje i charakterystyka podstawowych form. Naturalne czynniki przyrodolecznicze: klimat, krajobraz, szata roślinna, fauna oraz towarzyszące czynniki fizyczne pobudzające, usprawniające zmysły: światło, dźwięk, zapach, cechy stosowanych materiałów (faktura, kolor, kształt, temperatura) itp. Współczesny styl życia a potrzeba terenoterapii: zanieczyszczenia antropogeniczne, technicyzacja środowiska życia, choroby cywilizacyjne. Rola terenoterapii w usprawnianiu funkcji układu ruchu, układu krążenia, układu oddechowego. Terenoterapia a straty energetyczne. Terenoterapia w zaburzeniach psychosomatycznych. Przykłady barier i rozwiązań ułatwiających poruszanie się w terenie osób niepełnosprawnych. Rozpoznawanie wybranych gatunków flory i fauny. Elementy wspomagające terenoterapię. Inne terapie oparte na kontakcie z przyrodą. Ogrody lecznicze dla różnych grup niepełnosprawnych.

Zalecana literatura:

Ponikowska I., Kompendium balneologii. Kierunki i wskazania do leczenia uzdrowiskowego. 2004.
Ponikowska I., Marciniak K., Ciechocinek – terenoterapia uzdrowiskowa. PWN, Warszawa 1988.
Kochański J., Lecznictwo uzdrowiskowe. AWF, Wrocław 2008.
Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania drzew i krzewów krajowych i aklimatyzo-wanych. WSiP, Warszawa 1979.
Bola T., Schwarz L., Vademecum projektanta – problemy osób niepełnosprawnych. Warszawa 1991.

TURYSTYKA KAJAKOWA

Katedra Turystyki i Rekreacji

Kierownik: dr hab. Wojciech Wiesner, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: umiejętność pływania wpław Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: mgr Wojciech Bigiel

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: nauczenie studentów organizowania bezpiecznych spływów kajakowych.

Program: przepisy wodne w bezpiecznym uprawianiu kajakarstwa, opis głównych szlaków kajakowych, doskonalenie pływania kajakami w różnych warunkach wodnych, organizacja małych spływów kajakowych.

Zalecana literatura:

Praca zbiorowa, Kajaki od A do Z. Pascal 2003.
Sałaciak A., Kanu – historia, budowa, wiosłowanie, wyprawy. ASA, Poznań 2000.
Starzyński J., Darkowski P., Kajakiem bezpiecznie. PZK, ZG TKKF, Warszawa 1997.
Starzyński J., Jakim kajakiem? PZK, ZG TKKF, Warszawa 1998.
Magazyn kajakowy – „Wiosło”.

WYBRANE KONCEPCJE PRAWDY I WOLNOŚCI

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Tomasz Michaluk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: umiejętność rozpoznawania zagrożeń ograniczających wolność zarówno w sferze życia społecznego, jak i indywidualnego, np. intelektualnego, kulturowego, duchowego. Świadomy wybór danego systemu wartości (etyczno-moralnego), który nigdy nie jest systemem jedynym i koniecznym „prawdziwym”. Zrozumienie czym jest wolność polityczna.

Program: waga i znaczenie wolności we współczesnym świecie i życiu każdego człowieka. Przemiany w rozumieniu czym jest wolność i prawda od czasów starożytnych do współczesności. Wolność jako warunek wszelkiej etyki i moralności. Prawda jako podstawowe kryterium wiedzy naukowej. Próba odpowiedzi na pytania: czy relatywizm etyczny jest „wrogiem” „prawdziwych” wartości? Czy istnieje Jedna Prawda? Jakie są kryteria prawdy? Absolutna jasność i oczywistość racjonalizmu Kartezjusza. Wolność Cyników, Epikurejczyków. Prawda według Arystotelesa. Determinizm Stoików. Predestynacja. Czy istnieje i czym jest wolna wola? Wolność i obowiązek według I. Kanta. Prawda jako użyteczność (pragmatyzm). Wolność jest warunkiem większego dobra, kosztem mniejszego zła (utylitaryzm). Problem wolności w i po totalitarnych doświadczeniach wieku XX w aspekcie społecznym (Popper, Fromm) i wymiarze indywidualnym, egzystencjalnym (Sartre, Camus).

Zalecana literatura:

Wybrane fragmenty tekstów źródłowych: A. Schopenhauer, F. Nietsche, A. Camus, Diogenes Laertios, R. Descartes, I. Kant, J.S. Mill, W. James, E. Fromm, J.P. Sartre, K.R. Popper.
Reale G., Historia filozofii starożytnej. Redakcja Wydawnictw KUL, t. 1-4, Lublin 1994-1999.
Podręczniki do historii filozofii.

ZABAWY I GRY RUCHOWE

Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego

Kierownik: prof. dr hab. Tadeusz Koszczyc

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Krzak, dr Anna Malska-Śmiałowska, dr Wojciech Starościak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: student będzie potrafił uzasadnić znaczenie zabaw i gier ruchowych w procesie wychowania fizycznego; dobierać i prowadzić zabawy i gry ruchowe w różnych warunkach, odpowiednio do celu, wieku i możliwości człowieka; zorganizować, przeprowadzić i zakończyć zabawę i grę ruchową; modyfikować zabawy i gry ruchowe, przy pomocy właściwie dobranej zabawy lub gry ruchowej rozpoznać wybrane elementy rozwoju społecznego, poznawczego, psychoruchowego i emocjonalnego wychowanka, dobrać zabawę lub grę ruchową do realizacji ustalonych celów poznawczych, wychowawczych i dydaktycznych, wykorzystać w procesie dydaktycznym i wychowawczym metody zabawowe, zorganizować festyn oparty o zabawy i gry ruchowe.

Program: pojęcie i klasyfikacja zabaw i gier ruchowych. Metodyka nauczania. Zabawy i gry ruchowe jako środek w procesie społecznego, psychicznego i fizycznego rozwoju dziecka. Podstawowe sposoby wykorzystania zabaw i gier ruchowych do diagnozy pedagogicznej (osobniczej i grupowej). Tok zajęć ruchowych oparty o zabawy i gry ruchowe. Przygotowanie i prowadzenie zajęć opartych na zabawach i grach ruchowych. Bezpieczeństwo podczas zabaw i gier ruchowych. Tworzenie i modyfikowanie zabaw i gier ruchowych. Przygotowanie i przeprowadzenie festynu dla dzieci opartego o zabawy i gry ruchowe.

Zalecana literatura:

Bondarowicz M., Zabawy i gry ruchowe. AWF, Warszawa 1986.
Bondarowicz M., Staniszewski T., Podstawy teorii i metodyki zabaw i gier ruchowych. AWF, Warszawa 2000.
Fąk T., Kaik-Woźniak A., Gry i zabawy integracyjne. Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, Legnica 2004.
Nawara H., Nawara U., Gry i zabawy integracyjne. AWF, Wrocław 2001.
Portmann R., Gry i zabawy przeciwko agresji. Jedność, Kielce 2005.
Vopel K.W., Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży, cz. 1. Kontakty. Postrzeganie. Tożsamość. Jedność, Kielce 1999.

ZARZĄDZANIE KOMERCYJNĄ FIRMĄ FIZJOTERAPEUTYCZNĄ

Katedra Komunikacji i Zarządzania

Kierownik: prof. dr hab. Gabriel Łasiński

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Kazimierz Perechuda, dr Marcin Kowalewski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1R

Efekty kształcenia: nabycie wiedzy teoretycznej w zakresie zarządzania firmą fizjoterapeutyczną.

Program: wprowadzenie do zarządzania w ochronie zdrowia. Charakterystyka systemu ochrony zdrowia i jej konsekwencje dla zarządzania. Istota przedsiębiorczości w biznesie medycznym. Kryteria i istota małej firmy fizjoterapeutycznej. Prawno-ekonomiczne podstawy prowadzenia działalności biznesowej w przestrzeni zdrowotnej. Fazy tworzenia małej firmy fizjoterapeutycznej. Formalno-prawne wymogi założenia działalności gospodarczej. Rodzaje działalności gospodarczej.

Zalecana literatura:

Perechuda K., Kowalewski M. (red.), Zarządzanie komercyjną firmą medyczną. Wolters Kluwer Polska (w druku).
Perechuda K. (red.), Zarządzanie przedsiębiorstwem przyszłości. Placet, Warszawa 2000.
Perechuda K., Metody zarządzania przedsiębiorstwem, wyd. 2 – zmienione i rozszerzone. Akademia Ekonomiczna, Wrocław 1999.
Kautsch M., Whitfield M., Klich J., Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Vesalius, Kraków 2001.
Getzen T.E., Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000.
Chwieruta S., Kulis M., Stylo W., Wójcik D., Elementy zarządzania finansowego w ochronie zdrowia. Vesalius, Kraków 2000.

1.8. Wykaz specjalizacji instruktorskich

1.9. Prezentacja specjalizacji instruktorskich

HIPOTERAPIA [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I

Metody nauczania: wykład, praktyka hipoterapeutyczna z pacjentem i koniem

Wymagania wstępne: zrealizowany przedmiot do wyboru Teoria i praktyka jazdy konnej.

Prowadzący: mgr Monika Małachowska-Sobieska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: umiejętności praktyczne wyrabiane na bazie zdobytej wiedzy teoretycznej w zakresie różnych form hipoterapii, uzależnionych od rodzaju schorzenia charakteryzującego pacjenta poddawanego zabiegowi.

Program: praktyka hipoterapeutyczna (każdy student jest członkiem zespołu hipoterapeutycznego) prowadzona z udziałem pacjenta z szerokim wachlarzem schorzeń: mózgowe porażenie dziecięce – postaci spastyczne, atetotyczne, taktyczne; przepukliny oponowo-rdzeniowe z wodogłowiem; zespół Angelmana; zespół Prasera-Williego; zespół Westa; artrogrypozy; rdzeniowe zaniki mięśni; dystrofie mięśniowe; zespoły Downa; autyzmy; dzieci niewidome.

Zalecana literatura:

Małachowska-Sobieska M., Demczuk-Włodarczyk E., Wronecki K., Skolimowski K., Szpyt K., Wojna D., Zawadzka D., Obraz dziecka z diplegią spastyczną w siadzie na koniu w zależności od ustawienia zespołu hipoterapeutycznego. Fizjoterapia 2008, 16(4): 56-67.
Małachowska-Sobieska M., Wpływ hipoterapii na przepływ naczyniowy w tętnicach kończyn dolnych u dzieci z porażeniem mózgowym. Fizjoterapia 2002, 10(1): 31-35.
Ostrowska B., Skolimowski T., Małachowska-Sobieska M., Anwajler J., Ocena skuteczności oddziaływania korekcyjnego hipoterapii neurofizjologicznej na ustawienie tułowia dzieci z mózgowym porażeniem typu wiotkiego. Fizjoterapia 2004, 12(2): 23-32.
Sipko T., Małachowska-Sobieska M., Mach B., Wpływ hipoterapii na równowagę ciała u dzieci upośledzonych umysłowo. Fizjoterapia 2002, 10(2): 17-21.

SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

KOSZYKÓWKA

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw., mgr Jerzy Mysłakowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: wiedza teoretyczna i praktyczna do pracy z niepełnosprawnymi zawodnikami uprawiającymi piłkę koszykową na wózkach.

Program: ogólna klasyfikacja medyczna w sporcie niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych zawodników uprawiających koszykówkę. Przepisy i regulaminy piłki koszykowej na wózkach. Doskonalenie techniki jazdy na wózku bez piłki (start, jazda po prostej, slalom, zatrzymanie, obroty wózkiem). Doskonalenie technik jazdy na wózku z piłką (dwoma sposobami). Technika chwytów i podań piłki (jednorącz, oburącz, znad głowy, z przed piersi, z kozłowania) w miejscu i podczas jazdy. Technika rzutów do kosza z miejsca i z jazdy. Taktyka gry w zależności od rodzaju dysfunkcji. Jednostka treningowa – mikrocykl, mezocykl, makrocykl w koszykówce rozgrywanej w pozycji siedzącej. Roczny cykl treningowy. Gra szkolna i sparingi. Elementy sędziowania.

Zalecana literatura:

Bolach E., Wolska G., Taktyczne ustawienie zespołu w zależności od punktacji medycznej w piłce koszykowej na wózkach. Człowiek i Ruch 2001, 1 (3).
Bolach E., Mikiciuk A., Godziński K., Analiza skuteczności gry zawodników piłki koszykowej na wózkach w zależności od wartości punktowej za inwalidztwo. [w:] Ozdorowcza i Sportiwna Robota z Niepewnosprawnimi. Dierżawnyj Komitet Ukraini z Pitań Fizycznoj Kulturi i Sportu, Nacjonalnij Komitet Sportu Inwalidów Ukraini, Fond Socjalnogo Zachistu Inwalidów, Ukraiński Fond „Rieabilitacja Inwalidów”, Specjalna Olimpiada Ukraini, Olimpijska Akademija Ukraini, Lwiwskij Derżawnij Institut Fizicznoj Kulturi, Ukraina, Lwiw, Wipusk 1, 117-133.

SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

PIŁKA SIATKOWA

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: II Status przedmiotu: fakultatywny

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw., dr Bartosz Bolach

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: wiedza teoretyczna i praktyczna do pracy z niepełnosprawnymi zawodnikami uprawiającymi piłkę siatkową.

Program: ogólna klasyfikacja medyczna w sporcie niepełnosprawnych, w tym niepełnosprawnych uprawiających piłkę siatkową. Przepisy i regulaminy piłki siatkowej rozgrywanej w pozycjach stojącej (sitting volleyball) i siedzącej (standing volleyball) – mistrzostwa Polski, Europy, świata, paraolimpiady. Technika gry w piłce siatkowej rozgrywanej w pozycji stojącej w zależności od rodzaju dysfunkcji narządu ruchu – amputowanych w obrębie kończyn górnych i dolnych, niepełnosprawnych zawodników będących z porażeniami i niedowładami kończyn, z zesztywnieniami i luksacją stawów biodrowych i kolanowych, ze skrótami kończyn oraz z porażeniem mózgowym. Taktyka gry w zależności od rodzaju dysfunkcji w obu dyscyplinach sportowych. Metodyka treningu sportowego. Roczny cykl treningowy. Zasady sędziowania zawodów sportowych w piłce siatkowej osób niepełnosprawnych.

Zalecana literatura:

Bolach E., Analiza taktyki gry w piłkę siatkową dla inwalidów. [w:] J. Orzech, J. Sobiecka (red.) Sport osób niepełnosprawnych w różnych grupach wiekowych. Warsztaty Badawcze, Warszawa 1985, 92-97.
Bolach E., Testy sprawności fizycznej specjalnej (technicznej) w piłce siatkowej rozgrywanej w pozycji stojącej (standing volleyball) u zawodników z dysfunkcjami w obrębie kończyn dolnych. [w:] Materiały Drugoj Ukrainskoj Konferencji. Derżawnyj Komitet Mołodiżnoj Politiki Sportu i Turizma Ukrainy, Ukraińska Akademia Nauk Nacjonalnego Progresu, Olimpijska Akademia Ukrainy, Lwiwskij Derżawnij Institut Fiziczeskoj Kulturii, Lwiw 19888.
Bolach E., Ocena sprawności fizycznej specjalnej u zawodników niepełnosprawnych uprawiających wyczynowo piłkę siatkową rozgrywaną w pozycji stojącej (standing volleyball). Człowiek i Ruch 2001, 1 (3), 70-77.

SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

PŁYWANIE

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: umiejętność przepłynięcia 100 metrów stylem zmiennym w czasie poniżej – 1 minuta i 45 sekund.

Prowadzący: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw., mgr Wojciech Seidel

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: uzyskanie wiedzy teoretycznej i praktycznej do pracy z osobami niepełnosprawnymi – zawodnikami uprawiającymi pływanie.

Program: ogólna klasyfikacja medyczna w sporcie niepełnosprawnych. Metodyka prowadzenia zajęć z osobami niepełnosprawnymi. Organizacja procesu treningowego i zawodów sportowych dla osób niepełnosprawnych – przygotowanie obiektów. Klasyfikacja medyczna w pływaniu sportowym osób niepełnosprawnych. Przepisy i regulaminu w pływaniu (mistrzostwa Polski, Europy, świata, paraolimpiady). Zapoznanie się z techniką pływania stylem klasycznym, dowolnym, grzbietowym, motylkowym oraz zmiennym – niewidomych i ociemniałych, niedowidzących, niedosłyszących i amputowanych w obrębie kończyn dolnych, paraplegików, tetraplegików, niepełnosprawnych z różnymi dysfunkcjami oraz porażeń mózgowych. Metodyka treningu sportowego. Roczny cykl treningowy (okresy przygotowania wszechstronnego, startowego, przejściowego – cele i zadania poszczególnych podokresów). Jednostka treningowa – mikrocykl, mezocykl, makrocykl treningowy. Zasady sędziowania zawodów sportowych.

Zalecana literatura:

Bolach E., Seidel W., Wielkość obciążeń fizycznych stosowanych w treningu pływaków niepełnosprawnych. [w:] Młoda Sportivna nauka Ukrainy. Dzierżawnyj komitet mołodiżnoj politiki sportu i turizmu Ukrainy, Ukraińska Akademia Nauk Nacjonalnego Progresu, Olimpijska Akademia Ukrainy, Lwiwskij Derżawnij Institut Fiziczeskoj Kulturi, Lwiw 2000.
Bolach E., Bolach B., Migasiewicz J., Wpływ uprawiania pływania na styl życia osób niepełnosprawnych i ich stosunek do podejmowanego wysiłku fizycznego. [w:] J. Migasiewicz, E. Bolach (red.) Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych. Monografia. Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wrocław, AWF, Wrocław 2004, 61-80.

SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: fakultatywny

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: II Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: brak

Prowadzący: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw., mgr Jerzy Mysłakowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: uzyskanie wiedzy teoretycznej i praktycznej do pracy z zawodnikami niepełnosprawnymi uprawiającymi podnoszenie ciężarów.

Program: ogólna klasyfikacja medyczna w sporcie niepełnosprawnych. Charakterystyka dyscypliny ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa na treningach i zawodach sportowych. Metodyka prowadzenia zajęć z osobami niepełnosprawnymi. Organizacja procesu treningowego i zawodów sportowych – przygotowanie obiektów. Przepisy i regulaminy podnoszenia ciężarów dla osób niepełnosprawnych – mistrzostwa Polski, Europy, świata, paraolimpiady. Klasyfikacja sportowo medyczna zawodników. Podział zawodników ze względu na płeć, kategorie wagowe oraz na grupy startowe. Zapoznanie z techniką boju zawodników amputowanych w zakresie kończyn dolnych, paraplegików oraz niepełnosprawnych będących z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu i z porażeniem mózgowym. Taktyka dyscypliny. Metodyka treningu sportowego. Roczny cykl treningowy – okres przygotowania wszechstronnego, startowego, przejściowego – cele i zadania poszczególnych podokresów. Jednostka treningowa – mikrocykl, mezocykl i makrocykl treningowy. Uczestnictwo w zawodach rangi regionalnej w charakterze asystenta trenera. Zasady sędziowania zawodów sportowych w podnoszeniu ciężarów osób niepełnosprawnych.

Zalecana literatura:

Bolach E., Gut R., Efektywność form i metod stosowanych w podokresie przygotowania specjalnego w podnoszeniu ciężarów osób niepełnosprawnych. [w:] Młoda Sportivna Nauka Ukrainy. Dzierżawnyj Komitet Mołodiżnoj Politiki Sportu i Turizmu Ukrainy, Ukraińska Akademia Nauk Nacjonalnego Progresu, Olimpijska Akademia Ukrainy, Lwiwskij Derżawnij Institut Fiziczeskoj Kulturi, Lwiw 2002, 37-47.
Bolach E., Migasiewicz J., Charakterystyka okresów startowych kadry polskich niepełnosprawnych ciężarowców startujących na najważniejszych zawodach w latach 2001-2003 oraz omówienie osiągniętych wyników sportowych. [w:] J. Briskin, M. Liniec, E.Bolach, J. Migasiewicz (red.) Ozdorowcza i sportiwna robota z niepewnosprawnimi. Dierżawnij Komitet Ukraini z Pitań Fizicznoj Kulturii i Sportu, Lwiwskij Dzierżawnij Instytut Fizycznoj Kulturii, Wrocławska Akademia Fizycznego Wychowanija, Nacjonalnij Komitet Sportu Inwalidów Ukrainii, Specjalnia Olimpiada Ukrainii, Lwiw 2004, 59-70.

1.10. Prezentacja przedmiotów

[zgodnie z diagramem semestralnym zamieszczonym w pkt 1.4.]

ANATOMIA PRAWIDŁ.FUNKCJ. [cz. 1]

Katedra Biostruktury

Kierownik: prof. dr hab. Zofia Ignasiak

Język wykładowy: polski, angielski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Zofia Ignasiak, dr Kamila Czaja, dr Jarosław Domaradzki, dr Grzegorz Żurek, dr Jarosław Fugiel, dr Katarzyna Kochan-Jacheć, dr Paweł Posłuszny

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: celem kształcenia jest zapoznanie studenta z budową i funkcją ludzkiego ciała, szczególnie w aspekcie biernego i czynnego układu ruchu oraz procesów sterowania tym ruchem w oparciu o podstawowe informacje z układu nerwowego. Przedmiot ma także teoretycznie przygotować słuchaczy do realizowania innych przedmiotów podstawowych (np. fizjologii, biomechaniki, etc.).

Program: budowa i funkcja biernego i czynnego układu ruchu.

Zalecana literatura:

Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu. Elsevier 2007.
Ignasiak Z., Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego. Elsevier 2008.
Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V. PZWL, Warszawa 1998-2002.
Gołąb B., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego. PZWL, Warszawa 2004.
Marciniak T., Anatomia prawidłowa człowieka, t. I-III. Wrocław 1991.
Woźniak W., Anatomia człowieka. Urban&Partner, Wrocław 2001.

Atlasy:

Grant J.C.B., Atlas anatomii. Górnickie Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2001.
Leonhardt H., Plater W., Kahle W., Podręczny atlas anatomii człowieka, t. I-III. Wydawnictwo Medyczne Słowiński Werlag, Brema 1998.
Netter F., Atlas anatomii człowieka. Urban&Partner, Wrocław 2002.
Sinielnikow R.D., Atlas anatomii człowieka, t. I-III, 1989.
Sobota J., Atlas anatomii człowieka, t. I-II. Urban&Partner, Wrocław 2001.
Stelmasiak W., Atlas anatomii człowieka, t. I-III. Warszawa.

BIOFIZYKA

Katedra Biomechaniki

Kierownik: dr hab. Alicja Rutkowska-Kucharska

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: mgr inż. Alicja Kebel, dr Adam Siemieński, dr inż. Sławomir Winiarski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		E
ECTS			3

Efekty kształcenia: zdobycie umiejętności dostrzegania zjawisk fizycznych zachodzących w organizmie człowieka i w jego otoczeniu oraz posługiwania się prawami mechaniki, mechaniki płynów, termodynamiki i elektrodynamiki dla wyjaśniania tych zjawisk. Zdobycie umiejętności ilościowego i jakościowego przewidywania konsekwencji najważniejszych praw fizyki lub ruchu człowieka, dla przemian energetycznych zachodzących w jego ciele i w otoczeniu oraz dla funkcjonowania aparatury stosowanej w fizjoterapii. Zrozumienie podstaw fizycznych wybranych metod fizykoterapii.

Program: elementy mechaniki ruchów postępowych i obrotowych w biofizyce. Elementy aero- i hydrodynamiki w biofizyce. Podstawowe zasady i prawa termodynamiki. Biofizyczny obraz przemian energetycznych w biosferze i w organizmach żywych. Drgania i fale mechaniczne. Ultradźwięki i ich zastosowania. Zjawiska elektryczne w organizmach żywych. Promieniowanie elektromagnetyczne niejonizujące oraz jonizujące i jego oddziaływanie z organizmem człowieka. Biofizyczne podstawy wybranych metod fizykoterapii.

Zalecana literatura:

Ernst K., Fizyka sportu. PWN, Warszawa 1992.
Kane J.W., Sternheim M.M., Fizyka dla przyrodników. PWN, Warszawa 1988.
Leyko W. (red.), Biofizyka dla biologów. PWN, Warszawa 1987.
Miękisz S., Hendrich A. (red.), Wybrane zagadnienia z biofizyki. Wrocław 1998.
Pilawski A. (red.), Podstawy biofizyki. PZWL, Warszawa 1983.

BIOLOGIA MEDYCZNA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Socha, mgr Wiesława Jonak, mgr Zdzisław Lewandowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		E
ECTS			3

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z ogólnymi prawami biologii w rozumieniu jedności świata organicznego; uporządkowanie i ujednolicenie wiedzy stanowiącej podstawy w rozumieniu i przyswajaniu przedmiotów bloku biomedycznego i przedmiotów klinicznych.

Program: wykład – teoria komórkowa; poziomy organizacji żywej materii – komórki, tkanki, narządy; budowa błon biologicznych, transport przez błony; organella cytoplazmatyczne, ich budowa i udział w metabolizmie komórki; budowa i organizacja chromatyny jądrowej, chromosomy; budowa i funkcje kwasów nukleinowych; cykl komórkowy i jego regulacja; apoptoza; gametogeneza, regulacja hormonalna gametogenezy; cykl płciowy; rozwój zarodkowy człowieka, budowa i funkcje błon płodowych i łożyska; budowa i funkcje skóry; ćwiczenia – budowa mikroskopu, zasady mikroskopowania; budowa, funkcje i występowanie tkanek: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej; podział gruczołów, budowa histologiczna i funkcje wybranych gruczołów (ślinianki, tarczyca, trzustka, nadnercza, jajnik i jądra); budowa histologiczna układu pokarmowego (jelito, wątroba), budowa histologiczna układu wydalniczego (nerka, moczowód).

Zalecana literatura:

Zabel M., Histologia. Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2000.
Sawicki W., Histologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005.
Bartel H., Embriologia dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1995.

EKOLOGIA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Lucyna Górska-Kłęk, mgr Wiesława Jonak, mgr Zdzisław Lewandowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: kształtowanie umiejętności oceny wpływu zagrożeń środowiskowych na organizm człowieka i analizy stanu ekologicznego Polski na tle innych państw. Kształtowanie świadomości ekologicznej.

Program: podstawowe pojęcia z ekologii (biosfera, ekosystem, biocenoza, biotop, populacja, czynniki ekologiczne). Wieloaspektowość badań w ekosystemach, definicja i specyfika ekologii człowieka. Organizacja biosfery oraz ogólne prawidłowości funkcjonowania ekosystemu. Różnorodność biologiczna – współczesne zagrożenia i znaczenie. Przyczyny i skutki działania czynników teratogennych i patogennych na organizm ludzki. Najczęściej występujące w środowisku przyrodniczym ksenobiotyki (kadm, rtęć, ołów), ich wpływ na organizm człowieka. Zasoby naturalne i zanieczyszczenia. Rola świadomości ekologicznej i ekologicznego stylu życia. Strategia Ochrony Świata. Rozwój zrównoważony. Formy ochrony. Ochrona zdrowia i środowiska w Polsce.

Zalecana literatura:

Krebs Ch.J., Ekologia. PWN, Warszawa 1996.
Jethon Z., Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa. PZWL, Warszawa 2000.
Jethon Z., Ekologia człowieka w wychowaniu fizycznym i sporcie. AWF, Wrocław1994.

ETYKA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Katarzyna Salamon-Krakowska, dr Tomasz Michaluk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: umiejętność prowadzenia racjonalnego dyskursu, dobór argumentów merytorycznych i właściwe wnioskowanie. Rozpoznawanie i rozróżnianie konfliktów etycznych związanych z komercjalizacją sportu, z rozwojem nauk biomedycznych. Znajomość podstawowych systemów etycznych.

Program: etyka jako gałąź filozofii i nauka o wartościach. Czym jest dobro? Czy istnieje zło? Znaczenie etyki i moralności w życiu człowieka jako jednostki i członka społeczeństwa. Wybrane zagadnienia z etyki sportu. Problem sztucznego (biologicznego i chemicznego) oraz „naturalnego” (psychologicznego) dopingu. Problem juwenilizacji i geriatryzacji sportu. Problem brutalizacji i generalnej szkodliwości niektórych dyscyplin, a także pewnych, wysoce niebezpiecznych form zachowania się wobec przeciwników. Fair play jako standard etyczny.

Zalecana literatura:

Bonenberg M., Etyka środowiskowa. Założenia i kierunki. UJ, Kraków 1992.
Lipiec J., Koło etyczne. Kraków 2005.
Arystoteles, Etyka nikomachejska. PWN, Warszawa 1956.
Filek J., Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Znak, Kraków 2003.
Jonas H., Zasada odpowiedzialności. Kraków 1996.

FIZJOTERAPIA OGÓLNA

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Bożena Ostrowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	30	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			4

Efekty kształcenia: zapoznanie studenta z ogólną problematyką niepełnosprawności, rehabilitacji, fizjoterapii i fizjoprofilaktyki. Przyswojenie podstawowych pojęć dotyczących niepełnosprawności i całokształtu rehabilitacji medycznej, zmian i zjawisk istotnych dla różnego rodzaju niepełnosprawności oraz likwidowania bądź łagodzenia ich skutków. W trakcie nauki powinien on zapoznać się z taktyką postępowania fizjoterapeutycznego, hierarchią i racjonalizacją celów. Powinien nabyć umiejętności doboru środków, form i metod fizjoterapii. Powinien zapoznać się ze sposobami planowania, oceniania i dokumentowania procesu fizjoterapii. Celem nauczania jest również zwrócenie uwagi na społeczne i kulturowe odniesienia fizjoterapii.

Program: problematyka niepełnosprawności, podstawowe pojęcia i definicje. Rehabilitacja medyczna i jej składowe, miejsce fizjoterapii w rehabilitacji medycznej. Interdyscyplinarność rehabilitacji. Związek rehabilitacji z naukami medycznymi, humanistycznymi i o kulturze fizycznej. Wyrównywanie ubytków funkcjonalnych – regeneracja, kompensacja, adaptacja. Efektywność rehabilitacji, plastyczność ośrodkowego układu nerwowego, potencjał rehabilitacyjny. Osoba rehabilitowana jako podmiot – podejście fizjoterapeuty do osoby rehabilitowanej. Ocena stanu funkcjonalnego, dokumentacja tego stanu i zabiegów fizjoterapeutycznych. Ogólna metodyka rehabilitacji i taktyka postępowania fizjoterapeutycznego (hierarchia i realizacja celów, ogólne zasady doboru środków, form i metod fizjoterapii, fizjoterapia jako element rehabilitacji kompleksowej. Organizacja rehabilitacji i fizjoterapii, zespół rehabilitacyjny. Rehabilitacja szpitalna, ambulatoryjna i domowa oraz w sanatorium i ośrodku rehabilitacyjnym. Obozy i turnusy rehabilitacyjne. Etyka zawodowa fizjoterapeuty, kompetencje oraz odpowiedzialność moralna i prawna. Badania diagnostyczne i funkcjonalne jako podstawa tworzenia, weryfikacji i modyfikacji programu rehabilitacji oraz kontroli jej wyników. Testy funkcjonalne stosowane w fizjoterapii – dobór odpowiedniego testu, trafność oceny, przydatność i znaczenie dla doboru środków fizjoterapii oraz kontroli wyników rehabilitacji. Testy specyficzne dla różnych metod fizjoterapii. Testy specyficzne dla różnych schorzeń i dysfunkcji. Wykorzystywanie aparatury diagnostyczno-pomiarowej w diagnostyce funkcjonalnej – prezentacja i interpretacja wyników, przydatność i znaczenie różnych badań aparaturowych – dla doboru środków fizjoterapii oraz kontroli wyników rehabilitacji.

Zalecana literatura:

Dega W., Milanowska K., Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 1993.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, t. 1 i 2. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Nowotny J., Podstawy fizjoterapii, cz. 1. AWF, Katowice 1988.
Straburzyński G., Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1988.
Zembaty A., Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1989.

GIMNASTYKA

Katedra Lekkoatletyki i Gimnastyki

Kierownik: dr hab. Paweł Kowalski, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Piotr Piestrak, dr Zbigniew Najsarek

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			0.5

Efekty kształcenia: usprawnienie własne; poznanie – różnych form ćwiczeń kształtujących oraz sposobów pomocy i ochrony podczas wykonywania ćwiczeń gimnastycznych; znajomość nazewnictwa ćwiczeń kształtujących; umiejętność wykorzystania przyborów i przyrządów gimnastycznych do ćwiczeń; umiejętność wykonania prostych ćwiczeń gimnastycznych kształtujących siłę i koordynację ruchów; umiejętność zastosowania pomocy i ochrony podczas wykonywania ćwiczeń gimnastycznych.

Program: zastosowanie i rola ćwiczeń kształtujących w procesie podnoszenia podstawowej sprawności fizycznej. Terminologia ćwiczeń kształtujących w praktyce. Zasady opisu izolowanych pozycji wyjściowych do ćwiczeń kształtujących. Sposoby pomocy i ochrony w czasie wykonywania ćwiczeń w zwisach i podporach. Kształtowanie siły wybranych grup mięśni i koordynacji na przyrządach gimnastycznych. Przydatność ćwiczeń na przyrządach w fizjoterapii.

Zalecana literatura:

Jezierski R., Rybicka A. (red.), Gimnastyka. Teoria i metodyka. AWF, Wrocław 1995.
Kaczyński A. i wsp., Gimnastyka – zbiór ćwiczeń programowych. AWF, Wrocław 1984.
Kaczyński A., Atlas ćwiczeń siłowych. AWF, Wrocław 1985.
Kaczyński A., Zabawowe formy ćwiczeń zwinnościowo-akrobatycznych. AWF, Wrocław 2000.

ZESPOŁOWE GRY SPORTOWE

Katedra Zespołowych Gier Sportowych

Kierownik: dr Andrzej Rokita

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Krzysztof Kałużny, dr Maciej Majorowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			0.5

Efekty kształcenia: w zakresie wiedzy teoretycznej i praktycznej – student będzie znał cele i zadania zespołowych gier sportowych jako środka wspomagającego proces edukacji fizycznej, metodykę nauczania środków ruchowych z wybranych zespołowych gier sportowych; w zakresie umiejętności praktycznych – student będzie potrafił zorganizować i przeprowadzić różne formy zespołowych gier sportowych w zakresie podstawowym.

Program: wyposażenie studentów w podstawową wiedzę pedagogiczną i metodyczną z zakresu zespołowych gier sportowych w procesie edukacji fizycznej; zapoznanie studentów z wybranymi ćwiczeniami, zabawami, grami z piłką oraz metodyką nauczania środków ruchowych z wybranych zespołowych gier sportowych.

Zalecana literatura:

Bednarski L., Koźmin A., Piłka nożna. Podręcznik dla studentów i nauczycieli. Kraków 2004.
Bilska M., Unihokej. Biała Podlaska 1999.
Czerwiński J., Elementarz mini piłki ręcznej EW. Minihandball. Vienna 1994.
Huciński T., Koszykówka – podręcznik dla trenerów, nauczycieli i studentów. BK, Wrocław 2001.
Superlak E., Piłka siatkowa (techniczno-taktyczne przygotowanie do gry). Infovolley, Wrocław 1995.
Wołyniec J., (red.), Przepisy gier sportowych w zakresie podstawowym. BK, Wrocław 2006.

HISTORIA FILOZOFII

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład

Prowadzący: dr Tomasz Michaluk, dr Katarzyna Salamon-Krakowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	–
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: przedstawienie i zanalizowanie kluczowych dla rozwoju kultury i myśli europejskiej koncepcje filozoficzne. Wskazanie na istnienie wielości równoprawnych koncepcji opisujących i tłumaczących istniejącą rzeczywistość, zarówno w sferze istnienia, jak i wartości. Wskazanie filozoficznych korzeni współczesnej, szeroko rozumianej, kultury.

Program: podział filozofii jako nauki na ontologię, epistemologię, aksjologię – określenie zakresu badawczego filozofii. Systemy filozoficzne: Sokratesa, Sofistów, Platona, Arystotelesa, Epikura, stoików, św. Augustyna, św. Tomasza z Akwinu, Kartezjusza, J. Locke’a, D. Hume’a, I. Kanta, J.S. Milla, G.W.F. Hegela, A. Schopenhauera. H.L. Bergsona, M. Heideggera; egzystencjalizm.

Zalecana literatura:

Gilson E., Langan T., Maurer A.A., Historia filozofii współczesnej. PAX, Warszawa 1979.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1-4. RW KUL, Lublin 1994-1999.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1-3. PWN, Warszawa

KSZTAŁCENIE RUCHOWE

I METODYKA NAUCZANIA RUCHU [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Czesław Giemza, dr Bożena Ostrowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami związanymi z nauczaniem czynności ruchowych, nauczenie opracowywania konspektów do ćwiczeń, zapoznanie z podstawowymi formami i metodami stosowanymi w nauczaniu czynności ruchowych.

Program: podstawowe zasady, metody i środki nauczania czynności ruchowych. Cele i zadania, zasady, formy, środki i metody nauczania czynności ruchowych. Etapy opanowywania czynności ruchowych. Bezpieczeństwo i higiena zajęć. Uczenie się i nauczanie czynności ruchowych. Rodzaje aktywności ruchowej. Metody stosowane w wychowaniu fizycznym z akcentem na ich przydatność w procesie usprawniania. Akty ruchowe w ujęciu rozwojowym, kinezjologicznym i ergonomicznym. Możliwości i uwarunkowania procesu motorycznego uczenia się człowieka.

Zalecana literatura:

Nowotny J., Kształcenie umiejętności ruchowych.
Czabański B., Wybrane zagadnienia uczenia się i nauczania techniki sportowej.

KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC MEDYCZNA

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: pracownicy Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: przygotowanie do udzielania pierwszej pomocy medycznej, w szczególności udzielania osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego kwalifikowanej pierwszej pomocy w miejscu zdarzenia, do czasu przekazania ich personelowi zakładów opieki zdrowotnej.

Program: wykłady – łańcuch przeżycia; zasady prawidłowego wzywania pomocy; bezpieczeństwo ratującego i poszkodowanego; ocena poszkodowanego; postępowanie z pacjentem nieprzytomnym; metody bezprzyrządowego wdrażania dróg oddechowych; sekwencja czynności resuscytacyjnych u dorosłych; wypadek komunikacyjny; wstrząs; nagłe zachorowania (omdlenie, atak astmy, drgawki, zaburzenia nerwicowe). Ćwiczenia – resuscytacja dorosłych; zautomatyzowana defibrylacja zewnętrzna, porażenie prądem; pozycja bezpieczna, postępowanie w zatruciach; ciało obce w drogach oddechowych dorosłego i dziecka; bezprzyrządowa resuscytacja w utonięciu i hipotermii; bezprzyrządowa resuscytacja dzieci; podstawy pierwszej pomocy w urazach i oparzeniach; przenoszenie i ewakuacja poszkodowanego.

Zalecana literatura: podana przez prowadzących.

SOCJOLOGIA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: Katedra Podstaw Fizjoterapii

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Barbara Gola, prof. nadzw., mgr Rafał Bugaj, dr Mateusz Kuśnierz, dr Elżbieta Wojtaś

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		E
ECTS			2

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów ze społecznymi i przyrodniczymi uwarunkowaniami zdrowia i choroby.

Program: społeczne i przyrodnicze uwarunkowania zdrowia i choroby. Choroba i niepełnosprawność jako problem społeczny. Biologiczny i społeczno-kulturowy wymiar niepełnosprawności. Socjologia rehabilitacji jako subdyscyplina socjologiczna. Osoby niepełnosprawne w społeczeństwie. Niepełnosprawni jako kategoria społeczna. Instytucja służby zdrowia, jej zadania i podstawowe funkcje – ochrona zdrowia, prowadzenie badań oraz funkcja kontrolna – w odniesieniu do niepełnosprawnych. Znaczenie rodziny w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Problemy integracji społecznej osób niepełnosprawnych. Przystosowanie do niepełnosprawności a czynniki socjalizacyjne. Zmiany systemu wyobrażeń społecznych i zmian postaw społecznych wobec zjawisk choroby i niepełnosprawności. Konstytuowanie się i funkcjonowanie grup formalnych wspomagających osoby niepełnosprawne. Obraz rehabilitacji w świadomości społecznej – strategie zmian.

Zalecana literatura:

Aronson E., Człowiek istota społeczna. PWN, Warszawa 1998.
Bauman Z., Socjologia. Poznań 1996.

TECHNOLOGIA INFORMACYJNA

Katedra Komunikacji i Zarządzania w Sporcie

Kierownik: prof. dr hab. Gabriel Łasiński

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: mgr Piotr Głowicki

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: przekazanie współczesnej wiedzy z zakresu komunikacji informacyjnej i edukacji medialnej ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania mediów w pracy – kształtowanie kompetencji medialnych.

Program: edukacja medialna w społeczeństwie wiedzy i społeczeństwie edukacyjnym: podstawowe definicje, podstawowe pojęcia i terminologia TI; społeczeństwo Informacyjne – definicja, tendencje; szanse i zagrożenia wynikające z zastosowania Technologii Informacyjnych w różnych sferach życia; znaczenie i kierunki rozwoju współczesnych mediów; zastosowanie. Media masowe i multimedia w komunikacji. Aspekty humanistyczne, etyczno-prawne i społeczne w dostępie i korzystaniu z technologii informacyjnej: wpływ swobodnego dostępu do informacji oraz nieskrępowanej komunikacji na zachowania społeczne; normy prawne i etyczne korzystania z informacji źródłowej; zasady etyki w korzystaniu z mediów; etyczne i prawne zagrożenia niewłaściwego posługiwania się komputerami, oprogramowaniem. Współczesne kompetencje medialne; znaczenie kompetencji medialnych; sposoby kształtowania kompetencji medialnych; nauczanie zdalne (distance learning, e-learning); nauczanie hybrydowe (blended learning). Rola informacji i wiedzy: rola i istota komunikatów medialnych; zagrożenia ze strony mediów. Efektywne wykorzystanie mediów w pracy: włączanie mediów do projektów biznesowych; media w projektach grupowych i pracy zespołowej. Przetwarzanie informacji i danych operacyjnych: zasady transmisji danych; współczesne systemy przetwarzania i transmisji danych, systemy operacyjne (Windows Vista, XP; Linux, OS/2; MAC OS X), systemy transmisyjne; Internet – zasady funkcjonowania, rozwiązania; archiwizowanie danych, korzystanie z baz danych.

Zalecana literatura:

Siemieniecki B., Technologia informacyjna we współczesnej edukacji. Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna. Wyd. A. Marszałek, Toruń 2002.
Bednarek J., Media w nauczaniu. Mikom, Warszawa 2002.

PRAKTYKA KLINICZNA

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	80
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3

Efekty kształcenia: poznanie przyszłego miejsca pracy oraz specyfiki poszczególnych ośrodków ochrony zdrowia i pracy fizjoterapeuty.

Program: zapoznanie ze strukturą, organizacją i funkcjonowaniem ambulatoryjnych i stacjonarnych ośrodków ochrony zdrowia. Struktura, organizacja i formy pracy działów fizjoterapii ambulatoryjnych i stacjonarnych ośrodków ochrony zdrowia. Przepisy BHP oraz regulamin placówki. Zasady aseptyki. Dokumentacja medyczna i fizjoterapeutyczna pacjenta. Udział studenta w obchodach i odprawach fizjoterapeutów. Zapoznanie ze składem i pracą zespołu leczącego oraz rehabilitacyjnego. Aktywne asystowanie w pracy fizjoterapeuty – pomoc w przeprowadzaniu badań czynnościowych i wykonywaniu zabiegów. Pomoc w zbieraniu wywiadu i prowadzeniu dokumentacji chorych.

Zalecana literatura:

ANATOMIA PRAWIDŁ. FUNKCJ. [cz. 2]

Katedra Biostruktury

Kierownik: prof. dr hab. Zofia Ignasiak

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Zofia Ignasiak. Dr Kamila Czajka, dr Jarosław Domaradzki, dr Grzegorz Żurek, dr Jarosław Fugiel, dr Katarzyna Kochan-Jacheć, dr Paweł Posłuszny

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			5R

Efekty kształcenia: celem kształcenia jest zapoznanie studenta z budową i funkcją ludzkiego ciała w aspekcie narządów wewnętrznych, jak też układu nerwowego, jako podstawy sterowania ruchem. Przedmiot ma także stanowić podbudowę dla innych przedmiotów podstawowych (np. fizjologii, biomechaniki, etc.).

Program: budowa i funkcja układu nerwowego, budowa i funkcja narządów wewnętrznych.

Zalecana literatura:

Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu. Elsevier 2007.
Ignasiak Z., Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego. Elsevier 2008.
Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V. PZWL, Warszawa 1998-2002.
Gołąb B., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego. PZWL, Warszawa 2004.
Marciniak T., Anatomia prawidłowa człowieka, t. I-III. Wrocław 1991.
Woźniak W., Anatomia człowieka. Urban&Partner, Wrocław 2001/

Atlasy:

Grant J.C.B., Atlas anatomii. Górnickie Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2001.
Leonhardt H., Plater W., Kahle W., Podręczny atlas anatomii człowieka, t. I-III. Wydawnictwo Medyczne Słowiński Werlag, Brema 1998.
Netter F., Atlas anatomii człowieka. Urban&Partner, Wrocław 2002.
Sinielnikow R.D., Atlas anatomii człowieka, t. I-III, 1989.
Sobota J., Atlas anatomii człowieka, t. I-II. Urban&Partner, Wrocław 2001.
Stelmasiak W., Atlas anatomii człowieka, t. I-III. Warszawa.

ANATOMIA RENTGENOWSKA

Katedra Biostruktury

Kierownik: prof. dr hab. Zofia Ignasiak

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: znajomość układu ruchu Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Jarosław Fugiel, dr Jarosław Domaradzki, dr Grzegorz Żurek

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: celem przedmiotu jest nabycie umiejętności rozpoznawania struktur anatomicznych na zdjęciach rentgenowskich w zakresie niezbędnym studentom kierunku fizjoterapii.

Program: w tematyce zajęć zawarte są informacje dotyczące anatomii radiologicznej ciała ze szczególnym uwzględnieniem układu biernego ruchu. Treści programowe obejmują także wiadomości z zakresu zasad powstawania promieni rentgenowskich, stosowanych technik wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie.

Zalecana literatura:

Brant W.E., Podstawy diagnostyki radiologicznej, t. 1. Medipage 2007.
Daniel B., Atlas anatomii radiologicznej człowieka. PZWL, Warszawa 1988.
Pruszyński B., Radiologia. Diagnostyka obrazowa. RTG, KT, USG, MR i medycyna nuklearna. PZWL 2005.
Pruszyński B., Daniel B., Anatomia radiologiczna. RTG, TK, MR, USG, S.C. PZWL 2005.
Pruszyński B. (red.), Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań. PZWL 2000.
Walecki J. (red.), Narząd ruchu. Seria Radiologia – Ćwiczenia praktyczne. Urban&Partner 2008.
Zgliszczyński S.L. (red.), Radiologia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 1994.
Wicke L., Atlas anatomii radiologicznej. Elsevier 2009.

BIOCHEMIA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: obowiązkowy

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Wymagania wstępne: podstawowe wiadomości z chemii nieorganicznej i organicznej w zakresie szkoły średniej.

Prowadzący: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech, dr Dorota Jakubiec

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4

Efekty kształcenia: uzyskanie przez studenta wiedzy według programów (minima programowe) zatwierdzonych przez MNiSzW, umiejętności odpowiedzi na podane zagadnienia egzaminacyjne, wiadomości z biochemii statycznej i dynamicznej w sferze fizjoterapii, ich wykorzystanie w zrozumieniu fizjologii i patologii schorzeń i ich leczeniu.

Program: repetytorium – od etynu do aminokwasów. Białka, budowa, podział, metabolizm. Białka, peptydy – hormony, enzymy, izoenzymy, diagnostyka enzymologiczna. Białka, węglowodany i lipidy – struktura i rola. Metabolizm przemian węglowodanowych. Metabolizm lipidów, wskaźniki lipidowe. Powiązanie przemian metabolicznych. Cykle Krebsa, Corich i mocznikowy. Energetyka ustroju. Hormony, podział, udział w przemianach. Choroby cywilizacyjne w aspekcie biochemicznym. Markery biochemiczne wybranych schorzeń. Markery aktywności fizycznej. Biopierwiastki, witaminy, równowaga pro- i antyoksydacyjna.

Zalecana literatura:

Sobiech K.A., Biochemia, wyd. V. AWF, Wrocław 2005.
Sobiech K.A. (red.), Ćwiczenia z biochemii, wyd. III. AWF, Wrocław 2002.
Hames B.D., Hooper N.M., Krótkie wykłady z biochemii. PWN, Warszawa 2004.

FIZYKOTERAPIA [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. inż. lek. med. Halina Podbielska, dr Ewa Boerner

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z podstawami fizykoterapii jako działu lecznictwa, w którym stosuje się naturalne i sztuczne czynniki fizykalne; nauka umiejętności wykonywania zabiegów fizykalnych; nauka postępowania z pacjentem; zapoznanie ze sprzętem stosowanym w fizykoterapii; wyrobienie poczucia odpowiedzialności za wykonywaną pracę; zapoznanie z przepisami BHP.

Program: termoterapia, światłolecznictwo (promieniowanie podczerwone, UV, promieniowanie laserowe), elektroterapia (galwanizacja, jonoforeza, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne, elektrodiagnostyka, elektrostymulacja, TENS), pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości (DKF, terapuls, skanlab), pole magnetyczne (magnetoterapia, magnetostymulacja), ultradźwięki (ultradźwięki, jonoforeza, terapia skojarzona), inhalacje.

Zalecana literatura:

Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2001.
Straburzyński G., Straburzyńska-Lupa A., Medycyna Fizykalna. PZWL, Warszawa 2000.

KINEZYTERAPIA [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Tadeusz Skolimowski, dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw., dr Joanna Anwajler, dr Katarzyna Barczyk, dr Ewa Bieć, dr Marta Curzytek, dr Arletta Hawrylak, dr Anna Konieczna, dr Bożena Ostrowska, dr Dorota Wojna, dr Dominika Zawadzka, dr Czesław Giemza, dr Tomasz Sipko, mgr Monika Małachowska-Sobieska, mgr Adam Paluszak, mgr Zbigniew Rogala

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: opanowanie teoretycznych podstaw kinezyterapii oraz techniki badania narządu ruchu.

Program: miejsce i rola kinezyterapii w procesie rehabilitacji. Teoretyczne podstawy kinezyterapii. Nazewnictwo stosowane w kinezyterapii. Podstawy metodyczne kinezyterapii – cele i zadania, podstawowe zasady, formy i środki. Ocena stanu pacjenta dla potrzeb kinezyterapii i jej znaczenie – wywiad, sposoby oceny funkcjonalnej. Badanie pacjenta – pomiary linijne długości i obwodów kończyn i ruchomości kręgosłupa oraz goniometryczne ruchomości stawów kończyn i kręgosłupa, badanie miednicy, ocena i pomiar siły mięśniowej, testy diagnostyczne. Plan postępowania kinezyterapeutycznego, dokumentacja.

Zalecana literatura:

Rosławski A., Skolimowski T., Badania czynnościowe w kinezyterapii. AWF, Wrocław 2000.
Backup K., Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. PZWL, Warszawa 1997.
Zembaty A., Kinezyterapia, t. I. Kasper, Kraków 2002.

KSZTAŁCENIE RUCHOWE

I METODYKA NAUCZANIA RUCHU [cz. 2]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Ewa Bieć, dr Dominika Zawadzka

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: opanowanie umiejętności oceny jakości ruchu oraz nauki czynności ruchowych.

Program: układ ciała jako ćwiczenia lub pozycje wyjściowe do ćwiczeń: postrzeganie własnego ciała z kontrolą wzrokową i bez kontroli wzrokowej (dotyk). Układ ciała w czasie wykonywania pracy w statyce (praca izometryczna) i w dynamice (praca koncentryczna, ekscentryczna i mieszana). Rola ruchu i ćwiczeń fizycznych. Świadoma i systematyczna aktywność ruchowa w kształtowaniu prawidłowego wzorca ruchowego. Jakość ruchu (płaszczyzny i osie). Ćwiczenia kształtujące: gibkość, zdolności koordynacyjne, równowagę ciała, wytrzymałość i wydolność. Kształcenie umiejętności ruchowych: proces uczenia się czynności ruchowych. Tworzenie się nawyków ruchowych. Nauka od prostych do złożonych czynności ruchowych. Planowanie procesu nauczania czynności ruchowych osób niepełnosprawnych. Możliwość nauczania czynności ruchowych u niepełnosprawnych.

Zalecana literatura:

Nowotny J., Edukacja i Reedukacja. KASPER, Kraków 2003.
Marciniak J., Zbiór ćwiczeń koordynacyjnych i gibkościowych. COS, Warszawa 1998.

LEKKOATLETYKA

Katedra Lekkoatletyki i Gimnastyki

Kierownik: dr hab. Paweł Kowalski, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Jacek Stodółka, mgr Bogumił Mańka, dr Urszula Włodarczyk, dr Zdzisław Paliga

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			0.5

Efekty kształcenia: opanowanie i zrozumienie podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu kształcenia techniki i metodyki nauczania konkurencji lekkoatletycznych. Umiejętność poprawnego wykonania technik podstawowych konkurencji lekkoatletycznych. Opanowanie podstawowych wiadomości dotyczących zasad rozgrzewki lekkoatletycznej oraz umiejętność jej przeprowadzenia.

Program: struktura rozgrzewki lekkoatletycznej. Nauka odbicia w skokach lekkoatletycznych. Teoretyczne podstawy skoków lekkoatletycznych. Technika i metodyka nauczania skoku wzwyż techniką naturalną, skoku wzwyż techniką flop. Teoretyczne podstawy rzutów lekkoatletycznych. Zaprawa siłowa z wykorzystaniem piłek lekarskich. Technika i metodyka nauczania rzutu piłeczką palantową, skoku w dal techniką naturalną, skoku w dal techniką biegową.

Zalecana literatura:

Raczek J., Podstawy szkolenia sportowego dzieci i młodzieży. Warszawa 1991.
Sulisz S., Lekkoatletyka. Sport i Turystyka, Warszawa.
Sulisz S., Wychowanie fizyczne w szkole podstawowej. Warszawa 1991.
Szelest Z., Sulisz S., Lekkoatletyka zbiór ćwiczeń ogólnych i specjalnych. Warszawa 1985.
Stawczyk Z., Gry i zabawy lekkoatletyczne dla młodzieży szkolnej. Poznań 1974.
Poprawski B., Stawczyk Z., Ćwiczenia ogólnorozwojowe lekkoatlety. Poznań 1972.
Sozański H., Witczak T., Trening szybkości Warszawa 1981.

PŁYWANIE

Katedra Aktywności Ruchowej w Środowisku Wodnym

Kierownik: prof. dr hab. Krystyna Zatoń

Język wykładowy: polski, angielski Status przedmiotu: obowiązkowy

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: umiejętność pływania na poziomie zapewniającym bezpieczne korzystanie z akwenów wodnych.

Prowadzący: dr Marcin Jaszczak, dr Marek Rejman, dr Andrzej Klarowicz

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			0.5

Efekty kształcenia: podniesienie sprawności pływackiej studentów w zakresie czterech technik pływania sportowego i pływania utylitarnego. Nabycie umiejętności i wiedzy w zakresie stosowania różnych form pływania zdrowotnego oraz zajęć rekreacyjnych w wodzie.

Program: bezpieczeństwo podczas zajęć w wodzie; technika pływania żabką, kraulem na grzbiecie i na piersiach oraz delfinem; skok na głowę; pływanie utylitarne; pływanie zdrowotne, kompensacyjne i korekcyjne; gry i zabawy w wodzie.

Zalecana literatura:

Czabański B., Fiłon M., Zatoń K. (red.), Elementy teorii pływania. AWF, Wrocław 2003.
Ostrowski A., Zabawy i rekreacja w wodzie. WSiP, Warszawa 2003.
Owczarek S., Korekcja wad postawy. Pływanie i ćwiczenia w wodzie. WSiP, Warszawa 1999.
Waade B. (red.), Pływanie sportowe i ratunkowe. AWFiS, Gdańsk 2003.
Wiesner W., Kowalewski B., Tablice poglądowe z ratownictwa wodnego. Harcerskie Biuro Wydawnicze Horyzonty, Warszawa 2000.

PSYCHOLOGIA

Katedra Humanistycznych Podstaw Kultury Fizycznej

Kierownik: dr hab. Edward Wlazło, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: biologia, anatomia, fizjologia Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Andrzej Szmajke

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			3

Efekty kształcenia: przyswojenie podstawowych pojęć z zakresu psychologii ogólnej i klinicznej. Zapoznanie z wybranymi narzędziami pomiaru i oceny różnych właściwości psychicznych. Poznanie rozwoju psychicznego człowieka, jego prawidłowego rozwoju oraz odmienności. Praktyczne wykorzystanie wiedzy z psychologii ogólnej i klinicznej w pracy z zakresu fizjoterapii.

Program: psychologia głównych czynności i właściwości psychicznych, poznawczych (wrażenia, spostrzeżenia, pamięć, wyobraźnia, myślenie, uwaga), motywacyjnych (istota motywacji, rodzaje motywacji, prawa motywacyjne, motywacja a sprawność działania), emocjonalnych (cechy i rodzaje emocji, zjawisko frustracji, stresu, sytuacje trudne). Osobowość – struktura i funkcje regulacyjne. Koncepcje osobowości według różnych autorów: Eysenck, Freud, Łukaszewski. Problemy empatii i asertywności. Zdrowie, choroba, psychika.

Zalecana literatura:

Bishop G., Psychologia zdrowia. Astrum, Wrocław 2000.
Friedman H., Uzdrawiająca osobowość. GWP, Gdańsk 2003.
Strelau J. (red.) Psychologia ogólna. GWP, Gdańsk 2003, t. 2.
Strelau L., Podstawy psychologii dla nauczycieli. PWN, warszawa 1998.
Szmajke A., Własne sukcesy i niepowodzenia z perspektywy czasu. Przegląd Psychologiczny nr 1, s. 105-123.
Tomaszewski T., Psychologia. PWN, Warszawa 1999.
Wojcieszke B., Człowiek wśród ludzi. Wydawnictwo Naukowe Scholar 2002.

PRAKTYKA W PRACOWNI FIZYKOTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z regulaminem zakładu (gabinetu), rozkładem pomieszczeń leczniczych i socjalnych, czasem pracy i rozkładem zajęć. Poznanie organizacji zakładu (gabinetu), ruchu chorych i dokumentacji leczenia (książki ewidencji, karty zleceń, zakres dostępu do historii choroby). Zapoznanie z aparaturą i techniką zabiegową z odczuciami i reakcjami na stosowaną energię oraz w miarę możliwości wprawianie praktykantów w manipulacjach technicznych.

Program: zajęcia zasadnicze w następujących działach – elektroterpia (galwanizacja i jonoforeza, montowanie obwodu leczniczego, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne, elektrostymulacja); fototerapia (stosowanie promieniowania nadfioletowego, promieniowania podczerwonego i widzialnego, laseroterapia, magnetoterapia, diatermia). Krioterapia. Ultrasonoterapia. Zabiegi wodolecznicze. Zabiegi kąpielowe. Masaże wibracyjne. Parafinoterapia. Sauna. Klimatoterapia z helioterapią i talasoterapią w uzdrowiskach.

Zalecana literatura:

PRAKTYKA W PRACOWNI KINEZYTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3

Efekty kształcenia: doskonalenie umiejętności oraz praktyczne wykorzystanie wiadomości teoretycznych zdobytych na wykładach i ćwiczeniach.

Program: zajęcia organizacyjne; zasady bhp; regulamin odbywania praktyk; zapoznanie się z organizacją pracy w placówce. Nauka prowadzenia wywiadu dla potrzeb kinezyterapii. Badania czynnościowe narządu ruchu jako podstawa prognozy, diagnozy i kontroli oraz zabiegów kinezyterapeutycznych: badanie statyczne miejscowe, badanie statyczne ogólne, badanie dynamiczne miejscowe, badanie dynamiczne ogólne. Wyznaczanie celów bliższych i dalszych.

Zalecana literatura:

BIOMECHANIKA

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. n. med. Szymon Dragan

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: poznanie zagadnień mechaniki ciała człowieka w różnych dysfunkcjach ruchowych oraz porównanie normalnych i patologicznych zjawisk ruchu wraz z analizą możliwości korekcji tych patologii. Zastosowanie praktyczne umiejętności badania, opisywania i diagnozowania dysfunkcji narządu ruchu oraz stosowania metod leczniczych w różnych stanach patologii.

Program: podstawowe pojęcia i prawa mechaniki, prawa rządzące zmianami zachodzącymi w organizmie człowieka. Strukturalna budowa narządu ruchu. Tkanka łączna – własności fizyczne. Kość jako tkanka i narząd – własności mechaniczne, wpływ warunków mechanicznych na budowę tkanki kostnej i rozwój kości. Przebudowa adaptacyjna kości w różnych stanach patologii. Własności mechaniczne tkanki chrzęstnej i mięśniowej. Własności fizyczne chrząstki, mięśni oraz więzadeł i powięzi. Kości, stawy i więzadła – kinematyka narządu ruchu. Biomechanika narządu ruchu – podstawowe pojęcia kinetyki. Fizjologia mięśni – jednostka motoryczna mięśnia i budowa mięśnia. Źródła energii mięśnia. Siła mięśnia. Biomechanika mięśni – prawa mechaniki w zastosowaniu do mięśni, morfologiczna adaptacja mięśni. Patomechanika mięśni – zmęczenie mięśnia, wydatek energetyczny a możliwości regeneracyjne mięśni. Stany chorobowe prowadzące do zaburzenia bilansu energetycznego mięśnia. Ciało ludzkie jako układ mechaniczny.

Zalecana literatura:

Będziński R., Biomechanika inżynierska. PWr., Wrocław 1997.
Bober T., Biomechanika chodu i biegu. Skrypt AWF, Wrocław 1989.
Bober T., Zawadzki J., Biomechanika układu ruchu człowieka. BK, AWF, Wrocław 2001.
Marciniak W., Szulc A. (red.), Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwa Lekarskie PZWL, 2003, 2004.
Zagrobelny Z., Woźniewski M., Biomechanika kliniczna. AWF, Wrocław 1997.
Dziak A., Tayara S.H., Bolesny Bark. Kraków 1998.
Rąpała K., Bóle krzyża. PZWL, 2005.
Acta Bioengineering and Biomechanics. Roczniki.
Fizjoterapia Polska. Roczniki.

FIZJOLOGIA [cz. 1]

Katedra Kinezjologii

Kierownik prof. dr hab. Artur Jaskólski

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 2 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: anatomia, biochemia, biologia Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Artur Jaskólski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			5R

Efekty kształcenia: znajomość funkcjonowania poszczególnych układów człowieka.

Program: przewodnictwo i pobudliwość włókien nerwowych. Czynność elektryczna mięśni. Odruchy. Proces sterowania ruchami. Plastyczność ośrodkowego układu nerwowego i tkanki mięśniowej. Reinerwacja. Neurofizjologia bólu. Ośrodkowy układ nerwowy. Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy. Mięśnie szkieletowe. Istota skurczu, jednostki ruchowe. Budowa i funkcja skóry. Krew i krążenie krwi – skład i właściwości krwi. Czynność, regulacja i automatyzm serca. Transport tlenu. Krążenie obwodowe. Limfa i płyny tkankowe. Krzepnięcie krwi. Układ oddechowy – wskaźniki funkcjonalne oddychania. Hipoksja.

Zalecana literatura:

Bullock J., Boyle J., Wang M.B.III., Fizjologia. Urban&Partner, Wrocław 2004, 1.
Jaskólski A., Jaskólska A., Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka. AWF, Wrocław 2005.

FIZYKOTERAPIA [cz. 2]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. inż. lek. med. Halina Podbielska, dr Aneta Demidaś, dr Agnieszka Pisula-Lewandowska, dr Barbara Ratajczak, mgr Elżbieta Jackowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: nauka umiejętności wykonywania zabiegów fizykalnych; nauka postępowania z pacjentem; zapoznanie ze sprzętem stosowanym w fizykoterapii; wyrobienie poczucia odpowiedzialności za wykonywaną pracę; zapoznanie z przepisami BHP.

Program: doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych, nauka prawidłowego stosowania dawek leczniczych różnych form fizykoterapeutycznych oraz łączenie ich z innymi metodami fizjoterapeutycznymi, nauka postępowania z pacjentem, wyrobienie poczucia odpowiedzialności za wykonywaną pracę oraz zainteresowanie wynikami leczenia.

Zalecana literatura:

Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2001.
Straburzyński G., Straburzyńska-Lupa A., Medycyna fizykalna. PZWL, Warszawa 2000.

JĘZYK OBCY

Centrum Języków Obcych

Kierownik: mgr Astrid Mogilnicka

Język wykładowy: polski

Rok II-III, semestr 3, 4, 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: test kwalifikacyjny poziomu zaawansowania znajomości języka obcego po szkole średniej. Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: lektorzy Centrum Języków Obcych

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	120
Forma zaliczenia:		E
ECTS			1, 1

Efekty kształcenia: kształcenie języka dla celów komunikacji językowej na poziomie biegłości B2 ESKOJ*.

Program: elementy języka oraz komunikacji językowej.

Zalecana literatura: podana przez prowadzącego lektora.

KINEZYTERAPIA [cz. 2]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: opanowanie techniki i metodyki wykonywania ćwiczeń leczniczych.

Program: systematyka zabiegów w kinezyterapii. Baza techniczna, sprzęt i urządzenia. Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych indywidualnych i zespołowych – cele, wskazania, przeciwwskazania, podziały, założenia, zasady, rozwiązania metodologiczne. Pionizacja – sposoby pionizacji, etapy, zasady, rozwiązania metodologiczne. Chód fizjologiczny – determinanty chodu, fazy chodu. Chód patologiczny – przyczyny, rodzaje. Nauka chodu – chód podstawowy, użyteczny. Rodzaje chodu o kulach, nauka padania i wstawania.

Zalecana literatura:

Rosławski A., Skolimowski T., Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL, Warszawa 2003.
Nowotny L., Podstawy fizjoterapii, t. I, II. AWF, Katowice 2000.

KSZTAŁCENIE RUCHOWE

I METODYKA NAUCZANIA RUCHU [cz. 3]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Arletta Hawrylak, dr Katarzyna Barczyk

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: próba systemowego podejścia do problematyki dolegliwości bólowych kręgosłupa. Obok wyrabiania umiejętności motorycznych, mających na celu wyuczenie korzystnych dla kręgosłupa sposobów trzymania się, studentom dostarcza się dodatkowo wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii kręgosłupa, tzw. zdrowego stylu życia oraz na temat czynników prowadzących do rozmaitych dysfunkcji.

Program: przedstawienie podstawowych pojęć z zakresu choroby przeciążeniowej kręgosłupa; lordotyzacja, kifotyzacja; ćwiczenia antylordotyczne; ćwiczenia antykifotyczne. Najczęstsze przyczyny bólów krzyża, obciążenia kręgosłupa lędźwiowego w różnych pozycjach. Program „szkoły pleców” dla dorosłych. Zapoznanie studentów z niezbędnymi warunkami dla zapewnienia prawidłowej pozycji: stojącej, siedzącej i leżącej oraz najczęściej popełniane błędy.

Zalecana literatura:

Kemph H.D., Szkoła pleców. Sic, Warszawa 1994.
Stodolny J., Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. ZL Natura, Kielce 1999.
Bahrynowska-Fic J., Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport inwalidzki. PZWL, Warszawa 1999.

MASAŻ LECZNICZY [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: obowiązkowy

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Wymagania wstępne: anatomia, fizjologia, biologia medyczna

Prowadzący: dr Krzysztof Kassolik, dr Waldemar Andrzejewski, mgr Marcin Brzozowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: opanowanie umiejętności w zakresie wykorzystania pozycji ułożeniowej pacjenta do masażu. Opanowanie technik masażu: głaskania, rozcierania, ugniatania, oklepywania i wibracji. Opanowanie umiejętności wykonywania masażu klasycznego kończyny górnej i dolnej, tylnej i przedniej części tułowia, szyi i głowy. Opanowanie umiejętności w zakresie przeprowadzania oceny stanu pacjenta dla potrzeb masażu, zaplanowanie na tej podstawie masażu i jego wykonanie.

Program: część teoretyczna – propedeutyka masażu. Sprężyste odkształcanie rożnych struktur i ich biologiczne podstawy. Metabolizm informacyjny. Stymulacyjne, adaptacyjne i kompensacyjne właściwości sprężystego odkształcania. Różne metody i formy masażu. Część praktyczna – przygotowanie psycho-somatyczne ustroju pacjenta do masażu. Nauczanie – schematów sprężystego odkształcania naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej, powięzi, ścięgna, więzadła, kaletki maziowej, pochewki ścięgnistej i torebki stawowej, części kurczliwej mięśnia; metodyka masażu klasycznego tylnej części tułowia, przedniej części tułowia, kończyny górnej i obręczy barkowej, kończyny dolnej i obręczy biodrowej, głowy i szyi. Nauczanie metodyki całościowego masażu klasycznego i automasażu.

Zalecana literatura:

Shumacher G.H., Anatomia topograficzna człowieka. Volumed, Wrocław 1994.
Sinielnikow ., Atlas anatomiczny, t. I, II i III.
Prochowicz Z., Podstawy masażu leczniczego. PZWL, Warszawa 1990.

PEDAGOGIKA

Katedra Humanistycznych Podstaw Kultury Fizycznej

Kierownik: dr hab. Edward Wlazło, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Irena Bartusiak, dr Anna Romanowska-Tołłoczko, mgr Jolanta Gnitecka

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: dostarczenie studentom wiadomości z zakresu pojęć podstawowych pedagogicznych, umożliwienie im zrozumienia sensu działalności wychowawczej prowadzonej w rodzinie i instytucjach wychowawczych.

Program: przedmiot stanowi zintegrowany i aktywizujący studentów program nauczania z zakresu wiedzy o teorii wychowania i jej miejscu oraz funkcji w życiu społecznym, uwarunkowaniach i procesach, formach, celach i metodach realizacji. Zajęcia obejmują treści związane z funkcjonowaniem rodziny, szkoły, grup rówieśniczych, wprowadzają w tematykę z zakresu rozwoju psychoruchowego dziecka oraz niepokojących zjawiskach takich, jak: narkomania, alkoholizm, przemoc i agresja.

Zalecana literatura:

Debesse M., Etapy wychowania. Żak, Warszawa 1996.
Gurycka A., Błąd w wychowaniu. WSiP, Warszawa 1980.
Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika. Podręcznik akademicki. PWN, Warszawa 2003.
Okoń W., Słownik pedagogiczny. PWN, Warszawa 1992.
Ilg F.L., Rozwój psychiczny dziecka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1994.

PRAKTYKA W PRACOWNI FIZYKOTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	60
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Zalecana literatura:

PRAKTYKA W PRACOWNI KINEZYTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 3 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	60
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: doskonalenie umiejętności oraz praktyczne wykorzystanie wiadomości teoretycznych zdobytych na wykładach i ćwiczeniach.

Zalecana literatura:

FIZJOLOGIA [cz. 2]

Katedra Kinezjologii

Kierownik: prof. dr hab. Artur Jaskólski

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: anatomia, biochemia, biologia Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Artur Jaskólski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: znajomość reakcji organizmu na wysiłek fizyczny.

Program: przemiana materii – spoczynkowa i wysiłkowa. Termoregulacja. Wysiłek fizyczny – klasyfikacja fizjologiczna. Reakcje na wysiłek fizyczny osób w różnym wieku. Wydolność fizyczna – czynniki ją warunkujące. Równowaga kwasowo-zasadowa. Trening fizyczny jako proces adaptacji fizjologicznej. Wysiłki krótkotrwałe. Zmęczenie – rodzaje, lokalizacja i objawy. Wpływ środowiska na czynności fizjologiczne. Aktywność ruchowa i metody treningowe. Testy wysiłkowe.

Zalecana literatura:

Halicka-Ambroziak D. i wsp., Wskazówki do ćwiczeń z fizjologii dla studentów wychowania fizycznego. AWF, Warszawa 1996.
Jaskólski A., Podstawy wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka. AWF, Wrocław 2005.
Kozłowski S., Nazar K., Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2000.

KINEZYTERAPIA [cz. 3]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: anatomia, fizjologia Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			4R

Efekty kształcenia: zapoznanie studentów z kształtowaniem się postawy ciała w rozwoju ontogenetycznym człowieka, z definicją prawidłowej, wadliwej postawy ciała, z metodami oceny jej ukształtowania. Opanowanie umiejętności badania postawy ciała metodami subiektywnymi i obiektywnymi, właściwego doboru metody postępowania korekcyjnego.

Program: charakterystyka ukształtowania tułowia i kończyn dolnych człowieka w poszczególnych okresach rozwoju ontogenetycznego człowieka. Charakterystyka postawy prawidłowej i wadliwej. Patomechanizm wad kręgosłupa i kończyn dolnych. Ocena ukształtowania kręgosłupa i kończyn dolnych. Zasady doboru postępowania korekcyjnego w poszczególnych wadach postawy. Profilaktyka wad postawy.

Zalecana literatura:

Kutzner-Kozińska M., Korekcja wad postawy. AWF, Warszawa 1997.
Kasperczyk T., Wady postawy ciała. Kraków 1994.

KSZTAŁCENIE RUCHOWE

I METODYKA NAUCZANIA RUCHU [cz. 4]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Anna Konieczna, dr Marta Curzytek

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: określenie wpływu gier i zabaw na rozwój psychoruchowy człowieka. Przedstawienie i zastosowanie różnego rodzaju gier i zabaw oraz form muzyczno-ruchowych w procesie kształcenia umiejętności ruchowych.

Program: zabawa ruchowa a gra ruchowa. Gry i zabawy stymulujące rozwój psychoruchowy dziecka. Gry i zabawy w gimnastyce korekcyjnej. Charakterystyka form muzyczno-ruchowych i ich zastosowanie. Ćwiczenia z piłkami i taśmą Thera-Band.

Zalecana literatura:

Bronikowski M., Muszkieta R., Zabawy i gry ruchowe w kształceniu zintegrowanym. Helvetica, Poznań 2002.
Nawara H., Nawara U., Gry i zabawy integracyjne. AWF, Wrocław 2003.

MASAŻ LECZNICZY [cz. 2]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski Status przedmiotu: obowiązkowy

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Metody nauczania: ćwiczenia

Wymagania wstępne: anatomia, fizjologia, biologia medyczna

Prowadzący: dr Krzysztof Kassolik, dr Waldemar Andrzejewski, mgr Marcin Brzozowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS			3R

Efekty kształcenia: zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy układami – ruchu a naczyniowym i nerwowym. Zmiany odruchowe – mechanizm ich powstawania i znaczenie. Zmiany morfologiczne – mechanizm ich powstawania i znaczenie. Analiza zdjęć rentgenowskich dla potrzeb masażu medycznego. Kompleksowa ocena stanu pacjenta dla potrzeb masażu medycznego. Planowanie masażu na podstawie oceny stanu pacjenta.

Program: nauczanie oceny stanu pacjenta dla potrzeb masażu leczniczego – wywiad oraz ocena postawy ciała. Nauczanie oceny zmian morfologicznych skóry dla potrzeb masażu oraz oceny palpacyjnej napięcia i tkliwości tkanek. Nauczanie planowania zabiegu masażu leczniczego na podstawie oceny stanu pacjenta i doboru środków oraz technik do jego realizacji. Nauczanie metodyki masażu leczniczego w zespołach bólowych kręgosłupa, w zespole bolesnego barku, w stanach pourazowych narządu ruchu, w stanach przeciążeniowych narządu ruchu, w wadach postawy ciała, w rwie kulszowej, w zaburzeniach czucia powierzchniowego, w zaburzeniach czucia głębokiego.

Zalecana literatura:

Loth. E., Nauka o nerwach obwodowych. PZWL, Warszawa 1960.
Rohen J.W., Anatomia topograficzna. PZWL, Warszawa 1972.
Shumacher G.-H., Anatomia topograficzna człowieka. Volumed, Wrocław 1994.

ODNOWA BIOLOGICZNA

Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych

Kierownik: dr hab. Eugeniusz Bolach, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Jan Szczegielniak, prof. nadzw., dr Ryszard Pawelec, dr Edyta Szczuka, dr Maciej Kochański, dr Teatyna Prystupa

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			1

Efekty kształcenia: zaznajomienie studentów z problematyką odnowy biologicznej w procesie szkolenia sportowego. Wskazanie przyszłym fizjoterapeutom metod i środków stosowanych w procesie optymalizacji wypoczynku zawodnika oraz zdobycie przez nich umiejętności praktycznych koniecznych do programowania, organizacji i realizacji odnowy biologicznej.

Program: wykłady – definicje i zadania odnowy biologicznej, stosowane środki i metody, zasady postępowania restytucyjnego, czynniki fizykalne w wspomaganiu, wypoczynku i treningu, problematyka przeciążeń i przetrenowania, programowanie postępowania odnawiającego w procesie treningowym. Ćwiczenia – praktyczne zapoznanie studentów z najczęściej stosowanymi środkami odnowy biologicznej: masażem sportowym, zabiegami w środowisku wodnym, sauną, krioterapią oraz wybranymi zabiegami z zakresu fizykoterapii.

Zalecana literatura:

Jethon Z., Fizjologiczne podstawy odnowy biologicznej w sporcie. Poradnik trenera. Instytut Sportu, Warszawa 1982.
Kasperczyk T., Fenczyn J., Podręcznik odnowy psychosomatycznej. PZWL, Warszawa 1996.
Magiera L., Walaszek R., Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Biosport, Kraków 2003.

PATOLOGIA OGÓLNA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Marek Bolanowski, prof. nadzw., dr Krzysztof Sutkowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		E
ECTS			2R

Efekty kształcenia: umiejętności i kompetencje opisu i interpretacji podstawowych pojęć z zakresu patologii ogólnej i głównych zmian patofizjologicznych w stopniu ułatwiającym zrozumienie problematyki zmian patologicznych w różnych schorzeniach; wykorzystywania wiedzy z zakresu patologii ogólnej w stosowaniu różnych zabiegów fizjoterapeutycznych.

Program: patologia zapalenia, odporność i typy reakcji alergicznych, czynniki chorobotwórcze, choroby układu krwiotwórczego, choroby naczyń. Patologia przewodu pokarmowego. Patologia układu moczo-płciowego. Patologia układu hormonalnego. Patologia układu kostno-stawowego i mięśniowego. Patologia skóry. Patologia układu nerwowego. Postępowanie w nagłych przypadkach.

Zalecana literatura:

Horst A., Fizjologia patologiczna. PZWL, Warszawa
Maśliński ., Dyżewski ., Patofizjologia. PZWL, Warszawa.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w ORTOPEDII, TRAUMATOLOGII i REUMATOLOGII

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. n. med. Szymon Dragan

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3R

Efekty kształcenia: wiedza praktyczna i teoretyczna dotycząca badania podmiotowego i przedmiotowego chorych ze schorzeniami układu ruchu dla potrzeb fizjoterapii w ortopedii i traumatologii. Znajomość epidemiologii, etiopatogenezy, diagnostyki ze szczególnym uwzględnieniem symptomatologii schorzeń ortopedycznych oraz problemów urazowych. Umiejętność prowadzenia fizjoterapii zarówno w warunkach szpitalnych jak i ambulatoryjnych, wyznaczenie programu fizjoterapii domowej, monitorowanie procedur fizjoterapeutycznych.

Program: umiejętności praktyczne i teoretyczne w zakresie prowadzenia fizjoterapii w ortopedii i traumatologii. Fizjoterapia w kolejnych okresach chorób oraz edukacja pacjentów ze szczególnym uwzględnieniem znajomości i eliminacji czynników ryzyka tych schorzeń. Umiejętność doboru zastosowanych procedur fizjoterapeutycznych do określonego stanu klinicznego chorego. Monitorowanie procesu terapeutycznego oraz prowadzenie dokumentacji.

Zalecana literatura:

1. Dega W. (red.), Ortopedia i rehabilitacja, t. I i II. PZWL, Warszawa, 1984.

2. Dziak A. (red.), Opatrunki unieruchamiające w ortopedii i traumatologii. PZWL, Warszawa 1995.

3. Gaździk T. Sz., Ortopedia i traumatologia. PZWL, Warszawa 1998.

4. Kwolek A. ( red. ), Rehabilitacja med. PZWL, Warszawa 2003.

5. Tylman D., Dziak A., Traumatologia narządu ruchu t. 1-2. PZWL, Warszawa1996.

6. Weiss M., Zębaty A., Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1983.

7. Zagrobelny Z., Zarys traumatologii, cz. I i II. AWF, Wrocław 1992.

8. Żuk T., Dziak A., Ortopedia z traumatologią narządów ruchu. PZWL, Warszawa 1993.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w NEUROLOGII

i NEUROCHIRURGII

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. n. med. Janusz Mierzwa

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2R

Efekty kształcenia: uzyskanie wiedzy klinicznej w zakresie schorzeń układu nerwowego. Uzyskanie wiedzy w zakresie charakterystyki klinicznej deficytów neurologicznych leczonych zachowawczo i chirurgicznie. Uzyskanie umiejętności praktycznych w zakresie podmiotowej i przedmiotowej oceny deficytów neurologicznych.

Program: charakterystyka funkcji układu nerwowego. Charakterystyka typowych zespołów uszkodzeń układu nerwowego. Podstawy kliniczne neurologii i neurochirurgii. Epidemiologia i etiopatogeneza najczęstszych uszkodzeń układu nerwowego, ze szczególnym uwzględnieniem udaru mózgu, choroby Parkinsona, stwardnienia rozsianego, schorzeń i urazów rdzenia kręgowego, schorzeń i urazów nerwów obwodowych, urazów głowy oraz nowotworów układu nerwowego. Następstwa i powikłania uszkodzeń układu nerwowego. Zarys diagnostyki w schorzeniach układu nerwowego leczonych zachowawczo i operacyjnie. Profilaktyka pierwotna i wtórna. Podstawy badania i oceny deficytu neurologicznego. Zarys technik zabiegowych w neurochirurgii z uwzględnieniem kręgosłupa i rdzenia kręgowego oraz głowy.

Zalecana literatura:

Kiwerski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL.
Mazur R., Kozubski W., Prusiński A., Podstawy kliniczne neurologii. [w:] A. Prusiński (red.) Podstawy neurologii klinicznej. PZWL.
Jakimowicz W., Neurologia kliniczna w zarysie – podręcznik dla studentów medycyny. PZWL.
Stoniewski P. (red.), Neurochirurgia. Urban&Partner, Wrocław 1998.
Badanie neurologiczne – to proste! Geraint Fuller, PZWL.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w PEDIATRII

i NEUROLOGII DZIECIĘCEJ

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. n. med. Krzysztof Wroniecki, prof. nadzw.

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2R

Efekty kształcenia: uzyskanie wiedzy z zakresu propedeutyki pediatrii. Uzyskanie wiedzy klinicznej w zakresie zaburzeń i schorzeń wieku rozwojowego. Charakterystyka kliniczna deficytów rozwojowych. Podstawy badania podmiotowo-przedmiotowego w zakresie pediatrii i neurologii dziecięcej. Wybór badań diagnostycznych i funkcjonalnych dla potrzeb programowania fizjoterapii w pediatrii i neurologii dziecięcej. Wskazania i przeciwwskazania do fizjoterapii pediatrycznej z uwzględnieniem neurokinezjologicznych metod usprawniania. Uzyskanie umiejętności praktycznych w zakresie planowania i prowadzenia fizjoterapii w oparciu o wynik badania i postawione cele funkcjonalne u dzieci z zaburzeniami rozwoju psychomotorycznego.

Program: podstawy kliniczne pediatrii i neurologii dziecięcej. Rola fizjoterapii w procesie leczenia dzieci z zaburzeniami rozwojowymi. Dobieranie testów diagnostycznych i funkcjonalnych oraz zabiegów fizjoterapeutycznych stosownie do rozpoznania klinicznego, wyniku oceny funkcjonalnej oraz sposobu leczenia. Fizjoterapia w różnych jednostkach chorobowych. Fizjoterapia szpitalna i ambulatoryjna. Kontrola efektów terapii i prowadzenia dokumentacji.

Zalecana literatura:

Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław.
Hellbrügge Th., Monachijska funkcjonalna diagnostyka rozwojowa, t. I i II. Antykwa, Kraków 1994.
Jankowski A. (red.), Propedeutyka pediatrii. AM, Wrocław 1998.
Sadowska L., Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego. AWF, Wrocław 2001.
Sadowska L., Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. AWF, Wrocław 2004.
Alkiewicz J., Leczenie inhalacyjne, rehabilitacja oddechowa dzieci i dorosłych. Volumed, Wrocław 1995.
Tecklin J., Fizjoterapia pediatryczna. PZWL, Warszawa 1996.

PRAKTYKA W PRACOWNI FIZYKOTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3

Efekty kształcenia: zapoznanie się ze sposobami realizacji zabiegów fizykoterapeutycznych w danej placówce.

Program: zajęcia organizacyjne, zasady BHP, regulamin odbywania praktyki, warunki zaliczenia praktyki. Doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych: 1) elektroterapia, prąd stały: galwanoterapia, jonoforeza, 2) electrodiagnostyka, 3) elektrostymulacja, TENS, MENS, 4) prądy interferencyjne, 5) diadynamik, 6) laseroterapia, 7) magnetoterapia i magnetostymulacja, 8) terapia ultradźwiękowa i jonoforeza, 9) diatermia, 10) krioterapia, 11) termoterapia, naświetlania (lampy Sollux etc.).

Zalecana literatura:

PRAKTYKA W PRACOWNI KINEZYTERAPII

Język wykładowy: polski

Rok II, semestr 4 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			3

Efekty kształcenia: zapoznanie się ze sposobem realizacji zabiegów kinezyterapeutycznych w danej placówce.

Program: zajęcia organizacyjne, zasady BHP, regulamin odbywania praktyki, warunki zaliczenia praktyki. Badanie czynnościowe narządu ruchu. Wyznaczanie celów bliższych i dalszych kinezyterapii. Doskonalenie technik wykonywania ćwiczeń leczniczych indywidualnych. Doskonalenie technik wykonywania ćwiczeń leczniczych zespołowych. Ocena postawy ciała. Określenie celów bliższych i dalszych postępowania korekcyjnego. Postępowanie korekcyjne w wadach postawy ciała.

Zalecana literatura:

KINEZJOLOGIA

Katedra Kinezjologii

Kierownik: prof. dr hab. Artur Jaskólski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia, laboratorium

Prowadzący: prof. dr hab. Anna Jaskólska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: poznanie mechanizmów oraz teorii sterowania ruchami dowolnymi człowieka, które są merytoryczną podstawą do analizy ruchu i diagnozowania dysfunkcji narządu ruchu oraz monitorowania przebiegu terapii.

Program: elementy budowy, czynność i uaktywnianie jedno- i wielostawowego aparatu ruchu. Kontrola i sterowanie pojedynczego mięśnia. Czynność elektro (EMG)- i mechano-migraficzna (MMG) mięśni. Trójfazowy wzorzec EMG w ruchach jednostawowych. Teorie dotyczące strategii sterowania ruchami jednostawowymi i wielostawowymi ruchami „sięgania”. Wrażenia kinestetyczne. Problemy sterowania ruchami jedno- i wielostawowymi w stanach patologicznych.

Zalecana literatura:

Grottel K., Celichowski J., Organizacja mięśnia i sterowanie ruchem, podręcznik nr 43. AWF, Poznań 1996.
Grottel K., Krutki P., Organizacja mięśnia i sterowanie ruchem. Część II. Sterowanie ruchem, podręcznik nr 46. AWF, Poznań 1996.
Błaszczyk J., Biomechanika kliniczna. Podręcznik dla studentów medycyny i fizjoterapii. PZWL, Warszawa 2004.

KSZTAŁCENIE RUCHOWE I METODYKA NAUCZANIA RUCHU

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Dorota Wojna, dr Joanna Anwajler

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: wyposażenie studentów w podstawową wiedzę z zakresu zasad bezpieczeństwa prowadzenia zajęć w wodzie. Opanowanie umiejętności wykorzystania środowiska wodnego w nauczaniu czynności ruchowych oraz zastosowania ćwiczeń w wodzie, jako jednej z leczniczych form ruchu, stosowanych w fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu, układu krążeniowo-oddechowego, nerwowego oraz w wadach postawy ciała.

Program: zasady bezpieczeństwa prowadzenia zajęć w wodzie. Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń w wodzie. Zasady asekuracji podczas ćwiczeń. Ćwiczenia w wodzie jako forma rehabilitacji funkcjonalnej. Właściwości fizyczne wody oraz ich wpływ na organizm. Ćwiczenia oswajające z wodą, pływalności dodatniej, wspomaganej i ujemnej. Zasady utrudniania ćwiczeń w zależności o stopnia zanurzenia pacjenta w wodzie. Ćwiczenia w odciążeniu, wspomagane, oporowe w zależności od pozycji wyjściowych do ćwiczeń i kierunku ruchu kończyn. Trening „równowagi mięśniowej”. Metoda Bad Ragaz Ring, Halliwick, Feldenkraisa. Ćwiczenia rozluźniające w wodzie. Aquawalking, aquajogging. Aerobik w wodzie. Kinezyterapia w wodzie w schorzeniach narządu ruchu, układu krążeniowo-oddechowego, nerwowego i wadach postawy ciała.

Zalecana literatura:

Nowotny J., Kształcenie umiejętności ruchowych – podstawy teoretyczne i aspekty praktyczne. ŚAM, Katowice 2002.
Owczarek S., Korekcja wad postawy. Pływanie i ćwiczenia w wodzie. WSiP, Warszawa 1999.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w KARDIOLOGII

i PULMONOLOGII

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. n med. Andrzej Szuba, prof. nadzw., doc. dr Grażyna Dąbrowska, dr Eliza Rudzińska, dr Kinga Węgrzynowska-Teodorczyk, dr Urszula Pilch, mgr Władysław Wierzejski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: umiejętność opisu i interpretacji podstawowych jednostek i zespołów chorobowych dla potrzeb programowania rehabilitacji i fizjoterapii.

Program: metody badania układu krążenia i oddychania. Objawy patologiczne występujące w chorobach układu krążenia i oddechowego. Niewydolność lewokomorowa i prawokomorowa. Niewydolność krążenia. Niezapalne choroby serca. Zapalne choroby serca. Choroba niedokrwienna serca. Choroba nadciśnieniowa. Choroby tętnic, żył i układu chłonnego. Przewlekła obturacyjna choroba płuc, rozedma płuc, zapalenie płuc, wysiękowe zapalenie opłucnej, niewydolność oddechowa, dychawica oskrzelowa, rozstrzenie oskrzeli.

Zalecana literatura:

Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1991.
Krakówka P., Rowińska-Zakrzewska E., Choroby układu oddechowego. PZWL, Warszawa 1993.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w CHIRURGII, GINEKOLOGII i POŁOŻNICTWIE

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Marek Woźniewski, dr Renata Markowska, dr Maciej Mraz, dr Dominika Markowska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: fizjoterapia w chirurgii – zdobycie wiedzy teoretycznej z zakresu chirurgii i fizjoterapii w chirurgii. Nabycie umiejętności praktycznych w zakresie usprawniania przed- i pooperacyjnego pacjentów poddawanych różnego rodzaju zabiegom chirurgicznym. Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie – opanowanie wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności w zakresie fizjoterapii kobiet ciężarnych oraz leczonych zachowawczo i operacyjnie z powodu schorzeń ginekologicznych.

Program: znaczenie fizjoterapii w chirurgii. Cele i zadania fizjoterapeuty w klinice chirurgicznej. Organizacja specjalności chirurgicznych, rodzaje leczonych schorzeń, organizacja oddziałów chirurgicznych w Polsce. Psychoterapia, kształtowanie pozytywnego nastawienia chorego do stosowanych metod leczenia. Miejsce fizjoterapii klinicznej w chirurgii. Fizjoterapia w okresie okołooperacyjnym w różnych specjalnościach chirurgicznych. Fizjoterapia w chirurgii endoskopowej. Monitorowanie pacjenta chirurgicznego. Profilaktyka powikłań pooperacyjnych. Powikłania pooperacyjne oraz przeciwwskazania do ćwiczeń. Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie – anatomia i fizjologia narządu rodnego kobiety oraz problematyka ciąży fizjologicznej i powikłanej. Omówienie mechanizmów porodu fizjologicznego i patologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem udziału fizjoterapeuty w przebiegu porodu. Rola oraz zadania Szkoły Rodzenia jako przygotowania do naturalnego porodu i macierzyństwa oraz czynny udział fizjoterapeuty w prowadzeniu zajęć teoretycznych i praktycznych z kobietami ciężarnymi. Omówienie głównych schorzeń ginekologicznych. Fizjoterapia w leczeniu zachowawczym i operacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania do zabiegów operacyjnych ginekologicznych, jak i usprawnianie po zabiegach. Rehabilitacja w okresie połogu – po porodach fizjologicznych oraz po cięciach cesarskich.

Zalecana literatura:

Fizjoterapia w chirurgii

Alkiewicz J. (red.), Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Valumed, Wrocław 1995.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Rosławski A. (red.), Podstawy rehabilitacji ruchowej. Sport i Turystyka, Warszawa, t. II.
Rosławski A., Woźniewski M., Fizjoterapia oddechowa. AWF, Wrocław 1997.
Szaniawska-Chydzińska J., Kinezyterapia po zabiegach operacyjnych w jamie brzusznej. [w:] A. Zembaty (red.) Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1987, wyd. II.
Szulc R. (red.), Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych. Urban&Partner, Wrocław 2001.
Woźniewski M., Kołodziej J. (red.), Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006.

Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie

Fijałkowski W., Przygotowanie do naturalnego porodu. PZWL, Warszawa 1995.
Karpińska B., Sztuka rodzenia. IWZZ, Warszawa 1990.
Kozłowska J., Teoria i praktyka w ginekologii i położnictwie. AWF, Kraków 1997.
Kwolek A., Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław 2002.
Pisarski T., Ginekologia i położnictwo. PZWL, Warszawa 1997.
Sadowska L. (red.), Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie. AWF, Wrocław.
Woźniewski M., Kołodziej J., Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006.

KLINICZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII w GERIATRII

i PSYCHIATRII

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. med. Joanna Rymaszewska, dr med. Andrzej Szuba, prof. nadzw., doc. dr Grażyna Dąbrowska, dr Wioletta Dziubek-Rogowska, dr Joanna Szczepańska-Gieracha, dr Joanna Kowalska, dr Urszula Pilch

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: fizjoterapia w geriatrii – opanowanie wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności w zakresie fizjoterapii osób starszych (cele, metody, programowanie, przeprowadzanie, nadzór i kontrola, edukacja pacjenta). Zapoznanie z organizacją i metodami edukacji gerontologicznej, opieki i rehabilitacji osób starszych w szpitalach, domach opieki społecznej zakładach opiekuńczo-rehabilitacyjnych, ośrodkach ambulatoryjnych i w Uniwersyte-tach Trzeciego Wieku we Wrocławiu. Fizjoterapia w psychiatrii – opanowanie wiedzy teoretycznej z zakresu zaburzeń psychicznych wieku podeszłego, podstawowych parametrów stanu psychicznego, zasad postępowania z osobami cierpiącymi na schorzenia psychiczne. Nabycie praktycznych umiejętności z zakresu przesiewowego diagnozowania zaburzeń funkcji poznawczych oraz zaburzeń nastroju wśród pacjentów oddziału rehabilitacyjnego. Zapoznanie z organizacją pracy personelu medycznego na oddziale psychiatrycznym.

Program: fizjoterapia w geriatrii – metodyka postępowania fizjoterapeutycznego w leczeniu wybranych schorzeń charakterystycznych dla wieku podeszłego – miażdżyca uogólniona, nadciśnienie tętnicze, udary mózgu; schorzenia metaboliczne – zaburzenia gospodarki tłuszczowej i cukrzyca typu 2, najczęstsze procesy patologiczne dotyczące układu kostno-stawowego i mięśniowego, choroba zwyrodnieniowa stawów, osteoporoza, złamania górnego odcinka kości udowej, zespoły otępienie, otępienie miażdżycowe, choroba Alzheimera, zaburzenia czynności poznawczych. Aktywność ruchowa w życiu seniorów – wskazania i przeciwwskazania, sprawność fizyczna, wydolność fizyczna (metody oceny), programowanie aktywności fizycznej i treningu zdrowotnego seniorów, formy aktywności ruchowej i rehabilitacji w Uniwersytetach III Wieku. Fizjoterapia w psychiatrii – przyczyny zaburzeń poznawczych u osób w podeszłym wieku, wpływ deficytów poznawczych na przebieg procesu fizjoterapii, zasady postępowania z osobą otępiałą. Zaburzenia nastroju (choroba afektywna dwubiegunowa, depresja. Obraz kliniczny depresji, podział depresji ze względu na przyczyny, kryteria rozpoznawania, formy terapii, wpływ zaburzeń nastroju na proces fizjoterapii, elementy psychoterapii w usprawnianiu osób z depresją. Inne zaburzenia psychiczne (zaburzenia lękowe, psychozy; schizofrenia i jej odmiany, urojenia, osobowość nieprawidłowa, upośledzenie umysłowe, późne stadium choroby alkoholowej). Rola aktywności fizycznej w zachowaniu zdrowia fizycznego i psychicznego. Relacja fizjoterapeuta – pacjent (podstawy relacji terapeutycznej).

Zalecana literatura:

Fizjoterapia w geriatrii

Abrams M.B., at all, Podręcznik geriatrii. MSD Urban&Partner, Wrocław 1999.
Drabik J., Aktywność fizyczna w treningu zdrowotnym osób dorosłych. AWF, Gdańsk 1996.
Galus K., Pielęgniarstwo geriatryczne. Urban&Partner, Wrocław 1996.
Jopkiewicz A., Aktywność ruchowa osób starszych. Kielce 1996.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Pozowski A., Mam sztuczny staw biodrowy. PZWL, Warszawa 2002.
Rosławski A., Wybrane zagadnienia z geriatrii. AWF, Wrocław 2001.

Fizjoterapia w psychiatrii

Bręczewski G., Spostrzeganie personelu rehabilitacyjnego a poziom lęku u osób z chorobami somatycznymi. Postępy Rehabilitacji 2001, t. 15, z. 4.
Dałek B., Czernicki J., Testy w ocenie sprawności funkcjonalnej pacjentów w wieku podeszłym. Fizjoterapia 1999, t. 7, nr 4, s. 47-51.
IGERO Stanowisko Interdyscyplinarnej Grupy Ekspertów – Otępienie typu Alzheimerow-skiego.
Liszewska M., Ruch jako profilaktyka i terapia zaburzeń zdrowia psychicznego. Wspólne Tematy 2005, 05.
Matthies R., Jak rozpoznać depresję. Medycyna po dyplomie 1998, v. 7, nr 7.
Bilikiewicz A. (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W DYSFUNKCJACH

NARZĄDU RUCHU – ORTOPEDIA i REUMATOLOGIA

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab.Zdzisława Wrzosek, dr Grzegorz Konieczny, dr Beata Skolimowska, mgr Krystyna Bączyk, mgr Aleksandra Sierota, mgr Łukasz Pawik, mgr Mieczysława Bienias-Jędrzejewska

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: umiejętność doboru zabiegów i metod z zakresu fizjoterapii w zależności od obrazu klinicznego i okresu choroby a także stanu funkcjonalnego pacjenta. Zasady profilaktyki zmian wtórnych. Fizjoterapia w zespołach bólowych kręgosłupa o różnej etiologii.

Program: ogólne zasady fizjoterapii w ortopedii i reumatologii w zależności od metody leczenia. Fizjoterapia w wybranych wadach wrodzonych narządu ruchu (dysplazja i wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego, wady w obrębie stóp, kręcz karku, skróty kończyn), w wybranych dysfunkcjach stawu biodrowego i kolanowego (choroba Perthesa, złuszczenie głowy kości udowej, chondromalacja rzepki i w chorobie zwyrodnieniowej). Fizjoterapia w reumatoidalnym zapaleniu stawów, zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa i zmianach w tkankach okołostawowych (fibromialgie, zespoły bolesnego bark, łokieć tenisisty).

Zalecana literatura:

Bolanowski J., Wrzosek Z., Choroby reumatyczne: podręcznik dla studentów fizjoterapii. AWF, Wrocław 2007.
Dziak A. (red.), Opatrunki unieruchamiające w ortopedii i traumatologii. PZWL, Warszawa 1995.
Dziak A., Bóle i dysfunkcje kręgosłupa. Medicina Sportiva, Kraków 2007.
Rosławski A., Ćwiczenia lecznicze w chorobach reumatycznych. Poradnik dla pacjentów. PZWL, Warszawa 2002.
Szulc A., Marciniak W. (red.), Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 2003, 2004.
Widuchowski J., Kolano-endoprotezoplastyka-całkowita wymiana stawu. Sport i Medycyna, Katowice 2001.
Brotzman S.B., Wilk K.E., Rehabilitacja ortopedyczna. Urban&Partner, Wrocław 2008.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W DYSFUNKCJACH

NARZĄDU RUCHU – WIEK ROZWOJOWY

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Dorota Wójtowicz, dr Piotr Dominiak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: praktyczne umiejętności rozpoznawania zaburzeń rozwojowych u niemowląt, dzieci i młodzieży. Umiejętność doboru odpowiedniej terapii do konkretnych zakłóceń wzorca ruchowego. Poznanie metodyki postępowania fizjoterapeutycznego w leczeniu wybranych schorzeń. Zapoznanie z różnymi metodami fizjoterapii stosowanej w pediatrii.

Program: rozwój metod diagnostyczno-terapeutycznych stosowanych w pediatrii na przełomie ostatnich lat. Chirurgia dziecięca a fizjoterapia. Choroby układu oddechowego u noworodków, niemowląt i dzieci oraz postępowanie fizjoterapeutyczne. Zasady badania dla potrzeb fizjoterapii pacjentów z chorobami układu oddechowego. Omówienie etiologii, obrazu klinicznego, schematów leczenia i fizjoterapii oddechowej pacjentów z zespołem aspiracji smółki, zapaleniem płuc, zespołem zaburzeń oddychania, dysplazją oskrzelowo-płucną, odmą opłucnową, mukowiscydozą, niewydolnością oddechową. Choroby układu krążenia. Omówienie etiologii, anatomii i hemodynamiki najczęściej występujących wad wrodzonych serca u dzieci. Rozwój dziecka z wadą wrodzoną serca. Powikłania po zabiegach kardiochirurgicznych istotne w praktyce fizjoterapeuty. Dysfunkcje górnego i dolnego neuronu ruchowego u dzieci a postępowanie fizjoterapeutyczne. Mózgowe porażenie dziecięce, przepuklina oponowo-rdzeniowa, okołoporodowe uszkodzenie splotu barkowego, etiologia, podział, obraz kliniczny, metody fizjoterapii na każdym etapie rozwojowym. Choroby nerwowo-mięśniowe i ortopedyczne i ich fizjoterapia. Postępujący rdzeniowy dziecięcy zanik mięśni, dystrofie mięśniowe, wady stóp, kręcz karku a postępowanie fizjoterapeutyczne.

Zalecana literatura:

Banaszek G., Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Volty.
Czochańska J., Neurologia dziecięca.
Hellbrügge Th., Monachijska funkcjonalna diagnostyka rozwojowa, t. I i II.
Michałowicz ., Mózgowe porażenie dziecięce.
Sadowska L., Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego. AWF, Wrocław 2001.
Sadowska L., Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. AWF, Wrocław 2004.
Alkiewicz J., Leczenie inhalacyjne, rehabilitacja oddechowa dzieci i dorosłych. Wolumen, Wrocław 1995.
Keck E., Kardiologia dziecięca. PZWL, Warszawa 1993.
Tecklin J., Fizjoterapia pediatryczna. PZWL, Warszawa 1996.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, t. I i II. Urban&Partner, Wrocław.

PRAKTYKA FIZJOTERAPIA KLINICZNA

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: mgr Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: zapoznanie z badaniami podmiotowymi i przedmiotowymi pacjenta z dysfunkcją narządu ruchu, neurologicznego.

Program: zapoznanie z zasadami pracy Działu Rehabilitacji w placówce, z obowiązującymi przepisami BHP. Poinformowanie studentów o warunkach zaliczenia, czasie realizacji praktyk, obowiązującym stroju i obecności na praktykach. Prowadzenie badań podmiotowych (wywiad personalny, wywiad chorobowy, wywiad socjalno-bytowy), badań przedmiotowych. Zapoznanie z metodami leczenia w dysfunkcjach i urazach narządu ruchu – leczenie zachowawcze, leczenie operacyjne z rodzajami wyciągów i urządzeniami technicznymi stosowanymi w ortopedii i traumatologii. Wprowadzenie do klinicznej oceny dzieci z zaburzoną ośrodkową koordynacją nerwową (ZOKN) na podstawie oceny motoryki spontanicznej, odruchów pierwotnych, reakcji ułożeniowych ciała w przestrzeni. Ustalanie planów bliższych i dalszych terapii dzieci z ZOKN. Nauka podstawowych ćwiczeń z zakresu metod neurokinezjologicznych wg Vojty i Bobath. Zapoznanie z zasadami fizjoterapii dzieci z epilepsją, zespołami genetycznymi, uszkodzeniami dolnego neuronu ruchowego (porażenie splotu barkowego, porażenie nerwu twarzowego), chorobami zwyrodnieniowymi mięśni (dystrofie mięśniowe). Zapoznanie z metodami usprawniania w schorzeniach przewlekłych i przewlekle postępujących – polineuropatia, pląsawica, choroba Parkinsona, SM, chorych z ogniskowymi zaburzeniami mózgu, w zespołach bólowych kręgosłupa, w samoistnym uszkodzeniu nerwu twarzowego. Zapoznanie z podstawowymi zasadmi metod stosowanych w usprawnianiu pacjenta neurologicznego np. metoda PNF.

Zalecana literatura:

TERAPIA MANUALNA

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Tomasz Sipko, dr Adam Paluszak, mgr Zbigniew Rogala

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: opanowanie teoretycznych podstaw terapii manualnej oraz techniki i metodyki wykonywania zabiegów manualnych.

Program: miejsce terapii manualnej w fizjoterapii. Podstawy biomechaniczne i patofizjologiczne terapii manualnej. Objawy podrażnienia segmentowego – miejscowe i obwodowe. Techniki tkanek miękkich. Trakcje i mobilizacje stawów – metodyka, technika, zasady wykonywania. Wskazania i przeciwwskazania do wykonywania zabiegów terapii manualnej.

Zalecana literatura:

Levit K., Terapia manualna w rehabilitacji chorób narządu ruchu. Zl-Natura, 2001.
Kaltenborn F., Manualne mobilizacje stawów kończyn. Wyd. Rolewski, 2000.
Neumann H.D., Medycyna manualna. PZWL, Warszawa 1992.

ZAOPATRZENIE ORTOPEDYCZNE

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 5 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr n. med. Piotr Koprowski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: znajomość zasad działania przedmiotów ortopedycznych (ortem, protez i sprzętu pomocniczego) stosowanych w leczeniu dysfunkcji narządu ruchu w oparciu o biomechaniczne uwarunkowania dysfunkcji kończyny górnej, dolnej i kręgosłupa.

Program: wprowadzenie do przedmiotu. Czynnościowe badanie narządu ruchu. Mechanika i patomechanika stawu biodrowego, kolanowego i stopy. Mechanika i patomechanika obręczy barkowej, stawu łokciowego i ręki. Amputacje. Amputacje i protezowanie w obrębie kończyny górnej. Amputacje i protezowanie w obrębie kończyny dolnej. Protezowanie w wadach wrodzonych. Ortotyczna kontrola ruchów w stawach. Ortotyczne zaopatrzenie kończyny górnej. Ortotyczne zaopatrzenie kończyny dolnej i kręgosłupa. Sprzęt pomocniczy.

Zalecana literatura:

Dega W., Ortopedia i rehabilitacja, t. II. PZWL 1984.
Vitali M., Kingsley P., Robinson B., Andrews G., Harris E.E., Amputacje i protezowanie. PZWL, 1985.
Milanowska K., Dega W., Rehabilitacja medyczna. PZWL.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W DYSFUNKCJACH

NARZĄDU RUCHU – TRAUMATOLOGIA

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. nadzw.dr hab.Anna Skrzek, dr Grzegorz Konieczny, mgr Krystyna Bączyk, mgr Aleksandra Sierota, mgr Łukasz Pawik

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: wykonywania ćwiczeń leczniczych i zabiegów fizykalnych u osób po urazach narządu ruch stosownie do ich stanu klinicznego i funkcjonalnego; wykonywania badań i testów niezbędnych dla doboru środków fizjoterapii; wykonywania zabiegów i stosowania odpowiednich metod terapeutycznych; kontrolowanie wyników rehabilitacji i prowadzenie dokumentacji.

Program: badanie narządu ruchu dla potrzeb traumatologii. Zasady fizjoterapii w traumatologii w zależności od metody leczenia zachowawczego lub operacyjnego. Opatrunki unieruchamiające, rodzaje wyciągów i urządzenia techniczne stosowane w traumatologii. Fizjoterapia po urazach kończyn górnych, kończyn dolnych, miednicy. Rehabilitacja po urazach kręgosłupa. Przydatność metody Ilizarowa dla potrzeb ortopedii i traumatologii. Fizjoterapia przed i po zabiegu amputacji planowych i pourazowych. Profilaktyka wczesnych i późnych powikłań pourazowych.

Zalecana literatura:

Tylman D., Dziak A., Traumatologia narządu ruchu, t.1, 2, 3. PZWL, Warszawa 1985.
Tylman D., Czynnościowe leczenie złamań. PZWL. Warszawa 1998.
Gaździk T.Sz., Ortopedia i traumatologia- podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 1998.
Kiwerski J., Urazy kręgosłupa szyjnego i ich następstwa. PZWL. Warszawa 1993.
Górecki A., Uszkodzenia stawu kolanowego. PZWL, Warszawa 2002.
Tęsiorowski M., Zarzycka M., Podstawowe zasady wydłużania kończyn. Wydawnictwo Kasper. Kraków 1998.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W DYSFUNKCJACH

NARZĄDU RUCHU – NEUROLOGIA i NEUROCHIRURGIA

Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu

Kierownik: prof. dr hab. Zdzisława Wrzosek

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Małgorzata Mraz, dr Marzena Chantsoulis, mgr Dagmara Chamera-Bilińska, mgr Przemysław Wdowiak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: uzyskanie wiedzy w zakresie zasad rehabilitacji neurologicznej. Uzyskanie wiedzy w zakresie wskazań i przeciwwskazań do fizjoterapii u osób z uszkodzeniem układu nerwowego leczonych zachowawczo i chirurgicznie. Poznanie zasad planowania terapii w oparciu o badanie podmiotowe i przedmiotową ocenę deficytów neurologicznych. Uzyskanie umiejętności praktycznych w zakresie prowadzenia fizjoterapii u chorych neurologicznych i neurochirurgicznych.

Program: charakterystyka funkcji układu nerwowego. Charakterystyka typowych zespołów uszkodzeń układu nerwowego. Profilaktyka pierwotna i wtórna. Podstawy badania i oceny deficytu neurologicznego. Analiza kliniczna zaburzeń funkcjonalnych u osób z uszkodzeniem układu nerwowego. Zasady fizjoterapii neurologicznej. Podstawy metod neurofizjologicznych i specjalistycznych wykorzystywanych w fizjoterapii neurologicznej. Specyfika fizjoterapii w okresie ostrym, podostrym i przewlekłym w schorzeniach układu nerwowego. Specyfika fizjoterapii w okresie przedoperacyjnym i pooperacyjnym w schorzeniach układu nerwowego leczonych chirurgicznie. Łączenie zabiegów fizykalnych z usprawnianiem ruchowym w fizjoterapii neurologicznej.

Zalecana literatura:

Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, t. II. Urban&Partner, Wrocław.
Kiwerski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL.
Laidler P., Rehabilitacja po udarze mózgu. PZWL.
Fries (red.), Rehabilitacja w chorobie Parkinsona. Liebenstund, Kraków.
Opara J., Klinimetria w udarach mózgu. Katowice.
Kołodziej J., Woźniewski M. (red.), Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2004.
Sławek J., Spastyczność – od patologii do leczenia. Gdańsk, 2007.
Wrzosek Z., Bolanowski J. (red.), Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. AM, Wrocław 2008.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W INNYCH SPECJALNOŚCIACH MEDYCZNYCH – KARDIOLOGIA i PULMONOLOGIA

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Krystyna Rożek-Piechura, prof. nadzw., doc. dr Grażyna Dąbrowska, dr Eliza Rudzińska, dr Kinga Węgrzynowska-Teodorczyk, dr Urszula Pilch, mgr Magdalena Kowalska-Superlak, mgr Teresa Nowak, mgr Władysław Wierzejski

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: umiejętność opisu i interpretacji podstawowych jednostek i zespołów chorobowych dla potrzeb programowania rehabilitacji i fizjoterapii.

Zalecana literatura:

Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1991.
Krakówka P., Rowińska-Zakrzewska E., Choroby układu oddechowego. PZWL, Warszawa 1993.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W INNYCH SPECJALNOŚCIACH MEDYCZNYCH – GERIATRIA i PSYCHIATRIA

Katedra Fizjoterapii w Medyczynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. med. Joanna Rymaszewska, doc. dr Grażyna Dąbrowska, dr Wioletta Dziubek-Rogowska, dr Joanna Szczepańska-Gieracha, dr Joanna Kowalska, dr Iwona Krysiak-Zielonka, dr Urszula Pilch

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	45
Forma zaliczenia:		E
ECTS

Efekty kształcenia: opanowanie wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności w zakresie fizjoterapii osób w wieku starszym i leczonych z powodu chorób psychicznych.

Program: wskazania i przeciwwskazania, sprawność fizyczna, wydolność fizyczna (metody oceny), programowanie aktywności fizycznej i treningu zdrowotnego osób starszych, formy aktywności ruchowej i rehabilitacji w Uniwersytetach III Wieku. Specyfika i metody fizjoterapii w leczeniu wybranych schorzeń charakterystycznych dla wieku podeszłego. Rola aktywności fizycznej w zachowaniu zdrowia psychicznego. Relacja fizjoterapeuta – pacjent (podstawy relacji terapeutycznej). Wpływ deficytów poznawczych na przebieg procesu fizjoterapii, zasady postępowania z osobą otępiałą, elementy psychoterapii w usprawnianiu osób z depresją.

Zalecana literatura:

Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, t. 2. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Rosławski A., Wybrane zagadnienia z geriatrii. AWF, Wrocław 2001.
Rosławski A. (red.), Podstawy rehabilitacji ruchowej, t. 2. Sport i Turystyka, Warszawa 1981.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W INNYCH SPECJALNOŚCIACH MEDYCZNYCH – CHIRURGIA, GINEKOLOGIA i POŁOŻNICTWO

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Marek Woźniewski, dr Renata Markowska, dr Maciej Mraz, dr Dominika Markowska, mgr Beata Krawczyk-Horoch

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Zalecana literatura:

Fizjoterapia w chirurgii

Alkiewicz J. (red.), Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Valumed, Wrocław 1995.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Rosławski A. (red.), Podstawy rehabilitacji ruchowej. Sport i Turystyka, Warszawa, t. II.
Rosławski A., Woźniewski M., Fizjoterapia oddechowa. AWF, Wrocław 1997.
Szaniawska-Chydzińska J., Kinezyterapia po zabiegach operacyjnych w jamie brzusznej. [w:] A. Zembaty (red.) Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1987, wyd. II.
Szulc R. (red.), Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych. Urban&Partner, Wrocław 2001.
Woźniewski M., Kołodziej J. (red.), Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006.

Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie

Fijałkowski W., Przygotowanie do naturalnego porodu. PZWL, Warszawa 1995.
Karpińska B., Sztuka rodzenia. IWZZ, Warszawa 1990.
Kozłowska J., Teoria i praktyka w ginekologii i położnictwie. AWF, Kraków 1997.
Kwolek A., Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner, Wrocław 2002.
Pisarski T., Ginekologia i położnictwo. PZWL, Warszawa 1997.
Sadowska L. (red.), Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie. AWF, Wrocław.
Woźniewski M., Kołodziej J., Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006.

FIZJOTERAPIA KLINICZNA W INNYCH SPECJALNOŚCIACH MEDYCZNYCH – ONKOLOGIA i MEDYCYNA PALIATYWNA

Katedra Fizjoterapii w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej

Kierownik: prof. dr hab. Marek Woźniewski

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: prof. dr hab. Marek Woźniewski, dr Katarzyna Pawłowska, dr Iwona Malicka, mgr Roman Hawro

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: opanowanie wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności w zakresie fizjoterapii osób leczonych z powodu nowotworów złośliwych.

Program: specyfika leczenia onkologicznego. Metody leczenia nowotworów. Metody fizjoterapii w onkologii. Wskazania i przeciwwskazania do fizjoterapii. Powikłania i zaburzenia czynnościowe po leczeniu onkologicznym. Fizjoterapia przed- i pooperacyjna na oddziale chirurgii onkologicznej. Fizjoterapia na oddziale radioterapii. Wczesna fizjoterapia po oszczędzającym i doszczętnym leczeniu raka piersi. Okres ambulatoryjny i sanatoryjny fizjoterapii w onkologii. Metody zapobiegania i leczenia obrzęków chłonnych. Drenaż chłonny: ręczny i pneumatyczny. Inne metody zewnętrznego ucisku. Ćwiczenia przeciwobrzękowe. Metody zwiększania ruchomości w stawach i siły mięśniowej, korekcji postawy ciała oraz zwiększania sprawności i zdolności do wysiłku. Rodzaje i dobór protez. Działalność Klubu Amazonek. Różnorodne metody fizjoterapii chorych leczonych z powodu nowotworów złośliwych: piersi, układu pokarmowego, układu ruchu, układu oddechowego, układu nerwowego, narządów rodnych i gruczołu krokowego.

Zalecana literatura:

Fizjoterapia, 1999, t. 7, supl. 1.
Hossfeld D.K., Herman C.D., Love R.R., Bosch F.X., Podręcznik onkologii klinicznej. International Union Against Cancer. PWN, Warszawa-Kraków 1994.
Jassem J., Rak sutka (podręcznik dla lekarzy i studentów). Springer PWN, Warszawa 1988.
Kordek R., Jassem J., Krzakowski M., Jeziorski A., Onkologia (podręcznik dla lekarzy i studentów). Medica Press, Gdańsk 2003.
Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, t. 2. Urban&Partner, Wrocław 2003.
Woźniewski M., Wczesne i odległe wyniki kompleksowego usprawniania chorych z wtórnym obrzękiem chłonnym kończyn górnych. AWF, Wrocław 1991.
Woźniewski M., Kołodziej J. (red.), Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006.

PRAKTYKA FIZJOTERAPIA KLINICZNA

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Praktyki studenckie: Izabella Gizelewska-Nowak

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	100
Forma zaliczenia:			Zo
ECTS

Efekty kształcenia: zapoznanie z badaniami podmiotowymi pacjenta neurologicznego oraz badaniami przedmiotowymi.

Program: ocena zespołów przebiegających z akinezą i sztywnością mięśni; różnicowanie podstawowych objawów uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego neuronu ruchowego; usprawnianie w schorzeniach przewlekłych i przewlekle postępujących – polineuropatia, pląsawica, choroba Parkinsona, SM; usprawnianie chorych z ogniskowymi zaburzeniami mózgu; fizjoterapia zespołów bólowych kręgosłupa; postępowanie usprawniające w przypadku samoistnego uszkodzenia nerwu twarzowego, ocena gestów mimicznych twarzy, fizjoterapia w uszkodzeniach nerwów obwodowych; zapoznanie z podstawowymi zasadami metod stosowanych w usprawnianiu pacjenta neurologicznego np. metoda PNF.

Zalecana literatura:

PSYCHOMOTORYKA

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok III, semestr 6 Stopień studiów: I Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: ćwiczenia

Prowadzący: dr Anna Konieczna

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	–	30
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS

Efekty kształcenia: zdobycie ogólnych wiadomości z psychomotoryki. Zapoznanie z różnymi formami pracy z ciałem i ich zastosowanie w praktyce.

Program: podstawowe zagadnienia z psychomotoryki. Pojęcie schematu ciała i obrazu ciała. Napięcie mięśniowe a emocje. Przestrzeń i czas.

Zalecana literatura:

De Lubersac R., Terapia psychomotoryczna. Człowiek i Ruch, 2000, 1, 1.
Konieczna A., Materiały szkoleniowe z Psychomotoryki z okresu studiów w roku akad. 2007/2008. Instytut Psychomotoryki, Wydział Medycyny, VI Uniwersytet Piotra i Marii Curie w Paryżu.
Pavot C., Psychomotricité – cours magistraux de 1ére année en psychomotricité université 2007/2008. Université Paris – VI, Faculté Medecine Pierre et Marie Curie, Site Pitié Salpêtrière, Institut de Formation en Psychomotricité.
Sadowska L., Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. AWF, Wrocław 2004.

BIOETYKA

Katedra Podstaw Fizjoterapii

Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof A. Sobiech

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: II Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr hab. Barbara Gola, prof. nadzw., mgr Rafał Bugaj

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	15
Forma zaliczenia:		Zo
ECTS			2

Efekty kształcenia: zapoznanie z najnowszymi osiągnięciami myśli bioetycznej. Charakterystyka zasad etyki zawodowej fizjoterapeuty jako podstawy relacji z pacjentem.

Program: wykład – bioetyka jako wyspecjalizowana część filozoficznej etyki szczegółowej, ustalająca oceny i normy moralne w stosunku do ingerencji w życie ludzkie w granicznych sytuacjach jego powstawania, trwania i śmierci. Dzieje bioetyki. Ćwiczenia – kontrowersje etyczne wobec nowoczesnych techniki medycznych. Etyka zawodowa i odpowiedzialność moralna fizjoterapeuty. Pacjent jako podmiot rehabilitacji. Prawa pacjenta. Paternalizm w medycynie i rehabilitacji. Opieka paliatywna na świecie i w Polsce.

Zalecana literatura:

Beauchamp T.L., Childress J.F., Zasady etyki medycznej. Książka i Wiedza, Warszawa 1996.
Gałuszka M., Szewczyk K. (red.), Narodziny i śmierć. PWN, Warszawa-Łódź 2002.
Łuków P., Granice zgody. Autonomia zasad i dobro pacjenta. Scholar, Warszawa 2005.
Szawarski Z., Mądrość i sztuka leczenia. Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2006.
Szawarski Z. (red.), W kręgu życia i śmierci. Książka i Wiedza, Warszawa 1987.
Vardy P., Grosch P., Etyka. Zysk i S-ka, Poznań 1995.

DIAGNOSTYKA FUNKCJONALNA i PROGRAMOWANIE REHABILITACJI [cz. 1]

Katedra Fizjoterapii

Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk, prof. nadzw.

Język wykładowy: polski

Rok I, semestr 1 Stopień studiów: II Status przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: kinezyterapia Metody nauczania: wykład, ćwiczenia

Prowadzący: dr Tomasz Sipko, mgr Zbigniew Rogala

Forma przedmiotu:	Wykład	Ćwiczenia
ZZU w sem. (h)	15	30
Forma zaliczenia: